‘Ο κόσμος μέσα από τα μάτια ενός ατόμου με αυτισμό’

Γράφει η Κλεσιόρα Μαρία, Ψυχολόγος του ΚΔΑΠ-ΜΕΑ «ΑΝΕΜΩΝΗ»

        Παρόλο που η καθημερινή μας ζωή έχει υποστεί τεράστιες αλλαγές και οι σκέψεις όλων μας αφορούν την αντιμετώπιση της πανδημίας, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η ζωή,  με τα ευχάριστα και τα δύσκολα κομμάτια της, δεν σταματά ! Ένα κομμάτι της ζωής είναι και οι διαταραχές. Μια διαταραχή, της οποίας η Παγκόσμια Ημέρα έχει οριστεί στις 2 Απριλίου, είναι ο Αυτισμός. Ο Αυτισμός είναι μια  σοβαρή  νευρο-ψυχιατρική διαταραχή, βασικά χαρακτηριστικά της οποίας είναι οι δυσκολίες στην κοινωνική αλληλεπίδραση, στην επικοινωνία και η εκδήλωση περιορισμένων, επαναλαμβανόμενων, στερεοτυπικών συμπεριφορών. Κάποιοι από εμάς πιθανότατα να έχουν την εμπειρία της επαφής με ένα άτομο με αυτισμό  στο οικογενειακό ή στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον καθώς η διαταραχή αυτή δεν θεωρείται πλέον σπάνια (90 αυτιστικών ατόμων  στις 10.000 του γενικού πληθυσμού).

       Πέρα όμως από τους επιστημονικούς ορισμούς και μελέτες το πιο απλό ερώτημα που γεννιέται στο μυαλό όλων μας είναι: «Πώς είναι ο κόσμος μέσα από τα μάτια ενός ατόμου με αυτισμό ; ». Την καλύτερη απάντηση σε αυτό το ερώτημα μπορεί να μας τη δώσει ένα άτομο με αυτισμό. Η Lydia Wayman, η οποία ανήκει στο φάσμα του αυτισμού, είναι μία συγγραφέας, ομιλήτρια, blogger και δικηγόρος από το Πίτσμπουρκ των ΗΠΑ. Ακολουθεί μία εύστοχη ανάρτηση που δημοσίευσε πριν λίγα χρόνια.

10 πράγματα που θα ήθελα να αποδεχτείς, χωρίς περαιτέρω εξηγήσεις

  1. Μπορεί να είμαι ιδιαίτερα καλή σε ένα πράγμα (για παράδειγμα, στο να θυμάμαι με ακρίβεια συζητήσεις που έγιναν πριν πολλά χρόνια),αλλά να μην τα πηγαίνω καθόλου καλά σε κάτι άλλο, που ίσως να σου φαίνεται πολύ πιο εύκολο (όπως το να παρακολουθώ τα έσοδα ή να θυμάμαι τη διαδικασία για να αγοράσω τα φάρμακά μου).
  2. Το ότι μπορώ να γράψω κάτι, δεν σημαίνει απαραίτητα και ότι θα βρω τις κατάλληλες λέξεις για να το πω.
  3. Δεν μου αρέσουν καθόλου οι συναισθηματικές εντάσεις και ιδιαίτερα όταν βρίσκομαι σε δημόσιο χώρο. Αν υπήρχε τρόπος να τις αποφύγω, θα το έκανα.
  4. Δεν παριστάνω ποτέ ότι δεν καταλαβαίνω κάτι. Αν ρωτήσω ή πω ότι δεν καταλαβαίνω κάτι, σημαίνει ότι πραγματικά δεν το καταλαβαίνω. Σε παρακαλώ μη με κάνεις να νιώθω ανόητη λέγοντάς μου ότι προσποιούμε επειδή κάτι φαίνεται σε εσένα αυτονόητο.
  5. Κάτι που μπορεί εσένα να σου φαίνεται εντελώς αδιάφορο, όπως η ζώνη του παντελονιού, μπορεί εμένα να μου τραβάει την προσοχή όλη μέρα… ή τουλάχιστον μέχρι να αλλάξω ρούχα. Αν γίνομαι παράξενη, είναι επειδή κάτι αποδιοργανώνει την ηρεμία μου και θα εξακολουθήσω να είμαι παράξενη μέχρι να τροποποιηθεί.
  6. Δεν μπορώ να ελέγξω τον ενθουσιασμό μου για τις γάτες. Κατάλαβε ότι κάθε φορά που βλέπω γάτα θα ενθουσιάζομαι και άσε με να το απολαύσω. Λίγη χαρά δεν έβλαψε ποτέ κανέναν έτσι δεν είναι ;!
  7. Συχνά δεν έχω επίγνωση κάποιας συμπεριφοράς αυτοτραυματισμού. Πολλές φορές γρατζουνώ, χτυπώ, τσιμπώ ή δαγκώνω τον εαυτό μου και αυτό συμβαίνει ακόμα πιο συχνά όταν για κάποιο λόγο είμαι ταραγμένη. Τη δεδομένη χρονική στιγμή δεν ξέρω τι κάνω. Ακόμα όμως και να είχα επίγνωση, είναι τόσο παρορμητικό που κυριολεκτικά δεν μπορώ να ελέγξω τον εαυτό μου. Σκεφτόμενη το γεγονός εκ των υστέρων, προφανώς δεν μου αρέσουν τα αποτελέσματα της συμπεριφοράς μου.
  8. Παραμένω πάντα το ίδιο άτομο εσωτερικά, ανεξάρτητα από το πόσο συνδεδεμένη (ή αποκομμένη) δείχνω με το περιβάλλον μου και τους ανθρώπους γύρω μου. Ίσως όντως χρειαστεί να προσαρμόσεις τη συμπεριφορά σου στη διάθεσή μου, αλλά σε παρακαλώ, μην μου συμπεριφέρεσαι σαν να είμαι άλλο άτομο.
  9. Η επικοινωνία και η ευτυχία δεν είναι απαραίτητα αλληλοεξαρτώμενες. Νιώθω το ίδιο ευτυχισμένη όταν είμαι απομονωμένη στον δικό μου κόσμο, όπως ακριβώς και όταν αλληλεπιδρώ μαζί σου. Αν δεν έχω διάθεση για επικοινωνία, αλλά εσύ με αναγκάζεις να συμπεριφερθώ «φυσιολογικά», τότε σε καμία περίπτωση δεν αισθάνομαι χαρούμενη. Αν μπορέσεις να επικοινωνήσεις μαζί μου στον βαθμό που είμαι διατεθειμένη τη δεδομένη χρονική στιγμή, τότε θα είμαι πιο ευτυχισμένη από ποτέ.
  10. Παρόλο που αυτισμός σημαίνει ότι είμαι βυθισμένη στον εαυτό μου (εξάλλου η λέξη «αυτισμός» προέρχεται από τη λέξη «εαυτός»), δεν σημαίνει ότι δε σε θέλω κοντά μου. Αν μπορέσεις να έρθεις εσύ σ` εμένα αντί να με αναγκάσεις να βγω από τον κόσμο μου για να έρθω εγώ σ` εσένα, θα χαρώ πολύ να σε δεχτώ. Υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος εδώ μέσα… ίσως ήρθε η ώρα να τον εξερευνήσεις.

(Μετάφραση/Προσαρμογή από: www.childmind.org/article/10-things-1-autistic-person-wants-you-to-accept/).