Έχω την αίσθηση ότι στη διάρκεια της ζωής μας όλοι μπορεί να γίναμε – ή να γίνουμε – «εξόριστοι». Μπορεί και να μας «λήστεψαν» – ή να μας «ληστέψουν» – αχόρταγοι δαίμονες μεταμφιεσμένοι σε πολιτικούς και βιομηχάνους, με υποσχέσεις για μεγάλη και εύκολη ζωή, στη μέγγενη των αόρατων μεγάλων επιχειρήσεων και των κρατικών συμφερόντων, που συμπλέουν σταθερά. Μπορεί να πήραμε – ή και να πάρουμε – τους δρόμους μεταφέροντας σε πλαστικές σακούλες, τσάντες και βαλίτσες τις αναμνήσεις μας από δάση και βουνά, από καθαρά ποτάμια και σοκάκια χωριών…

Και σκεφθείτε να επιστρέψετε στο χωριό που γεννηθήκατε μετά από χρόνια. Και να δείτε την Ευρυτανία του χάρτη. Τι είναι ένα χωριό δίχως ανθρώπους, εγκαταλειμμένα σπίτια, χορταριασμένες αυλές; Τι είναι ένα ποτάμι δίχως νερό και κοίτη; Τι είναι ένα βουνό γεμάτο ανεμογεννήτριες; Τι είναι οι παραδοσιακοί βοσκότοποι με φωτοβολταικά;

Αυτό πρέπει να είναι το μέλλον της Ευρυτανίας; ή Εθνικό/Περιφερειακό/Ευρυτανικό Πάρκο – πείτε το όπως θέλετε – Ορεινής Αμιγούς Φύσης και Παραδοσιακής Μεσογειακής Κληρονομιάς, όπως χαρακτηρίζεται στο Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο (ΠΧΠ) της Στερεάς;  Δεν θα τους επιτρέψουμε!

Συγκεκριμένα το ΠΧΠ στο άρθρο 2 «Ένταξη της Στερεάς Ελλάδας στα ευρύτερα χωρικά σύνολα» αναφέρει:

Για την ενίσχυση της θέσης και του ρόλου της ΠΣΤΕ στο διεθνή και ευρωπαϊκό χώρο προωθούνται οι εξής στρατηγικοί στόχοι:…

«…καθώς και προώθηση πιλοτικού προγράμματος ανταλλαγής τεχνογνωσίας για τη λειτουργία πρότυπου Περιφερειακού Πάρκου Ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος για την ορεινή φύση, αντιπροσωπευτικής μεσογειακής παραδοσιακής κληρονομιάς της Ευρυτανίας» και

«- προώθηση ως Περιφερειακού Πάρκου Ορεινής Αμιγούς Φύσης και Ορεινής Μεσογειακής Παραδοσιακής Κληρονομιάς της Ευρυτανίας.»

Στο Άρθρο 12 του ΠΧΠ «Φυσική και πολιτιστική κληρονομιά και πόροι και κλιματική αλλαγή» το Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο της Στερεάς αναφέρει:

«3.4 Περιφερειακό Πάρκο Ευρυτανίας

Οι περιοχές της Χωρικής Ενότητας της Ευρυτανίας συνθέτουν ένα υψηλής βιοποικιλότητας και σε πολύ καλή κατάσταση διατήρησης σύνολο οικοσυστημάτων μερικά ενταγμένο στο Δίκτυο NATURA 2000 και παρουσιάζουν εξαιρετική αραιοκατοίκηση. Λόγω αυτών των χαρακτηριστικών τους, προσφέρονται κατ’ εξοχήν σαν περιοχές οικοανάπτυξης και πρότυπης διαχείρισης με όρους προστασίας της φύσης και των τοπίων και παράλληλα ανάδειξης του περιβάλλοντος σε παράγοντα ολοκληρωμένης ήπιας ανάπτυξης και διατήρησης της πολιτισμικής κληρονομιάς των ορεινών χώρων της Ελλάδας. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η υπαγωγή μετά από τη σχετική ειδική μελέτη, της Χωρικής Ενότητας της Ευρυτανίας στις διατάξεις του άρθ. 19 παρ. 3.2 του ν. 1650/1986 και ο χαρακτηρισμός της ως Περιφερειακό Πάρκο. Στις προβλεπόμενες σε αυτό περιφερειακές ζώνες, που ορίζονται ως περιοχές οικοανάπτυξης, ενισχύεται με κίνητρα η άσκηση ήπιων και περιβαλλοντικά φιλικών ασχολιών και παραγωγικών δραστηριοτήτων, όπως η αναψυχή, ο τουρισμός φύσης, η ολοκληρωμένη ή βιολογική γεωργία, η βιολογική καλλιέργεια υδρόβιων οργανισμών, η περιβαλλοντική και πολιτιστική εκπαίδευση και η μεταποίηση τοπικών προϊόντων.»

Επίσης: «Το Σύμπλεγμα Ευρυτανικών Υψηλών Ορεινών Περιοχών προτείνεται ως κατ’ εξοχήν περιοχή φυσικού αποθέματος και τοπική ενότητα υψηλής αξίας. Προωθείται ο χαρακτηρισμός της σε Περιφερειακό Πάρκο, προκειμένου να γίνει αποτελεσματική η έξυπνη ανάπτυξη της ιδιαίτερης αυτής περιοχής (αραιοκατοίκηση) και να προστατευτεί το αξιόλογο φυσικό της περιβάλλον, μέσω της διατήρησης των παραδοσιακών και αγροτοδασικών δραστηριοτήτων και του συνδυασμού τους με την ανάπτυξη ήπιων δραστηριοτήτων αναψυχής και εναλλακτικών μορφών τουρισμού, ελκυστικής κατοίκησης για κύρια και παραθεριστική κατοικία, σε συνθήκες εξαιρετικά καθαρής ορεινής φύσης στα πλαίσια των νέων δυνατοτήτων του διαδικτύου και σύμφωνα με το προβλεπόμενο από το παρόν πρότυπο οικιστικής οργάνωσης.»

Σε άλλη παράγραφο αναφέρεται η προώθηση πιλοτικού προγράμματος ανταλλαγής τεχνογνωσίας για τη λειτουργία του Πάρκου, όπως επίσης η διερεύνηση της δυνατότητας και η προώθηση κηρύξεων παραδοσιακών οικισμών στη Χωρική Ενότητα Ευρυτανίας και στο προτεινόμενο Περιφερειακό Πάρκο.

Λαμία, Σεπτέμβρης 2021

Στέφανος Σταμέλλος

http://www.e-ecology.gr

https://www.facebook.com/stefanos.stamellos/