Τα γεγονότα των “Δεκεμβριανών” αν και πέρασαν 76 χρόνια φαντάζουν πολύ κοντά. Είναι από τις πιο μαύρες σελίδες της Νεότερης Ελληνικής μας ιστορίας. Απ’ αυτούς που πρωτοστάτησαν σ’ εκείνα τα γεγονότα, θα ζουν ελάχιστοι, αιωνόβιοι πλέον, και αυτοί που ήταν τότε στην παιδική ή εφηβική ηλικία έχουν ζωντανές και ολοκάθαρες μνήμες. Οι κατακτητές μόλις είχαν αποχωρήσει άρον-άρον από την Ελλάδα, αφήνοντας πίσω τους αποκαΐδια, συντρίμμια και πόνο. Ο “ματωμένος Δεκέμβρης” με την “Μάχη της Αθήνας” και τις συγκρούσεις μεταξύ του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και των πιστών στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου και των Βρετανικών στρατευμάτων σφράγισε την μετέπειτα πορεία της χώρας. Προάγγελος της σύρραξης ήταν η διαδήλωση της 3ης Δεκέμβρη, στο κέντρο της Αθήνας που έγινε με πρωτοβουλία των μελών ΕΑΜ Αθήνας.
Παρά την απαγόρευση της συγκέντρωσης, ο λαός που δεν έπαψε να διαδηλώνει ούτε και επί της Ιταλογερμανικής κατοχής, δεν υπάκουσε κι έγινε πάνδημη συγκέντρωση στο κέντρο της πρωτεύουσας. Η παρουσία μερικών ενόπλων πολιτοφυλάκων του ΕΑΜ διάσπαρτων εντός του πλήθους (ως ομάδα περιφρούρησης) έδωσαν την αδικαιολόγητη αφορμή για απρόκλητη ένοπλη επίθεση της Αστυνομίας και μελών της ακροδεξιάς οργάνωσης “Χ” που βρίσκονταν ακροβολισμένοι στα γύρω κτήρια. Τριάντα τρεις ήταν οι νεκροί από το πλήθος και εκατόν σαράντα τραυματίες. Μετά απ’ αυτό ακολούθησαν επιθέσεις του ΕΛΑΣ σε αστυνομικά τμήματα και σε θύλακες κυβερνητικών δυνάμεων στο Γουδή και στο Σύνταγμα Χωροφυλακής Μακρυγιάννη. Η επέμβαση των αγγλικών δυνάμεων έφερε την γενίκευση της σύγκρουσης. Οι αλλεπάλληλες μάχες θα συνεχιστούν μέχρι στις 11 Γενάρη 1945 με την υπογραφή ανακωχής με τα τραγικά εκείνα γεγονότα να μείνουν γνωστά ως “Δεκεμβριανά”. Παραμονές Χριστουγέννων του ’44 κατέφθασε στην Αθήνα ο Βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσώρτσιλ για να δώσει πολιτική λύση, η οποία βέβαια θα κατοχύρωνε και τα συμφέροντα των Βρετανών στην Ελλάδα. Στις επαφές και στις συσκέψεις που ακολούθησαν με τη συμμετοχή του Τσώρτσιλ, όλων των πολιτικών αρχηγών και αντιπροσώπων Γαλλίας-Ρωσίας και Αμερικής αποφασίστηκε η αντικατάσταση του Γεωργίου Παπανδρέου από τον Νικόλαο Πλαστήρα. Προσωρινός Αντιβασιλέας διορίστηκε ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός. Όπως και να ‘γιναν τα πράγματα στη σύσκεψη αυτή χάθηκε η ευκαιρία για εθνική συνεννόηση, για ν’ αλλάξει η ροή των πραγμάτων που κατέληξε στην Συμφωνία της Βάρκιζας και στη συνέχεια στον βάρβαρο Εμφύλιο πόλεμο. Πρωτεργάτες αυτής της σύσκεψης ήταν ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος και ο Δημήτρης Παρτσαλίδης, γραμματέας τότε του ΕΑΜ, που παραδέχτηκαν αργότερα ότι φάνηκαν οι ίδιοι κατώτεροι της ιστορικής εκείνης στιγμής.
Ο τελικός απολογισμός των “Δεκεμβριανών” ήταν 5.000 νεκροί από τους ενόπλους και των δυο πλευρών, αμέτρητοι τραυματίες, πολλοί αγνοούμενοι και ανυπολόγιστες υλικές ζημιές. Τραγικά γεγονότα αδελφοσφαγής, αλλά και χειροπιαστά διδάγματα της ιστορίας..!
Κώστας Μπουμπουρής
Αστυν.Δ/ντής ε.α-Συγγραφέας
(k.boubouris@yahoo.gr)
