Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου αναφέρεται σε σφαγές και εκτοπισμούς Ελληνικών πληθυσμών στην περιοχή του Πόντου, που πραγματοποιήθηκαν από το κίνημα των Νεότουρκων κατά την περίοδο 1914-1923. Εκτιμάται ότι στοίχισε τη ζωή 350.000 περίπου Ελλήνων. Οι επιζώντες κατέφυγαν στον Άνω Πόντο (στην Ε.Σ.Σ.Δ.) και μετά την Μικρασιατική καταστροφή το 1922, στην Ελλάδα. Ένα έθνος με ιστορία χιλιετηρίδων, που ήταν ριζωμένο στην περιοχή του Πόντου με την δική του ιστορικοπολιτιστική ταυτότητα και με υπεραναπτυγμένη την οικονομική του ευμάρεια.
Στο πρόγραμμα των Τούρκων, για όσους Έλληνες ζούσαν εντός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ήταν ο εκτουρκισμός τους και σε περίπτωση άρνησής τους η εξολόθρευσή τους. Εφαρμόζοντας τα “Τάγματα Εργασίας”, με κύριο πρόσχημα την ασφάλεια της χώρας, έστελναν τους Ελληνοπόντιους για καταναγκαστικά έργα στην ενδοχώρα κάτω από τραγικές συνθήκες και οι περισσότεροι πέθαιναν από τις κακουχίες. Ο εκτοπισμός γίνονταν ομαδικά και με ατέλειωτες πορείες θανάτου μέχρι την τελική τους εξόντωση. Η τελειωτική φάση της ποντιακής γενοκτονίας άρχισε στις 19 Μαΐου 1919 με τον Μουσταφά Κεμάλ καθοδηγούμενο από τους Γερμανούς και Σοβιετικούς συμβούλους του ξεκινώντας από την Σαμψούντα. Η ημερομηνία αυτή καθιερώθηκε από την Ποντιακή ομογένεια ως ημέρα μνήμης της γενοκτονίας τους. Τα γεγονότα αυτά αναγνωρίζονται επίσημα ως γενοκτονία από την Ελλάδα, την Κύπρο, τη Σουηδία, την Αρμενία, ορισμένες ομοσπονδιακές δημοκρατίες της Ρωσίας, την Σερβία, τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και πολλούς διεθνείς οργανισμούς, πλην των Τούρκων βέβαια.
Για τις φρικαλεότητες εκείνες χύθηκε πολύ μελάνι από εκατοντάδες συγγραφείς, ποιητές και δημοσιογράφους. “Τα ματωμένα χώματα” της Διδώς Σωτηρίου, ίσως είναι το συγκλονιστικότερο συγγραφικό δημιούργημα για την μαύρη εκείνη εποχή. Πρόσφατα στο τηλεοπτικό κανάλι ΟΡΕΝ προβάλλεται η δραματική σειρά “Το κόκκινο ποτάμι” σε σκηνοθεσία του Μανούσου Μανουσάκη. Η τηλεοπτική αυτή σειρά στηρίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Χάρη Τσιρνικίδη, ένα καταπληκτικό ιστορικό διήγημα, καθηλωτικό, επικό, πλημμυρισμένο από συναισθήματα και πυκνό σε αληθινά ιστορικά γεγονότα. Οι βαρβαρότητες των Τούρκων, η συνεργασία με τους Γερμανούς, η αδιαφορία των Μεγάλων Δυνάμεων και δυστυχώς τα πείσματα του Ελευθέριου Βενιζέλου και του βασιλιά Κωνσταντίνου περιγράφονται με μελανά χρώματα.
Εφέτος, η μνήμη της γενοκτονίας των Ποντίων γιορτάστηκε πανελλήνια με τις προσήκουσες τιμές, αλλά και από τις απόδημες ποντιακές οργανώσεις παρά τις ιδιαιτερότητες της πανδημίας…και έτσι έπρεπε..!
Κώστας Μπουμπουρής
Αστυν. Δ/ντής ε.α.-Συγγραφέας
(k.boubouris@yahoo.gr)
