Γράφει η Στεφανία Κοκοτίνη
Ο λόγος του Περιφερειάρχη κ. Φάνη Σπανού στη Γενική Συνέλευση της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας αποτέλεσε μια από τις πιο αμφιλεγόμενες εμφανίσεις αυτοδιοικητικού τα τελευταία χρόνια. Η επιλογή του να παρουσιαστεί «ως απλός πολίτης» μπροστά σε κυβερνητικά στελέχη δεν λειτούργησε ούτε ως πρωτότυπη επικοινωνιακή τακτική, αλλά ούτε ως ειλικρινής πολιτική τοποθέτηση. Αντίθετα, ανέδειξε ένα βαθύ χάσμα ανάμεσα στις πραγματικές ευθύνες του και στον ρόλο που ο ίδιος θέλησε να απεκδυθεί. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο τι είπε, αλλά ότι τελικά είπε… άλλα λόγια από αυτά που θα περίμενε κανείς από έναν εκλεγμένο Περιφερειάρχη.
Όταν ένας εκλεγμένος Περιφερειάρχης, που βρίσκεται στη μέση της θητείας του, επιλέγει να μιλήσει όχι ως θεσμικός εκπρόσωπος αλλά «ως Φάνης, 41 ετών, πατέρας τριών παιδιών», το μήνυμα που εκπέμπεται δεν είναι ταπεινότητα, όπως ίσως νομίζει. Είναι υπεκφυγή. Δεν έχει εκλεγεί για να ταυτίζεται με τον πολίτη που βρίσκει αδιέξοδα, αλλά για να λύνει αυτά τα αδιέξοδα. Η δραματοποίηση της «φωνής του απλού ανθρώπου» δηλαδή μπορεί να πείσει κανέναν; Γιατί για επικοινωνιακή άσκηση ας πούμε ότι κάνει… αλλά για ουσιαστικός πολιτικός λόγος, μάλλον όχι.
Είναι αντιφατικό ένας Περιφερειάρχης να απαριθμεί ως παράπονα του πολίτη τα ίδια προβλήματα που ο ίδιος έχει την ευθύνη να αντιμετωπίσει: δρόμοι, σχολεία, υπηρεσίες, γραφειοκρατία. Η ανάδειξη αυτών ως “αιτήματα προς την Πολιτεία” μετατοπίζει τις ευθύνες προς τα πάνω, αφήνοντας τον ίδιο στο απυρόβλητο. Όμως ο θεσμός που εκπροσωπεί είναι τμήμα της Πολιτείας και δεν βγάζει νόημα σε δημόσιο λόγο να κάνει ‘παραπονάκια’ σε αυτούς με τους οποίους μοιράζονται την ίδια ευθύνη, δηλαδή τη διαχείριση του μέλλοντος των πολιτών. Δεν μπορεί να εμφανίζεται σαν παρατηρητής των αδυναμιών που ο ίδιος διαχειρίζεται. Αυτό είναι το σημείο όπου ο λόγος του καταλήγει σε μια ακόμη σειρά από ‘άλλα λόγια’, απομακρυσμένα από την πραγματικότητα που οφείλει να υπηρετήσει.
Το σύνθημα «Επανεκκίνηση τώρα!» μέσα στη μέση μιας θητείας δημιουργεί επίσης εύλογα ερωτήματα. Τι ακριβώς χρειάζεται επανεκκίνηση; Το έργο της Περιφέρειας; Η πολιτική του στρατηγική; Ή μήπως η προσωπική του δημόσια εικόνα; Σπάνια αυτοδιοικητικός μιλά για «επανεκκίνηση» όταν έχει ακόμη τρία χρόνια θητείας μπροστά του, και αυτό μόνο τυχαίο δεν φαίνεται.
Επίσης αν πράγματι εξετάζει το ενδεχόμενο να είναι υποψήφιος βουλευτής, τότε η επίκληση του «θέλω να ζήσω στον τόπο μου» αποδυναμώνεται. Η μετάβαση από την αυτοδιοίκηση στην κεντρική πολιτική δεν είναι κακή καθαυτή, αλλά απαιτεί συνέπεια, διαφάνεια και καθαρές δηλώσεις – όχι θολά μηνύματα και επικοινωνιακές κατασκευές ‘παραπονεμένου παιδιού’ που του χάλασαν το χατίρι. Μέχρι να υπάρξει σαφήνεια, τα λεγόμενά του ακούγονται σαν μια ακόμη περίπτωση όπου λέγονται… άλλα λόγια, αντί για ξεκάθαρες απαντήσεις.