Προβλήματα αναμένεται να επιφέρει ο νέος κανονισμός της Κυβέρνησης σχετικά με την έκδοση πιστοποιητικού αντιπυρικής προστασίας για τα ακίνητα που βρίσκονται σε ιδιοκτησίες σε απόσταση μικρότερη των 300 μέτρων από δασικές εκτάσεις με την εγκύκλιο προς εφαρμογή του «Κανονισμού Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός και πλησίον δασικών εκτάσεων», ενόψει και της νέας αντιπυρικής περιόδου που ξεκινά την 1η Μαΐου 2024. Ο κανονισμός δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ μετά από ΚΥΑ των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας (19/5/2023).
Σκοπός του Κανονισμού αυτού είναι η προστασία της ζωής και η ασφάλεια των πολιτών, η προστασία του περιβάλλοντος, η πυροπροστασία και πυρασφάλεια των κτισμάτων που βρίσκονται εντός δασικών περιοχών ή γειτνιάζουν με αυτές, όπως και ο περιορισμός της συμβολής τους στη διάδοση της φωτιάς, ώστε να αποφευχθούν ανάλογα περιστατικά που έχουν σημειωθεί στην Ελλάδα και έχουν στοιχίσει ανθρώπινες ζωές. Χιλιάδες ιδιοκτήτες ανάλογων κατοικιών, μηχανικοί και υπάλληλοι που εμπλέκονται στην έκδοση των νέων αυτών πιστοποιητικών βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα. Πολλά θα είναι τα νέα έξοδα των ιδιοκτητών, οδηγώντας τους σε αδιέξοδο και ανασφάλεια, καθώς όσοι δε συμμορφωθούν και δεν καλύψουν άμεσα τις υποχρεώσεις θα έχουν να αντιμετωπίσουν μεγάλα προβλήματα.
Ποια ακίνητα αφορά
Ο Κανονισμός αφορά ακίνητα που βρίσκονται εντός και πλησίον δασικών εκτάσεων, μέσα σε οικόπεδα ή γήπεδα σε δάση, δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις, σε περιαστικό πράσινο, σε κηρυγµένες δασωτέες ή αναδασωτέες εκτάσεις, καθώς και εντός ακτίνας 300 µέτρων από αυτές ή βρίσκονται µέσα σε πάρκα και άλση πόλεων και οικιστικών περιοχών.
Οι ενέργειες που απαιτούνταν και οι προθεσμίες
Αρχικά ο κάθε ιδιοκτήτης έπρεπε να απευθυνθεί σε τεχνικό επιστήμονα (μηχανικό, γεωπόνο, δασολόγο κλπ.), ώστε να προχωρήσει σε έκθεση παρατηρήσεων κόστους 400 έως 600 ευρώ. Μόλις δημιουργηθεί η έκθεση αυτή ο εκάστοτε ιδιοκτήτης είναι υποχρεωμένος να προβεί σε εργασίες που τυχόν απαιτούνται, όπως κλαδέματα, κοπές μεγάλων δέντρων, καθαρισμοί, επισκευές, πολυδάπανες μετατροπές σε ξύλινα πορτοπαράθυρα, ξύλινες στέγες, περιφράξεις ακόμα και σε υδρορροές αλλά και στις περιφράξεις περιμετρικά των ιδιοκτησιών με υλικά ειδικών προδιαγραφών όπως περιγράφονται στο Φ.Ε.Κ. μέσα σε έναν μήνα, δηλαδή μέχρι τις 30 Απριλίου 2024. Στο τέλος κάθε ημέρας οι ιδιοκτήτες θα καλούνται να συμπληρώσουν υπεύθυνη δήλωση για τις εργασίες που πραγματοποίησαν, ύστερα από τις παρατηρήσεις τις έκθεσης. Σημειωτέον ότι η Δήλωση από τους ιδιοκτήτες θα πρέπει να επαναλαμβάνεται μέχρι τις 30 Απριλίου κάθε επόμενου έτους.
Οι ιδιοκτήτες που βρίσκονται κοντά σε δασικές περιοχές θα πρέπει να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη. Οι ενέργειες όμως που απαιτούνται να υλοποιηθούν είναι μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, όπως ορίζει το Φ.Ε.Κ. γεγονός που οδήγησε σε απόγνωση τόσο τους ιδιοκτήτες, όσο και τους μηχανικούς καθότι θα πιέζονταν από τα στενά χρονικά όρια. Το γεγονός αυτό αναπόφευκτα θα καταστήσει τους πολίτες παράνομους και σε περίπτωση πυρκαγιάς της κατοικίας του δε θα λάβουν καμία αποζημίωση και για το λόγο αυτό δόθηκε παράταση μέχρι 31 Μαΐου 2024 για την υποβολή της υπεύθυνης δήλωσης των ιδιοκτητών.
Τα πρόστιμα και ο ρόλος των Δήμων
Τσουχτερά αναμένεται να είναι τα πρόστιμα στους μη συμμορφωθέντες με τα νέα μέτρα και κυρίως σε αυτούς που πραγματοποιήσουν ψευδή υπεύθυνη δήλωση για τις εργασίες που υλοποίησαν ή δεν υπακούουν στις υποδείξεις των μηχανικών με τα πρόστιμα να αγγίζουν και τις 50.000 ευρώ. Ο δειγματοληπτικός έλεγχος των εργασιών θα πραγματοποιείται από Τριμελή Επιτροπή που θα συσταθεί και θα αποτελείται από έναν υπάλληλο της οικείας Περιφέρειας, έναν υπάλληλο του οικείου Δήμου και έναν επιστήμονα (μηχανικό, γεωπόνο κλπ).Τα μέτρα παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας που προβλέπονται στην έκθεση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα εφαρμόζονται υποχρεωτικά από 31 Μαρτίου 2025 για τα ακίνητα που χαρακτηρίζονται ως υψηλής και ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας και από 31 Μαρτίου 2026 για τα ακίνητα που χαρακτηρίζονται ως χαμηλής ή μεσαίας επικινδυνότητας.
Από τη μεριά τους οι Δήμοι έχουν ελλιπή ενημέρωση, δε διαθέτουν το ανάλογο, προσωπικό και τις υποδομές για να στηρίξουν το μεγάλο αυτό όγκο εργασίας, ενώ παράλληλα είναι αναγκασμένοι να δέχονται τις αιτήσεις των πολιτών μέχρι να τεθεί σε εφαρμογή η πλατφόρμα gov.gr, αλλά και τις διαμαρτυρίες των πολιτών καθώς τα έσοδα των προστίμων θα πάνε στα ταμεία των Δήμων. Η ΚΕΔΕ έχει προχωρήσει σε νομικές κινήσεις με προσφυγή στο ΣτΕ. Κυρίως μάλιστα σε περιοχές της Αττικής οι πολίτες που θα μπουν σε αυτή τη διαδικασία είναι πολλοί, ως αποτέλεσμα οι μηχανικοί να μην μπορούν να εξυπηρετούν πάνω από 3-4 πολίτες ημερησίως. Οι Δήμοι που έχουν οικισμούς πλησίον ή εντός των δασικών εκτάσεων θα πρέπει εκτός όλων των άλλων υποχρεώσεων τους να συντάξουν μέχρι 26 Μαΐου χάρτες διαβάθμισης επικινδυνότητας οικισμών και με βάση αυτούς τους χάρτες να κινηθούν οι εκθέσεις αξιολόγησης.
Οι αντιφάσεις
Πολλές είναι και οι αντιφάσεις των ίδιων των νόμων προκαλώντας «πονοκέφαλο» σε μηχανικούς και ιδιοκτήτες. Μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές:1. Πολλές ιδιοκτησίες εμφανίζονται στο κτηματολόγιο ως δασικές εκτάσεις, οπότε οι ιδιοκτήτες υποχρεώνονται να κάνουν μελέτες και έξοδα για κάτι που δε θα μπορούν να μεταβιβάσουν ή που δεν τους ανήκει.2. Οι πολεοδομίες δηλώνουν αναρμόδιες για το χαρακτηρισμό επικινδυνότητας των οικισμών ενώ στην πραγματικότητα είναι οι υπηρεσίες που πρέπει να οργανώσουν το όλο πλάνο μαζί με την τεχνική υπηρεσία του κάθε Δήμου. 3. Ενώ ο νόμος προβλέπει περιφράξεις με ύψος μέχρι 1,20 μέτρα ο νόμος για την αντιπυρική προστασία αναφέρει μέχρι και 2 μέτρα με ειδικές προδιαγραφές. 4. Προβλέπονται κοπές δέντρων σε απόσταση 5 μέτρων από την σκεπή ή τον τοίχο του σπιτιού αλλά δε γίνεται αναφορά για τις κοπές των πεύκων τα οποία για να κοπούν θα πρέπει να γίνει αυτοψία και να δοθεί άδεια από το Δασαρχείο.
Οι εργασίες
Στα μέτρα ενεργητικής ασφάλειας που πρέπει να γίνουν άμεσα περιλαμβάνονται: Τα ξύλινα πορτοπαράθυρα θα πρέπει να αντικατασταθούν με μεταλλικά, επικάλυψη των ξύλινων γείσων και όλων των ξύλινων στοιχείων, συμπαγής περίφραξη (μπετό) ύψος ενός μέτρου. Από εκεί και πάνω μεταλλικό πλέγμα 50 πόντων με ελάχιστη οπή σύρματος 2 τετραγωνικών εκατοστών, κόψιμο των δέντρων περίφραξης, αν το σπίτι βρίσκεται άνω των 30 μέτρων από τη κεντρική είσοδο του οικοπέδου θα πρέπει να κατασκευαστεί δίοδος για πρόσβαση των οχημάτων έκτακτης ανάγκης (πυροσβεστικά) μέχρι το σπίτι, αφαίρεση υφασμάτινων τεντών και αντικατάσταση τους με ειδικά άκαυστα σκίαστρα, κλαδέματα γύρω από το σπίτι και εγκατάσταση ενός τουλάχιστον σημείου υδροληψίας στον περιβάλλοντα χώρο του κτιρίου με τοποθέτηση κρουνού συμβατού με τις προδιαγραφές που υπάρχουν για τα οχήματα πυρόσβεσης. Οι κάτοχοι πισίνας ή δεξαμενής θα πρέπει να διαθέτουν αντλητικό σύστημα και γεννήτρια σε περίπτωση διακοπής ρεύματος.
Χωρίς ενημέρωση δηλώνουν οι Δήμοι Αγράφων και Καρπενησίου
Γιάννης Ίβρος, Αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας
«Ο Δήμος Καρπενησίου έχει λάβει κάποιες αιτήσεις από ιδιοκτήτες ακινήτων. Βέβαια, η διαδικασία έχει πάρει μεγάλη παράταση και η ενημέρωση από την πυροσβεστική δεν είναι ιδιαίτερα ξεκάθαρη προς το παρόν. Μας παραπέμπουν στην ιστοσελίδα της πολιτικής προστασίας αλλά ακόμα το τοπίο είναι θολό.»
Αλέξης Καρδαμπίκης, Δήμαρχος Αγράφων
«Η σύνταξη χαρτών διαβάθμισηςεπικινδυνότητας και οι εκθέσεις αξιολόγησης δεν είναι εφικτή υπόθεση. Σε όλους τους οικισμούς των Αγράφων, από τον Μέγδοβα, τον Αχελώο, τη Λίμνη Κρεμαστών και τη Λίμνη Πλαστήρα υπάρχουν πολλά σπίτια εγκαταλελειμμένα, με πολλά προβλήματα. Κάποια από αυτά είναι χαλάσματα. Είναι αδύνατον να μπορέσεις να τα καθαρίσεις όλα αυτά. Επίσης, πολλά είναι εξ’ αδιαιρέτου, υπάρχουν δηλαδή περισσότεροι του ενός ιδιοκτήτες. Σε ποιον μπορούμε να απευθυνθούμε σε αυτές τις περιπτώσεις; Αυτό που πρέπει να γίνει έγκαιρα είναι το Δασαρχείο να αναθέσει τον καθαρισμό των δρόμων. Έχει γίνει κάποιος προγραμματισμός ως προς αυτό; Ο Δήμος Αγράφων και ο Δήμος Καρπενησίου συνεχώς ανοίγουν δρόμους, ούτως ώστε να έχει πρόσβαση η Πυροσβεστική Υπηρεσία σε περίπτωση πυρκαγιάς.»
