Γράφει ο: Μωυσής Μπερμπερής

                 Περιφερειακός Σύμβουλος Στερεάς Ελλάδας

Ξεκίνησε η προετοιμασία της ΠΕ Ευρυτανίας καθώς και των δήμων του νομού μας για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821.

Η απόφαση είναι ορθή, επιβεβαιωμένη και πολυσήμαντη υπό τον όρο βέβαια της σαφούς στόχευσης. Πολλά συναινούν στην ιστορική αξιοποίηση της ιστορικής αυτής ευκαιρίας υπό τις προϋποθέσεις του σεβασμού της ιστορίας της κατάλληλης προετοιμασίας, της απαραίτητης υπέρβασης των στερεότυπων καθώς και του επιστημονικού πλουραλισμού.

Ζούμε βέβαια σε μια δυστοπική συγκυρία και με την πανδημία σε έξαρση και χωρίς πολλές βεβαιότητες για το πότε και πώς θα απαλλαγούμε και αυτό πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψιν στον προγραμματισμό των εκδηλώσεων. Η 25/03/1821 άλλωστε αποτελεί απλώς σημειολογικό ορόσημο δοθέντος ότι ο αγώνας της ανεξαρτησίας κράτησε αρκετά χρόνια και η αναγνώριση του πρώτου εθνικού μας κράτους έγινε μόλις το 1830. Κατά συνέπεια οι ημερομηνίες δεν είναι ασφυχτικές και ούτε τίθενται υπό το πλαίσιο αυστηρών χρονικών ρυθμίσεων και πάντα αξιολογούνται οι προτεραιότητες.

Κάποια σημεία τώρα κρίσιμα κατά την άποψη μας και για την επιτυχία του όλου εγχειρήματος

1) Ο συντονισμός καθώς και η αξιολόγηση  των εκδηλώσεων θα πρέπει να γίνει από ένα ενιαίο κέντρο για να αποφευχθούν οι αλληλοκαλύψεις, η πολυδιάσπαση ίσως και οι άγονοι ανταγωνισμοί.

2) Η συμμετοχή της εκπαιδευτικής κοινότητας στην όλη διαδικασία και ως συμπρωταγωνιστές θεωρούμε ότι είναι απόδραστα επιβεβλημένη

3) Η ορθολογική διαχείριση των διαθέσιμων πόρων, όπως επίσης και η εργαλειακή χρήση των εν λόγω εκδηλώσεων, έχει την δικιά της σημασία.

4) Βέβαια το σημαντικότερο όλων είναι η αισθητική προσέγγιση του όλου εγχειρήματος καθώς βέβαια και αυτό καθαυτό το περιεχόμενό του.

Αντικειμενική θεώρηση της ιστορίας δύσκολα υπάρχει, υπάρχει όμως σίγουρα μια τίμια υποκειμενική προσέγγιση των πραγμάτων και ίσως μια διαρκής αναθεώρηση κάτω από συγκεκριμένες συγκυρίες και συγκεκριμένο συσχετισμό δυνάμεων.

Κάθε συλλογική οντότητα έχει την ανάγκη της ιστορικής αυτογνωσίας, της συλλογικής μνήμης και γιατί όχι και την λελογισμένη χρήση ηρωικών αφηγημάτων για την τόνωση της ταυτοτικής της αυτοπεποίθησης.

Από αυτό βέβαια μέχρι την διολίσθηση σε υπεραπλουστευτικά σχήματα, πυροτεχνήματα, φολκλορικές φιέστες και εν τέλει την αποθέωση του κιτς, υπάρχει τεράστια απόσταση.

Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να αποφύγουμε την εύπεπτη ανάγνωση της ιστορικής στιγμής και ας μην της προσδώσουμε χαρακτήρα επικοινωνιακού πανηγυριού, πόσο μάλλον ανούσιου εθνοτοπικισμού.

Καλούμαστε σε αυτή την συγκυρία να ανατρέψουμε ευκολίες εστιάζοντας στα ουσιώδη και τα αληθή και με προβολή των ιστορικών εμπειριών μας στο μέλλον. Με σαφή προσανατολισμό στοχαστικού χαρακτήρα χωρίς ωραιοποιήσεις και βολικές στρογγυλεύσεις και χάνοντας το δάσος κοιτώντας το δέντρο.

Η επαναστατική περίοδος είχε τις λαμπρές της αλλά και τις γκρίζες στιγμές της, τις εσωτερικές τις συγκρούσεις όπως και τις αμφιλεγόμενες προσωπικές τακτικές διαφόρων εμπλεκομέμων.

Ο ρόλος των συμμαχιών μας για την έκβαση της επανάστασης ήταν καθοριστικός όπως και η αλληλοεξάρτηση με τα διεθνή συμφέροντα σαφέστατη και αυτό είναι εξόχως αξιολογήσιμο για τους σημερινούς μας πολιτικούς στόχους και σε μια ρευστή παγκόσμια πολιτική πραγματικότητα.

Ο δημόσιος διάλογος λοιπόν πρέπει να οργανωθεί με συστηματικό τρόπο και έγκαιρα ώστε οι καλύτερες προτάσεις να συζητηθούν και να αξιολογηθούν και με ουσιαστικά κριτήρια . Η επανάσταση ήταν πρωτίστως εθνική αλλά και με οικουμενικές προβολές έχοντας στον πυρήνα των αρχών της την δημοκρατία, τον πολιτισμό και τον ανθρωπισμό.

 Δεχόμενη επιρροές από τα παγκόσμια επαναστατικά κινήματα, την Αμερικάνικη Ανεξαρτησία, τον Ευρωπαϊκό διαφωτισμό και την Γαλλική επανάσταση, επηρεάζοντας δε και την διάθεση χειραφέτησης άλλων λαών.

Ο Ρήγας Φεραίος επί παραδείγματι  μπορεί να μην ήταν Ευρυτάνας και αντί για καριοφίλι να κρατούσε κονδυλοφόρο, ο φλογερός του όμως λόγος συνέβαλλε ουσιαστικά στον ξεσηκωμό και τις στοχεύεις του και αυτό πρέπει να αξιολογηθεί στο βαθμό που του αντιστοιχεί.

Με γνώση λοιπόν για το από πού ήρθαμε και σαφή προσανατολισμό για το πού πηγαίνουμε, έχοντας πάντα κατά νου την ρήση του εθνικού μας ποιητή το ότι δηλαδή εθνικό είναι το αληθές, ας κάνουμε τον εορτασμό της εθνικής μας επετείου υπόθεση πολυσχιδώς συλλογική και ουσιωδώς πατριωτική.