Γράφει ο Κώστας Μπουμπουρής: Γοργοπόταμος, 25 Νοέμβρη 1942 και ο τελευταίος Έλληνας σαμποτέρ-κομάντος

1484

Πριν από 81 χρόνια από σήμερα έγινε η ανατίναξη της Γέφυρας Γοργοποτάμου, μια ανατίναξη τότε που ακούστηκε σε όλο τον κόσμο.

Τέλος Σεπτέμβρη 1942, μια 12μελής ομάδα κομάντος κατόπιν εντολής του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής, που έδρευε στο Κάιρο, έπεσε με αλεξίπτωτο στο ελληνικό έδαφος. Μεταξύ αυτών ήταν ο συνταγματάρχης Έντι Μάυερς ως επικεφαλής, ο ελληνομαθής Ταγματάρχης Κρις Γουντχάουζ, ο Έλληνας Θεμιστοκλής Μαρίνος κι ένας Κύπριος με το κωδικό όνομα Γιάννης. Η μισή ομάδα έπεσε  στην περιοχή της Γκιώνας στη Φωκίδα και η υπόλοιπη στην περιοχή Καρπενησίου. Αποκλειστικός στόχος των Βρετανών σαμποτέρ ήταν η εκτέλεση της αποστολής με την κωδική ονομασία HARLING. H συγκεκριμένη  αποστολή είχε σκοπό την ανατίναξη κάποιας κομβικής σημασίας γέφυρας από την οποία διέρχονταν η σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης – Αθηνών, για να  καταφέρουν καίριο πλήγμα και διακοπή του ανεφοδιασμού της γερμανικής στρατιάς του Ρόμελ στην Βόρεια Αφρική. Σαν τέτοια γέφυρα επιλέχτηκε μια από της Παπαδιάς του Ασωπού και του Γοργοποτάμου. Οι Βρετανοί σαμποτέρ έπειτα από προσυνεννόηση συναντήθηκαν στις 19 Νοέμβρη  με τους επικεφαλής των αντάρτικων ομάδων του ΕΔΕΣ και του ΕΛΑΣ , Ναπολέοντα Ζέρβα και Άρη Βελουχιώτη, αντίστοιχα, στο Μαυρολιθάρι Φωκίδας. Σ’ αυτή την συνάντηση αποφασίστηκε η ανατίναξη της Γέφυρας Γοργοποτάμου, σαν ποιο εύκολος στόχος, ο οποίος φυλάσσονταν  με δρακόντεια μέτρα από 100 Ιταλούς και 5 Γερμανούς στρατιώτες.

Η επιχείρηση καταστρώθηκε στις 22 του μήνα με ημερομηνία εκτέλεσης τη νύχτα της 25ης Νοέμβρη με τις οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες κι αν επικρατούσαν. Στην επιχείρηση θα έπαιρναν μέρος 150 άνδρες (86 του Άρη , 52 του Ζέρβα και οι 12 κομάντος). Το σχέδιο που εκπονήθηκε από τους 3 επικεφαλής και ολοκληρωμένο υπαγορεύτηκε από τον Άρη μέσα σε μια τσοπάνικη καλύβα, έχοντας οπτική επαφή με την γέφυρα το σούρουπο της κρίσιμης ημέρας.

Την 23.00’ εκδηλώθηκε η επίθεση εναντίον της φρουράς της γέφυρας και στα δυο άκρα, ακριβώς όπως είχε προγραμματιστεί. Οι εχθρικές απώλειες πολλές, από την άλλη πλευρά ελάχιστες. Στις 04.30΄είχε αποχωρήσει από το σημείο και ο τελευταίος αντάρτης και κατέφθανε στην τοποθεσία Καλύβα, που είχε οριστεί το σημείο συνάντησης των θριαμβευτών. Τα αντίποινα των κατακτητών …αναμενόμενα, σκοτώνοντας πολλούς άμαχους πολίτες από την ευρύτερη περιοχή. Με την ανατίναξη της γέφυρας καθυστέρησε ο ανεφοδιασμός των γερμανικών στρατευμάτων στην Βόρεια Αφρική. Τελευταίος των ηρωικών ανταρτών – κομάντος, ο Θέμης Μαρίνος, έφυγε από τη ζωή παραμονές των Χριστουγέννων 2019. Ο Θέμης Μαρίνος γεννήθηκε στη Ζάκυνθο το 1917. Στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του ’40 – 41 πολέμησε στα Αλβανικά βουνά και αμέσως μετά στην μάχη της Κρήτης. Συνελήφθη απ’ τους Γερμανούς στο Ρέθυμνο και αφού δραπέτευσε, διέφυγε στη Μέση Ανατολή. Εντάχτηκε στην 1η Ελληνική Ορεινή Ταξιαρχία και συγχρόνως εκπαιδεύτηκε από τους Συμμάχους Βρετανούς στον ανορθόδοξο πόλεμο. Η συμμετοχή του στην ανατίναξη της Γέφυρας Γοργοποτάμου και σε άλλες αντιστασιακές πράξεις τον κατέταξαν στο πάνθεο των ηρώων της Αντίστασης. Το συγγραφικό του έργο για την Εθνική Αντίσταση (4 βιβλία) κι αυτό σημαντικό. Αθάνατος..!