Δύο ημερομηνίες κάθε Σεπτέμβρη θυμίζουν στην εθνική μνήμη Γενοκτονίας του Μικρασιατικού Ελληνισμού και του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης από την τουρκική θηριωδία. Η 14η του μήνα ορίστηκε ως μια από τις θλιβερότερες επετείους της Ελληνικής ιστορίας, μετά την άλωση της Πόλης για την Μικρασιατική καταστροφή και η 6η ως επέτειος μαύρης εθνικής μνήμης για το φονικό πογκρόμ του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης τον Σεπτέμβρη του 1955.
Ως ‘’Σεπτεμβριανά’’ έχουν μείνει στην ιστορία εκείνα τα φονικά γεγονότα στην Πόλη. Αιτία αυτού του φονικού ήταν η Κύπρος. Η επίμονη διεκδίκηση στο δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του κυπριακού λαού, καθόλου δεν άρεσε στην αποικιοκρατική Βρετανία, η οποία δεν είχε καμία διάθεση να εγκαταλείψει τις ανεκτίμητης γεωστρατηγικής αξίας βάσεις στην Κύπρο. Από τον Ιούλιο 1954 η κυνική κι ύπουλη πολιτική των Άγγλων στην Κύπρο διακηρύχτηκε πανηγυρικά, όταν ο υπουργός Αποικιών, Χένρυ Χάπκινσον, δήλωνε με τον πιο ωμό τρόπο στη βρετανική βουλή, πως η Αρχή της αυτοδιάθεσης για την Κύπρο δεν θα εφαρμοστεί ποτέ. Οι Κύπριοι ως γνωστόν διεκδίκησαν δυναμικά το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και την ένωσή της με την Μητέρα Ελλάδα με τον ένοπλο αγώνα, που κήρυξε η ΕΟΚΑ την 1η Απρίλη 1955. Η Βρετανία εκτός από τον προσφιλή της τρόπο ‘’διαίρει και βασίλευε’’, αφύπνισε και την τουρκική βουλιμία για τις βλέψεις της προς την Κύπρο, με τις κινητοποιήσεις των τουρκοεθνικιστών οργανώσεων ‘’Η Κύπρος είναι τουρκική’’. Στο τιμόνι της Τουρκίας ήταν δυο ακραιφνείς εθνικιστές, ο πρωθυπουργός Αντνάν Μεντερές και αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, ο Ισμέτ Ινονού.
Η τουρκική κυβέρνηση μέσα στο ανθελληνικό κλίμα που η ίδια δημιούργησε βρήκε μια καλή ευκαιρία να ξεφορτωθεί τον Ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης, τον οποίο από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης θεωρούσε βραχνά. Η αφορμή δόθηκε από ένα εκρηκτικό μηχανισμό που τοποθετήθηκε και εξερράγη στο σπίτι του Κεμάλ στη Θεσσαλονίκη, όπου στεγάζονταν και το τουρκικό προξενείο, από τον προβοκάτορα Οκτάι Εγκίν, μουσουλμάνο σπουδαστή από την Κομοτηνή τα ξημερώματα στις 6 Σεπτέμβρη 1955. Αποτέλεσμα ήταν οι ελαφρές υλικές ζημιές. Το απόγευμα της ίδιας μέρας στην κεντρική πλατεία Ταξίμ στην Κωνσταντινούπολη ξέσπασαν αιματηρά επεισόδια με στόχο τα καταστήματα των Ελλήνων και τους ίδιους τους Έλληνες. Ο φανατισμός και οι επιθέσεις κατά των ‘’κακών γκιαούρηδων, που κατέστρεψαν την οικία του Κεμάλ’’, κορυφώθηκε στην περιοχή ‘’Πέρα’’ και από τον Βόσπορο μέχρι τη θάλασσα του Μαρμαρά. 37 ήταν οι νεκροί, εκατοντάδες οι τραυματίες, βιασμοί γυναικών, βασανισμοί δεκάδων κληρικών. Το τουρκικό μένος κατέστρεψε 73 εκκλησίες, 26 ελληνικά σχολεία, 4.350 καταστήματα και 3.500 σπίτια λεηλατήθηκαν και πυρπολήθηκαν. ‘’…Οι εκδηλώσεις αυτές ήταν μια πολύ καλά οργανωμένη ενέργεια, για να καθαρίσει η χώρα μας από το ελληνικό στοιχείο που ήταν βραχνάς’’, δήλωνε την 9-9-1955 ο Ισμέτ Ινονού.
Για μας απομένει μόνο, να ξαναθυμηθούμε πάλι εκείνα τα βάρβαρα γεγονότα, να μην πάψουμε να θυμούμαστε και να μάθουν και οι επόμενες γενιές να θυμούνται!