‘Γνωρίζατε και σιωπήσατε…’. «ΟΧΙ» στο σχέδιο «Εύρυτος» βροντοφωνάζουν οι Ευρυτάνες!
- Ισχυρό μήνυμα από το Δημοτικό Συμβούλιο για την εκτροπή των ποταμών
- Πάνω από 1.000 Ηλεκτρονικές υπογραφές για τη διάσωση των ποταμών
- Σφοδρές πολιτικές αντιδράσεις
Ένα έργο 535 εκατ. ευρώ που χτίζεται στο όνομα της «εθνικής ανάγκης», αλλά χωρίς να ρωτηθούν ποτέ οι άνθρωποι που ζουν στον τόπο απ’ όπου θα φύγει το νερό. οι κάτοικοι στην είδηση που έπεσε σαν ‘κεραυνός εν αιθρία’ σύσσωμοι αντέδρασαν, ζητώντας αρχικά να μην προχωρήσει ένα τέτοιο έργο που θα βάλει οριστική ‘ταφόπλακα’ στον τόπο και δευτερευόντως εξηγήσεις από τους τοπικούς άρχοντες που δηλώνουν αιφνιδιασμένοι, παρόλο που το συγκεκριμένο έργο σχεδιάζεται εδώ και τρία τουλάχιστον χρόνια. Πολλοί είναι αυτοί που μιλούν για υποκρισία και απαιτούν άμεσες ενέργειες άρσης της απόφασης, άποψη που συμμερίζονται και πολιτικοί φορείς της Περιφέρειες που κατηγορούν ανοιχτά την Περιφερειακή Αρχή ότι γνώριζε αλλά σιώπησε. Αυτό είναι και ένα από τα βασικά ζητήματα που θέτουν οι Ευρυτάνες ‘Γνωρίζατε και σιωπήσατε’.
Η αφήγηση του «μεγάλου οράματος» και η άβολη αλήθεια
Εδώ και έναν αιώνα, κάθε κυβέρνηση που ήθελε να αφήσει «υποδομή-κληρονομιά» στην ελληνική ιστορία, κατασκεύαζε ένα φράγμα. Σήμερα, το έργο που βαφτίστηκε «Εύρυτος» έρχεται να προστεθεί σε αυτή την αλυσίδα «σωτηρίων» επεμβάσεων, με την υπόσχεση ότι θα λύσει για 30 χρόνια το πρόβλημα νερού της Αθήνας.Μόλις λίγους μήνες πριν, ο Πρωθυπουργός είχε ανακοινώσει τα καλά νέα για την υλοποίηση του δρόμου Λαμία – Καρπενήσι, ενός έργου που αναμενόταν επί δεκαετίες ως μια από τις ελπίδες να βγει ο νομός από την απομόνωσή του.Από το ‘μέλι’ των εξαγγελιών, στο ‘ξύδι’ των αποφάσεων.
Μόνο που αυτή τη φορά το «αναπτυξιακό αφήγημα» δεν χτίζεται σε άδεια βουνά. Χτίζεται πάνω σε δύο ζωντανά ποτάμια – τον Καρπενησιώτη και τον Κρικελιώτη – και σε έναν νομό που ήδη πληρώνει ακριβά τις αποφάσεις που λαμβάνονται χωρίς αυτόν.
Το σχέδιο προβλέπει:
- Δύο τεράστιες σήραγγες 20 χιλιομέτρων μέσα στα σπλάχνα των Ευρυτανικών βουνών
- Εκτροπή έως 200 εκατ. κυβικών μέτρων νερού τον χρόνο
- Μεταφορά πόρων από μια περιοχή που ερημώνει για μια περιοχή που φουσκώνει πληθυσμιακά και καταναλωτικά
Στο στόχαστρο τα δυο ποτάμια ζωτικής σημασίας για το Δήμο Καρπενησίου, ο Καρπενησιώτης ποταμός που χαρακτηρίζει και καθορίζει τον βασικό άξονα τουριστικής ανάπτυξης από το Καρπενήσι, την κοιλάδα της Ποταμιάς έως τον Προυσό και ο Κρικελοπόταμος με τον δημοφιλέστερο προορισμό όλης της Ευρυτανίας, το φαράγγι του ‘Πάντα βρέχει’. Η μελέτη καθορίζει την εκτροπή του Καρπενησιώτη στον άξονα ‘Πατήματα της Παναγίας’ έως την περιοχή Διπόταμα, στη μέγιστη υψομετρική διαφορά στο σημείο που θα γίνει η εκτροπή. Σε ότι αφορά τον Κρικελοπόταμοτο σχέδιο μπορεί να χαρακτηριστεί και ‘αποκύημα διαστρεμμένης φαντασίας’ μιας και η εκτροπή υπολογίζεται ακριβώς στο φαράγγι του ‘Πάντα Βρέχει’, όπου σίγουρα η διατάραξη της γεωμορφολογίας του φαραγγιού θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Και φυσικά οι δυο αυτές εκτροπές θα εξαφανίσουν τη σημερινή μορφή του Τρικεριώτη ποταμού, του ποταμού που δημιουργείται από την ένωση Καρπενησιώτη και Κρικελοπόταμου, και που είναι ένα από τα πέντε ποτάμια που τροφοδοτούν με νερά τη λίμνη Κρεμαστών. Συνεπώς απειλούνται άμεσα τρία σημαντικά ποτάμια του νομού, με ανυπολόγιστες συνέπειες στο φυσικό περιβάλλον, τα οικοσυστήματα της περιοχής, την τουριστική ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα της Ευρυτανίας.
Κανείς δεν εξήγησε στους κατοίκους γιατί το νερό των βουνών τους θεωρείται «πλεονάζον». Κανείς δεν είπε τι σημαίνει οικολογικά «μερική εκτροπή». Κανείς δεν παρουσίασε μελέτη για το τι θα μείνει πίσω όταν τα ποτάμια χάσουν ένα τεράστιο μέρος της παροχής τους, τη στιγμή που η Λίμνη Κρεμαστών βρίσκεται στα κατώτερα επίπεδα στάθμης και τα ποτάμια μοιάζουν με μικρά ρέματα παρόλο που βρισκόμαστε στην καρδιά του Φθινοπώρου.
Η τεχνοκρατική γλώσσα λέει: «λειτουργεί με βαρύτητα»Η πραγματικότητα λέει:
✔Νερό φεύγει από έναν νομό που ήδη μαραζώνει
✔Δεν υπάρχουν αντισταθμιστικά έργα
✔Δεν υπάρχει σχέδιο τοπικής ωφέλειας
✔Η Ευρυτανία αντιμετωπίζεται για άλλη μια φορά σαν «δεξαμενή» πόρων – όχι σαν ζωντανός τόπος.
Οι τοπικές κοινωνίες στο σκοτάδι
Ακόμη και σήμερα, το σχέδιο δεν έχει περάσει από ουσιαστική διαβούλευση με τους δήμους της Ευρυτανίας.
Δεν έχει υπάρξει ανοιχτή ενημέρωση σε κατοίκους, επαγγελματίες, συλλόγους.
Το έργο βαδίζει με ρυθμό fasttrack, σαν να πρόκειται για χωροθέτησηφωτοβολταϊκών σε έρημο. Και ας μιλάμε για ποτάμια που:τροφοδοτούν κοιλάδες, αρδεύουν χωράφια, δημιουργούν πανίδα και μικροκλίμα, αποτελούν φυσική ταυτότητα ενός ολόκληρου τόπου.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, ακούγεται ήδη ότι στο μέλλον το νερό που θα φύγει από τα βουνά θα φτάνει μέχρι… νησιά με υδροφόρα, αν γίνει πιο φθηνό από την αφαλάτωση. Δηλαδή:αρχικά παίρνουμε το νερό για την Αθήνα, μετά το κάνουμε προϊόν διακίνησης για τρίτους. Από «κοινό αγαθό» σε εμπόρευμα με τεχνική υποδομή.
Το «Εύρυτος» δεν είναι τεχνοκρατικό θέμα. Είναι πολιτικό, κοινωνικό και βαθιά ηθικό. Όταν ένα ποτάμι χάνει τη ροή του, δεν το πληρώνει η Αττική. Το πληρώνει πρώτα ο τόπος που το γεννά.
