Η Πανευρυτανική Ένωση, συνεχίζοντας την  πλούσια εκδοτική ανθοφορία της  στα πλαίσια των επετειακών  εκδόσεών της για τα 200 χρόνια  από την Επανάσταση του 1821, κυκλοφόρησε πρόσφατα και το μνημειώδες έργο του Κώστα Αντ. Παπαδόπουλου: «ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΤΣΑΡΗΣ… Περίτρανα τον ύμνησαν σ’ Ανατολή και Δύση…» (Αθήνα 2021, σελ. 416).

            Πρόκειται για μια πολύχρονη έρευνα του συγγραφέα, που αναφέρεται στον Μάρκο Μπότσαρη, τον ήρωα εκείνον που  έπεσε ηρωικά μαχόμενος στο Κεφαλόβρυσο Καρπενησίου και που υμνήθηκε περισσότερο από κάθε άλλον  από τον έντεχνο λόγο, κυρίως τον ποιητικό,  αλλά και από κάθε άλλη μορφή της τέχνης. Η ιδιαίτερη αυτή εύνοια οφείλεται ασφαλώς στο αδαμάντινο ήθος του, την υποδειγματική φιλοπατρία του και την απαράμιλλη αυτοθυσία του. Ο θάνατός του χαρακτηρίστηκε ως εθνική απώλεια και πανελλήνια υπήρξε η θλίψη  και απροσμέτρητη η οδύνη σε ολόκληρο τον ελληνισμό και όχι μόνον.

Ο Μάρκος Μπότσαρης είναι, ίσως, ο μοναδικός ήρωας της εθνικής μας παλιγγενεσίας, που γοήτευσε υπερβολικά τους συγχρόνους του και τους μεταγενεστέρους του και υμνήθηκε τόσο πολύ. Δίκαια χαρακτηρίστηκε ως ο πιο «διεθνής ήρωας του 1821». Το στοιχείο αυτό προκύπτει,  ύστερα από σχετικές έρευνες και από διαθέσιμες  βιβλιογραφικές καταγραφές για τα πρόσωπα της ελληνικής επανάστασης περιόδου 1821-1833, κατά τις οποίες ο ήρωάς μας  εμφανίζεται πρώτος μεταξύ των ηρώων με 14 εγγραφές! Ακολουθούν οι: Κωνσταντίνος  Κανάρης, Δημήτριος  Υψηλάντης, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Ανδρέας   Μιαούλης κ.ά.!

            Ο συγγραφέας  στην εισαγωγή  του τονίζει, μεταξύ άλλων, πως «αισθάνθηκε την  εσώψυχη ανάγκη να ασχοληθεί  αρχικά με την συλλογή ηρωικών – δημοτικών τραγουδιών,  αρχικά, και κατόπιν όλων των σχετικών με τον έντεχνο λόγο αλλά και των έργων  τέχνης και να τα προσφέρει ως ελάχιστο «θυμίαμα» στη μνήμη και τη θυσία του μεγάλου αυτού ήρωα. Ο Μάρκος Μπότσαρης με την ηρωική θυσία του ενέπνευσε, αφενός μεν τη λαϊκή μούσα, αφετέρου δε βρήκε αντάξιους ποιητές – υμνητές του, όπως οι εθνικοί μας ποιητές Διονύσιος Σολωμός, Κωστής Παλαμάς, Ανδρέας Κάλβος, Αριστοτέλης Βαλαωρίτης και πλήθος άλλων Ελλήνων και Φιλελλήνων, επώνυμων και μη…».  

            Το έργο αυτό διαιρείται σε δύο (2) μέρη: Στο πρώτο μέρος περιλαμβάνονται τα κεφάλαια: «Η λόγια ποίηση για τον Μάρκο Μπότσαρη», «Έτσι ύμνησαν τον Μάρκο και οι ξένοι», «Ο Μάρκος Μπότσαρης στη Δημοτική μας ποίηση», «Μελοποιημένα Δημοτικά Τραγούδια», «Τον έκλαψε και η Αρβανιτιά». Στις επόμενες σελίδες του Α΄ Μέρους ακολουθούν διάφορα σταχυολογημένα ανέκδοτα, γνωμικά, περίεργα κ. ά. σχετικά με τη ζωή και τη θυσία του Μεγάλου αυτού Ήρωα.

            Το δεύτερο μέρος, με τον γενικό τίτλο «Ο Μάρκος Μπότσαρης πηγή έμπνευσης και για τις εικαστικές τέχνες», περιλαμβάνει πίνακες γνωστών Ελλήνων  και διάσημων ξένων ζωγράφων, προσωπογραφίες, εξώφυλλα παλαιών τετραδίων  και περιοδικών, αφίσες, γλυπτά,  φιγούρες Καραγκιόζη, μετάλλια, νομίσματα, γραμματόσημα, αγάλματα, μνημεία, προσωπικά αντικείμενα του ήρωά μας, οικογενή του  πρόσωπα κ.ά.  Σημειώνεται ότι όλες οι σελίδες  του δεύτερου μέρους, είναι  έγχρωμες. 

            Το έργο προλογίζει η Δρ. κ. Αικατερίνη Πολυμέρου – Καμηλάκη, Ομότ. Διευθύντρια, τ. Ερευνήτρια του Κέντρου Ερεύνης της  Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών και Μέλος της Εθνικής Επιτροπής Αθήνα 2021, η οποία γράφει μεταξύ άλλων: «… Ίσως αναρωτηθεί κάποιος γιατί χρειαζόταν ένα βιβλίο για ένα πρόσωπο  τόσο προβεβλημένο, όσο ο Μάρκος Μπότσαρης, όταν  για πολλούς ήρωες δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία, που να αναδεικνύουν την προσφορά τους.  Ο όγκος του βιβλίου και η αξία των πληροφοριών που παρέχει για την απήχηση που είχε όχι μόνο μεταξύ των Ελλήνων αλλά και στη διεθνή κοινότητα, που παρακολουθούσε με ζωηρό ενδιαφέρον  τα πολεμικά γεγονότα στην Ελλάδα, ο θάνατός του σε ηλικία 33 ετών, δικαιολογούν την απόφαση του ερευνητή να συγκεντρώσει όλο αυτό το πλούσιο υλικό, μνημόσυνο και ύμνο στο Σουλιώτη που θρήνησε το Μεσολόγγι…».

            Στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου αυτού παρατίθεται πλουσιότατη βιβλιογραφία, καθώς και εξώφυλλα  παλαιών και δυσεύρετων βιβλίων που περιλαμβάνονται σ’  αυτήν.

            Τέλος, σημειώνεται ότι,  ο σ. στην εισαγωγή του  εκφράζει τις ευχαριστίες σε όλους τους συντελεστές της έκδοσης  αυτής, ιδιαίτερα δε στην οικογένεια του αείμνηστου Δημητρίου Πουρνάρα, που κάλυψε μεγάλο μέρος της δαπάνης της  μέσω της Πανευρυτανικής Ένωσης, την οποία από ετών ευεργετεί αφειδώλευτα. Το υπόλοιπο μέρος της δαπάνης   καλύφθηκε από τον ίδιο τον  συγγραφέα.

            Το βιβλίο διατίθεται, προς το παρόν, από τα Γραφεία της Πανευρυτανικής Ένωσης [τηλ.: 6977366813 (Κ. Παπαδόπουλος), 6972429555 (Δημ. Δέπος), 6974500774 (Ανδρέας Ζούκας)], ενώ σύντομα θα διατίθεται και από διάφορα βιβλιοπωλεία Αθηνών και Καρπενησίου.