Την κάθε δεύτερη Κυριακή του Μαΐου η γιορτή της μάνας! Μάνα είναι η γλυκύτερη λέξη, που μάθαμε στα πρώτα μας βήματα, αλλά και στην κάθε δυσκολία μας στη ζωή και είναι στη μοίρα της να ζει αγκαλιά με τον πόνο αλλά και την ελπίδα.

Είναι και αυτές οι μάνες βέβαια αρκετών περασμένων δεκαετιών, οι ανώνυμες ξωμάχες, μεταπολεμικές και προηγούμενες, που δεν ήξεραν και ποτέ δεν γιόρτασαν αυτή την ξεχωριστή μέρα. Είναι και αυτοί όμως που τις απαθανάτισαν με την πένα και τον φακό τους. Ένας τέτοιος    σπουδαίος φωτογράφος και στοχαστής του περασμένου αιώνα είναι και ο αείμνηστος Κώστας Μπαλάφας. Χιλιάδες είναι  οι “μανάδικες” ασπρόμαυρες φωτογραφίες του, όπως τις ονομάζει ο ίδιος, εκτός απ’ αυτές που περιλαμβάνει το ξεχωριστό βιβλίο-λεύκωμά του “Αφιέρωμα στη   μάνα” λίγα χρόνια πριν αποδημήσει για πάντα. Σαν ταπεινός βιογράφος του σταχυολόγησα και κατέγραψα αυτούσια θερμά του λόγια για τούτο το ιερό πλάσμα στο βιβλίο μου “Ο Κώστας Μπαλάφας και η Ελλάδα του”,2010, σελ.65 :

“…Σ’ αυτές τις γυναίκες που, παρ’ όλη τους τη φτώχεια και την ανέχεια, είχαν τη δύναμη να ζήσουν, να δημιουργήσουν και να κρατήσουν στον τόπο τη ζωή. Σε μια γη κακοτράχαλη, ματωμένη και περήφανη, που θαρρείς από τη φύση της γεννήθηκε για αγώνες. Αυτές οι γυναίκες, μόνες σε δύσκολους καιρούς, καλλιεργούσαν με το τσαπί τη στέρφα γη, θαρρείς πως στύβαν με τα δυο τους χέρια το λιγοστό τους χώμα και το πότιζαν με ιδρώτα για να το κάμουν να καρπίσει. Από νύχτα σε νύχτα μάζευαν τη λιγοστή σοδειά, για να βρεθούν χαράματα στην  αγορά. Ένας κόσμος εξαγνισμένος από τον μόχθο της ζωής, ζυμωμένος με τη στουρναρόπετρα της γης που τον γέννησε. Άνθρωποι αγνοί, με μέτωπο που λάμπει από ειλικρίνεια και που έμαθαν να τάζουν στην φιλία και να ορκίζονται στο ψωμί. Μάνες υπέροχες, μια ολόκληρη ζωή να παλεύουν με την πέτρινη μοίρα τους. Όλος πέτρα και πόνο αυτός ο τόπος. Πέτρες  με ονόματα και με ιστορία.

Πέτρα που δίδαξε ο Πατροκοσμάς, πέτρα απ’ όπου ο Κατσαντώνης αγνάντευε τα φουσάτα του Βεληγκέκα, γκρεμοί του Σέλτσου και του Ζαλόγγου σπαρμένοι με κόκκαλα από Σουλιώτισσες μάνες που θυσιάστηκαν για αξιοπρέπεια..”

Οι περισσότερες φωτογραφικές φιγούρες του Κώστα Μπαλάφα μαυροντυμένες γυναίκες μάνες, λιγότερες οι ασπρομαντηλούσες πάνω στην άγρια νιότη τους κι αυτές κατάκοπες γεμάτες έγνοια, αγωνία, αλλά με περίσσεια αξιοπρέπεια ζωγραφισμένη στ’ αναγερτά πρόσωπά τους. “Οι περισσότερες μοιάζουν να γεννήθηκαν φορώντας μαύρα”, όπως λέει ο ίδιος. Εμείς τι θα μπορούσαμε να προσθέσουμε μετά απ’ αυτά τα λόγια για την αιώνια μάνα..!

                                               Κώστας Μπουμπουρής

                                         Αστυν. Δ/ντής ε.α.-Συγγραφέας

                                              (k.boubouris@yahoo.gr)