Ανάμεσα σε 10.000 Δήμους σε όλη την Ευρώπη, τα Άγραφα διεκδικούν την προστασία του φυσικού τους περιβάλλοντος

Την κήρυξη του Δήμου Αγράφων σε κατάσταση έκτακτης κλιματικής και περιβαλλοντικής ανάγκης, καλείται να ψηφίσει στη σημερινή συνεδρίασή του, το σώμα του Δημοτικού Συμβουλίου. Το θέμα εισηγείται ο Δήμαρχος Αγράφων κ. Αλέξης Καρδαμπίκης, ο οποίος προτείνει προς ψήφισητην έγκριση κήρυξης του Δήμου Αγράφων σε κλιματική και περιβαλλοντική κατάσταση έκτακτης ανάγκης.Την εξουσιοδότηση στον Δήμαρχο για την εκπροσώπηση του Δήμου Αγράφων και την υπογραφή κάθε σχετικού εγγράφου, καθώς και την αποστολή της απόφασης αυτής στη Γραμματεία του Δικτύου Πόλεων με Λίμνες, για κοινοποίηση στην αρμόδια Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και σε όλους τους Ευρωβουλευτές της Ελλάδας.

Ο Δήμος Αγράφων από το έτος 2014 με την υπ’ αριθμ.176/21-12-2014 ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, έχει υπογράψει και συμμετέχει στο Σύμφωνο των Δημάρχων.

Τι είναι το Σύμφωνο των Δημάρχων

Το Σύμφωνο των Δημάρχων για το Κλίμα και την Ενέργεια είναι ένα κίνημα από τη βάση προς την κορυφή που συγκεντρώνει Δήμους κάθε μεγέθους, οι οποίοι δεσμεύονται εθελοντικά να υλοποιήσουν τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το κλίμα και την ενέργεια, μέσω μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτή. Ο στόχος είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση και οι πολίτες να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στον αγώνα κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη με την μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα(CO2).

Ο αριθμός των Δήμων που συμμετέχουν στο Σύμφωνο ανέρχεται σήμερα σε 9.984 και εκπροσωπούν 317.633.668 κατοίκους στην Ευρώπη. Εφόσον ο Δήμος συμμετέχει στο Σύμφωνο, ακολουθούν αναφορές σε έργα υλοποίησης των στόχων που έχει θέσει το Σύμφωνο.

Το ιστορικό της απόφασης

Η απόφαση που καλούνται να λάβουν οι δημοτικοί σύμβουλοι των Αγράφων για τη συγκεκριμένη κίνηση στηρίζεται σε σειρά γεγονότων και στόχων.

Αρχικά, στηρίζεται στο Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 28ης Νοεμβρίου 2019,για την ένταξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε κατάσταση Έκτακτης Κλιματικής και Περιβαλλοντικής Ανάγκης, στην προσπάθεια του να αφυπνίσει τα κράτη στην κατεύθυνση ανάληψης μέτρων για την κλιματική αλλαγή.

Βάσει του Ψηφίσματος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο:

«Κηρύσσει κλιματική και περιβαλλοντική κατάσταση έκτακτης ανάγκης και δηλώνει την ανάγκη για ανάληψη βιώσιμης, βασισμένης στην επιστήμη δράσης για το κλίμα, τόσο στην Ευρώπη όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν επειγόντως δράση για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής βάσει μιας ολιστικής προσέγγισης, που περιλαμβάνει όλους τους τομείς της κοινωνίας και της οικονομίας, συμπεριλαμβανομένης της βιομηχανίας, με κοινωνικά ισορροπημένο και βιώσιμο τρόπο έτσι ώστε να μην κινδυνέψουν θέσεις εργασίας και να μην επιβαρυνθούν χωρίς λόγο όσοι δυσκολεύονται περισσότερο να ανταπεξέλθουν οικονομικά».

Σύμφωνα με τις βασικές θέσεις του Ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τίθενται επιτακτικά θέματα ζωτικής σημασίας για το κλίμα και το περιβάλλον, όπως:

  • Η διασφάλιση ότι οι προτάσεις (νομοθετικές, χρηματοδοτικές κτλ) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένες με το στόχο μείωσης της θερμοκρασίας κατά 1,5°C.
    • Ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 55% έως το 2030, ώστε να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2050.
    • Η παγκόσμια μείωση εκπομπών στις θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές.
    • Η τεκμηρίωση των καταστροφικών μεταβολών του παγκόσμιου κλίματος που προκαλούνται από την ανθρώπινη δραστηριότητα, με αποτέλεσμα η γη να έχει θερμανθεί και να συνεχίζει να θερμαίνεται και για το λόγο αυτό να αντιμετωπίζουμε σοβαρές συνέπειες για την ατμόσφαιρα, για τα καιρικά συστήματα, για την ανθρώπινη ικανότητα παραγωγής τροφίμων, για όλους τους ανθρώπους και για τα όλα τα έμβια όντα.
    • Η εξασφάλιση ότι με τη συγκεκριμένη προσέγγιση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η κινητοποίηση και η ανάληψη δράσης από όλους σε κλίμακα και ταχύτητα, θα αποκαταστήσει ένα «ασφαλές» κλίμα, με τις λιγότερες πιθανές απώλειες και ζημιές και τη μέγιστη δυνατή προστασία σε παγκόσμιο επίπεδο για όλα τα είδη και όλους τους ανθρώπους.
    • Το γεγονός ότι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης κινητοποιεί δυνάμεις σε Εθνικό, Περιφερειακό και Δημοτικό επίπεδο.
    • Το γεγονός ότι τα πλέον πρόσφατα και ολοκληρωμένα επιστημονικά στοιχεία που καταδεικνύουν τις επιζήμιες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
    • Την τεράστια απειλή της απώλειας βιοποικιλότητας την οποία δημοσίευσε η διακυβερνητική πλατφόρμα επιστήμης-πολιτικής για τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων.
    • Τη ζωτική σημασία να αναληφθεί άμεση και φιλόδοξη δράση από όλους, ώστε να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη κάτω από 1,5°C, για να αποφευχθεί η τεραστίων διαστάσεων απώλεια βιοποικιλότητας.
  • Το γεγονός ότι η δράση αυτή πρέπει να βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα με την ενεργό συμμετοχή των πολιτών και όλων των τομέων της κοινωνίας και της οικονομίας, με έναν κοινωνικά ισορροπημένο και βιώσιμο τρόπο.
    • Το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με το ψήφισμά του αναγνωρίζει τη θεσμική ευθύνη του να περιορίσει το δικό του αποτύπωμα άνθρακα.
    • Το γεγονός ότι δεν θα πρέπει ποτέ να χρησιμοποιηθεί οποιαδήποτε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη διάβρωση των δημοκρατικών θεσμών ή για την υπονόμευση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα μέτρα θα θεσπίζονται πάντα μέσω δημοκρατικής διαδικασίας.
    • Το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί επιτακτικά τη νέα Επιτροπή να αντιμετωπίσει τις ασυνέπειες των υφιστάμενων πολιτικών της Ένωσης, όσον αφορά την κλιματική και περιβαλλοντική κατάσταση και ειδικότερα να προβεί σε εκτεταμένη μεταρρύθμιση των επενδυτικών πολιτικών της, στους τομείς της γεωργίας, του εμπορίου, των μεταφορών, της ενέργειας και των υποδομών.

Η κλιματική αλλαγή και ο Δήμος Αγράφων

Ο Δήμος Αγράφων έχει υποστεί μεγάλη περιβαλλοντική υποβάθμιση, όπως αναφέρεται στην εισήγηση του Δημάρχου, και συνοψίζεται στα εξής:

Αύξηση των έντονων και επικίνδυνων καιρικών φαινόμενων, λόγω της κλιματικής αλλαγής, (με ισχυρές και συχνότερες καταιγίδες και χαλαζοπτώσεις, λειψυδρία λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας τους θερινούς μήνες κ.α.), που εκτείνονται σε μεγάλη χρονική διάρκεια.

Αποτέλεσμα των έντονων βροχοπτώσεων είναι να δημιουργούνται χείμαρροι και πολλά ρέματα να υπερχειλίζουν και να οδηγούν σε πλημμυρικά φαινόμενα, καθώς δεν υπάρχει οριοθέτηση στο Δήμο και ούτε φυσική απορροή των υδάτων, προκαλώντας πολλές καταστροφές σε καλλιέργειες, κτηνοτροφία, κατοικίες, φθορές στο οδικό δίκτυο αλλά και σε έργα υποδομών του Δήμου

H δημιουργία της τεχνητής λίμνης Κρεμαστών, η οποία είναι η μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη της Ελλάδος, μπορεί από τη μια να συνέδραμε στην αύξηση της βιοποικιλότητας και να είναι ενταγμένη στο πρόγραμμα Natura 2000, από την άλλη όμως είχε σημαντικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις στην περιοχή. Η αποψίλωση σημαντικού μέρους της δασικής έκτασης, η  αποσάθρωση των εδαφών, η πρόκληση σεισμικών δονήσεων, ο αφανισμός περιουσιών, οικισμών και σημαντικών ιστορικών, θρησκευτικών και πολιτιστικών μνημείων, είναι μερικές από αυτές. Το περιβαλλοντικό και όχι μόνο κόστος που πλήρωσαν, πληρώνουν και θα πληρώνουν στο διηνεκές οι κάτοικοι της Αγράφων είναι πολύ μεγάλο.

Με όλα τα παραπάνω αναμφισβήτητα δεδομένα, δεν έχει υπάρξει απόδοση αντισταθμιστικού οφέλους  στον Δήμο Αγράφων, υπολογισμένο σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και το σχετικό μαθηματικό μοντέλο, υπέρ της διατήρησης της φυσικής ισορροπίας, καθώς και για την περιβαλλοντική και συνακόλουθα οικονομική ζημία που έχει υποστεί η περιοχή των Αγράφων, αλλά και τη συνεισφορά της στο υδατικό δυναμικό των ταμιευτήρων.

Ο Δήμος Αγράφων έχει ως προτεραιότητα την προστασία του περιβάλλοντος με αντιπλημμυρικά κυρίως έργα στα γεωγραφικά όρια του Δήμου, ενώ υπέβαλε για το θέματα αυτά, σχετικές αναφορές στους αρμόδιους φορείς και συγκεκριμένα συνεχείς προφορικές και γραπτές οχλήσεις και κατ΄ ιδίαν συναντήσεις του Δημάρχου στο Υπουργείο Υποδομών, προκειμένου να προβούν σε ενέργειες επίλυσης των ανωτέρω προβλημάτων

Με την καθολική στήριξη πολιτών, συλλόγων και συλλογικοτήτων, φαίνεται ότι η διάσωση του φυσικού περιβάλλοντος στα Άγραφα, σε μια από τις πιο παρθένες περιοχές της Ευρώπης, είναι πλέον προτεραιότητα. Μένει μόνο να δούμε αν θα υπερψηφιστεί το συγκεκριμένο θέμα από το σώμα του Δημοτικού Συμβουλίου, εντάσσοντας το Δήμο Αγράφων και τους δημότες του σε μια ευρύτερη, πολύ μεγάλη οικογένεια της Ευρώπης.