Πρόσφατα, δηλαδή πριν από καμιά εικοσαετία, Ρομά καθιερώθηκε με το Διεθνές Δίκαιο να αποκαλούνται οι γνωστοί μας τσιγγάνοι ή αθίγγανοι. Στην Ελλάδα γυφταίους, κατσίβελους, τουρκόγυφτους τους συναντάμε. Ένας λαός αρχαίος, νομαδικός, χωρίς γραπτή γλώσσα, που σε πείσμα του χρόνου διατηρεί την παράδοση της περιπλάνησης με τα ιδιόμορφα καραβάνια του. Η φυλή τους σαν τα ταξιδιάρικα πουλιά, δεν έχει στον ήλιο μοίρα και δεν μπορεί ν΄ αλλάξει εύκολα τις συνήθειές του απ’ το ατέρμονο βάθος του χρόνου μέχρι και σήμερα. Αυτοί οι γραφικοί και ειρηνικοί επιδρομείς κάθε τόσο υφίστανται την ρατσιστική απαξίωση, αλλά και απηνείς διωγμούς, αλλά και ένα φρικτό και σχεδόν άγνωστο ολοκαύτωμα από τους Ναζί  του Χίτλερ.

Ο διωγμός και αφανισμός των τσιγγάνων άρχισε από τον Μεσοπόλεμο, και ολοκληρώθηκε κατά την διάρκεια  του Β’ Παγκόσμιου πολέμου, όταν οι ιδέες της φυλετικής ανωτερότητας είχαν επικρατήσει στην Ευρώπη. Οι ίδιοι οι Ρομά υπολογίζουν πως αφανίστηκαν πάνω από 500.000 δικοί τους, αποτελώντας έτσι σημαντικό ποσό στο μακρύ κατάλογο των εκτελεσμένων από τη Γερμανία του Χίτλερ. Αντλώντας υποστήριξη από πολλούς μη Ναζί Γερμανούς, που δεν έτρεφαν βαθειά προκατάληψη κατά των Ρομά, οι Ναζί  έκριναν ότι οι Ρομά ήταν “φυλετικά κατώτεροι”.

Η μοίρα των Ρομά  ήταν υπό μια έννοια παράλληλη με αυτή των Εβραίων. Υπό το ναζιστικό καθεστώς οι γερμανικές αρχές υπέβαλαν τους Ρομά σε αυθαίρετους εγκλεισμούς, καταναγκαστική εργασία και μαζικές δολοφονίες. Οι γερμανικές αρχές δολοφόνησαν δεκάδες χιλιάδες Ρομά στα υπό γερμανική κατοχή εδάφη της Σοβιετικής Ένωσης και της Σερβίας και χιλιάδες ακόμη σε κέντρα εξόντωσης  Άουσβιτς-Μπίρκεναου, Μπέλζεκ, Τρεμλίνκα και αλλού.

Το αποκορύφωμα της ναζιστικής θηριωδίας διαπράχτηκε τη νύχτα 2/3 Αυγούστου 1944, όπου 2.897 Ρομά, άνδρες, γυναίκες και παιδιά θανατώθηκαν ομαδικά στους θαλάμους αερίων  του ναζιστικού στρατοπέδου του  Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Ωστόσο ο αριθμός αυτός αποτελεί ένα μικρό ποσοστό του συνόλου των τσιγγάνων που εξολοθρεύτηκαν από τους Ναζί, επειδή δεν είχαν θέση στο ρατσιστικό περιβάλλον της Αρίας φυλής.

Η Γερμανία μόλις το 1978 αναγνώρισε και παραδέχτηκε, πως οι διώξεις των τσιγγάνων κατά την διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου πολέμου, που στοίχισε τη ζωή σε παραπάνω από 500.000 ανθρώπους, είχαν στόχο τον αφανισμό της φυλής των Ρομά από τον Αδόλφο Χίτλερ. Από το 2015 το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο όρισε την 2α Αυγούστου ως “Ευρωπαϊκή ημέρα μνήμης για το ολοκαύτωμα των Ρομά”, με σκοπό να τιμήσει τη μνήμη των 500.000 Ρομά που αφανίστηκαν από τους Ναζί κατά το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο…Κάλλιο αργά, παρά ποτέ..! 

                                                           Κώστας Μπουμπουρής 

                                                   Αστυν.Δ/ντής ε.α.-Συγγραφέας

                                                       ( k. boubouris@yahoo.gr)