Ευρυτάνας της Εβδομάδας

1435
profileee

Όνομα: Γιώργος Ανδρέας Σδράλης    

Ιδιότητα: Παραδοσιακό Καφενείο “Αντάμωμα”

Τόπος διαμονής: Αθήνα, Τόρνος

Τόπος καταγωγής: Τόρνος

Ο Γιώργος Ανδρέας είναι ένα νέο παιδί που αποφάσισε να στηρίξει ένα όνειρο πίσω στον τόπο καταγωγής του, το πανέμορφο χωριό του τον Ευρυτανίας. Η ελπίδα για το μέλλον του τόπου μας, από τα μάτια ενός νέου ανθρώπου…

ΕΠ. Πώς ξεκίνησε η λειτουργία του καφενείου σας και πού ακριβώς βρίσκεται;

ΓΣ. Το καφενείο του χωριού μας, στον Τόρνο Ευρυτανίας, ήταν κλειστό τα τελευταία χρόνια. Παρ’ όλα αυτά, κάθε καλοκαίρι, εμείς τα παιδιά μαζευόμασταν στην πλατεία για να παίξουμε, να γελάσουμε και να περάσουμε όμορφα. Έλειπε όμως κάτι βασικό: Ένας χώρος για να πιούμε μια πορτοκαλάδα, να καθίσουμε, να νιώσουμε πως το χωριό ζει. Αυτό μας στενοχωρούσε όλους.

Το σκεφτόμουν εδώ και τρία χρόνια, όμως η νεαρή ηλικία μου και η ασθένεια του αγαπημένου μου παππού, Γιώργου Ν. Κουτσοδήμα, δεν μου επέτρεπαν να το πάρω πάνω μου. Πέρυσι όμως, πηγαίνοντας στο νεκροταφείο για να τον επισκεφθώ, κοίταξα το καφενείο και με έπνιξε η στενοχώρια. Τότε το ξαναζήτησα, αυτή τη φορά πιο αποφασιστικά και στη μνήμη του παππού μου! Mε τη στήριξη της οικογένειάς μου και της γιαγιάς μου, Ιωάννας Κουτσοδήμα, τα καταφέραμε. Έτσι το καφενείο “Αντάμωμα” άνοιξε ξανά. Το όνομα διατηρήθηκε από σεβασμό σε εκείνους που το δημιούργησαν και το δούλεψαν παλιά. Βρίσκεται στην πλατεία του χωριού μας, ακριβώς απέναντι από την εκκλησία της Αγίας Τριάδας.

ΕΠ. Πες μας λίγα λόγια για το χωριό σου – πώς το βιώνεις μέσα από τα μάτια ενός νέου που το αγαπά και θέλει να μείνει εκεί;

ΓΣ. Ο Τόρνος, αυτός ο “χαμένος παράδεισος” της Ευρυτανίας, είναι ένας τόπος που ησυχάζει την ψυχή. Με τη μαγευτική του θέα, τα καταπράσινα μονοπάτια, τα έλατα και τις καστανιές, τους μικρούς καταρράκτες, τον ανακαινισμένο νερόμυλο και το φαράγγι που ξεδιπλώνεται δίπλα στο χωριό, μοιάζει να ανήκει σε άλλη εποχή. Απέχει μόλις 35 χιλιόμετρα από το Καρπενήσι, αλλά σου δημιουργεί την αίσθηση πως βρίσκεσαι αλλού.

Πέρασα όλα μου τα καλοκαίρια εδώ, με τον παππού και τη γιαγιά. Η αγάπη του παππού μου για τον τόπο του ήταν τόσο βαθιά, που μ’ έκανε κι εμένα να τον λατρέψω. Με έμαθε να κόβω ξύλα, να φροντίζω τον κήπο, να προσέχω το σπίτι, να αγαπώ τη γη. Το βράδυ, τραγουδούσε μαζί με τη γιαγιά παραδοσιακά τραγούδια και μου μετέδωσε την ιστορία και τον παλμό του τόπου μας. Αγαπώ τα πάντα στο χωριό μου. Θέλω να ζήσω εδώ, να δημιουργήσω οικογένεια και να συνεχίσω αυτή την αγάπη για τον τόπο, μέσα από τη γη και τη ζωή της υπαίθρου.

ΕΠ. Τι απαντάς σε όσους λένε “δεν έχει μέλλον στα χωριά”;

ΓΣ. Η ζωή στο χωριό έχει δυσκολίες: Δεν υπάρχουν γιατροί, σχολεία, σούπερ μάρκετ, υπηρεσίες. Όμως ποτέ δεν είδα αυτά τα πράγματα ως εμπόδιο. Αντίθετα, με πείσμωσαν περισσότερο. Πιστεύω βαθιά πως: «Το μέλλον δεν το βλέπεις, το χτίζεις.» Αν θέλουμε να αλλάξει κάτι, πρέπει να μείνουμε, να το παλέψουμε. Οι ρίζες μου είναι εδώ. Δεν με τρόμαζε ποτέ η απουσία ανέσεων – με τρόμαζε η σκέψη να χαθεί αυτό που αγαπώ.

ΕΠ. Τι σε ελκύει στην κτηνοτροφία και πώς σκέφτεσαι να τη συνδυάσεις με τη διαχείριση του καφενείου;

ΓΣ. Η κτηνοτροφία με ελκύει για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί σου δίνει τη δυνατότητα να ζήσεις απλά, αυτάρκη, να προσφέρεις στην οικογένειά σου αγαθά χωρίς να εξαρτάσαι από άλλους. Δεύτερον, γιατί είναι βαθιά δεμένη με τις ρίζες μας. Ο προπάππους μου, Νικόλαος Κουτσοδήμας, είχε ζώα, και με αυτόν τον τρόπο θέλω να συνεχίσω κι εγώ, να κρατήσω ένα κομμάτι της ιστορίας μας ζωντανό.

Ξέρω πως απαιτεί κόπο, πειθαρχία και γνώσεις. Παράλληλα με το καφενείο, μπορώ να κάνω μια αρχή, να σταθώ, μέχρι να γίνει η πλήρης μετάβασή μου από την Αθήνα στον Τόρνο. Τα δύο αυτά μπορούν να συνδυαστούν – το καφενείο σαν κοινωνικό κέντρο και η κτηνοτροφία σαν τρόπος ζωής.

ΕΠ. Γιατί θεωρείς σημαντικό να διατηρήσεις τον παραδοσιακό χαρακτήρα του καφενείου;

ΓΣ. Ο παραδοσιακός χαρακτήρας του χωριού είναι η ψυχή του. Δεν θέλω να αλλάξω τίποτα από αυτό το χρώμα. Το καφενείο, όπως και τα περισσότερα κτίσματα εδώ, φέρει την αυθεντικότητα της Ηπειρωτικής αρχιτεκτονικής και παράδοσης. Δεν έχει νόημα να φέρουμε την πόλη στο χωριό· έχει νόημα να κρατήσουμε αυτό που το κάνει μοναδικό. Η διατήρηση της παράδοσης είναι για μένα προτεραιότητα. Το καφενείο “Αντάμωμα” δεν είναι απλώς ένα κατάστημα – είναι ένας τόπος συνάντησης, μνήμης, ιστορίας και ελπίδας.

ΕΠ. Ακριβώς δίπλα ακριβώς δίπλα από το καφενείο στεγάζεται το Λαογραφικό Μουσείο του χωριού. Τι μπορεί να δει ο επισκέπτης εκεί;

ΓΣ. Από το 2006, φιλοξενείται στο παλιό δημοτικό σχολείο του χωριού, ένα κτίριο γεμάτο αναμνήσεις και ιστορίες, που μετατράπηκε σε κιβωτό της τοπικής λαϊκής παράδοσης. Το μουσείο δημιουργήθηκε με τη συμβολή των κατοίκων, οι οποίοι προσέφεραν οικογενειακά κειμήλια, εργαλεία, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, ρουχισμό και σκεύη. Κάθε έκθεμα φέρει τη δική του ιστορία – μια φέτα ζωής από την καθημερινότητα των Τορνιωτών και γενικότερα της Ευρυτανίας. Ο επισκέπτης μπορεί να δει Παραδοσιακά μαγειρικά σκεύη και οικιακά αντικείμενα, όπως δοχεία, ξύλινα και μεταλλικά εργαλεία, γραμμόφωνα και λυχνάρια. Αργαλειούς και υφαντά, που καταγράφουν την τέχνη της ύφανσης, έναν από τους σημαντικότερους άξονες της τοπικής παραγωγής και δημιουργίας. Παραδοσιακές φορεσιές και υφάσματα, από απλές καθημερινές ενδυμασίες έως επίσημα εορταστικά ρούχα. Αγροτικά εργαλεία, που αναδεικνύουν τη σχέση του ανθρώπου με τη γη και το δάσος. Κάθε γωνιά του μουσείου είναι μια εμπειρία – μια βουτιά σε έναν κόσμο απλό, αυτάρκη και βαθιά συνδεδεμένο με τη φύση και τις αξίες της κοινότητας.

1 copy
4 3 1

‘‘Ο Τόρνος, αυτός ο “χαμένος παράδεισος” της Ευρυτανίας’’

2 copy

Ένα όνειρο … στη μνήμη του παππού Γιώργου Κουτσοδήμα

3 14

Στην όμορφη αυλή του καφενείου

5 1 1

Φωτο από ξενάγηση επισκεπτών στο εσωτερικό του Λαογραφικού Μουσείου