Από τον Σύλλογο Καστανιωτών Ευρυτανίας “Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ”

‘…Θα αναζητήσετε κοντά το χωριό Καστανιά την θέση Αποκλείστρα που πιστεύεται πως βρισκόταν το μαντείο του Οδυσσέα. Εδώ βρήκαν τραγικό θάνατο κάτοικοι του χωριού, όταν κρύφτηκαν από τα στρατεύματα του Ομέρ Βρυώνη και προτίμησαν τον θάνατο παρά την υποταγή τους στους Τούρκους’.

1. Ενημερώνουμε λοιπόν τους υπευθύνους ότι η Ιστορία (η οποία γράφει και δεν ξεγράφει), για την Αποκλείστρα, έχει ως εξής περιληπτικά: Η Αποκλείστρα έχει χαρακτηριστεί «ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο» (ΦΕΚ αριθ. φύλλου 910 τεύχος δεύτερο Αθήνα 11 Νοεμβρίου1982)

Συνοπτικά Γεωγραφικά και Ιστορικά Στοιχεία: Έξι χλμ. ΝΔ. της Καστανιάς, βρίσκεται η Αποκλείστρα, όπου εικάζεται ότι υπήρχε το μαντείο του Οδυσσέα. Εδώ υπάρχει σπηλιά μεγάλων διαστάσεων, όπου κατέφυγαν κατά το 1822 δέκα χιλιάδες ψυχές για να αποφύγουν την επικείμενη εισβολή των Τούρκων του Ομέρ Βρυώνη. Η φύλαξη ανατέθηκε στον οπλαρχηγό Δ. Γουβέλη με φρουρά Καστανιωτών και Προυσιωτών.

Οι Καστανιώτες αγωνιστές Γιάννης Βελωτάς και Κώστας Καλατζής, πολεμώντας τους Τούρκους κλείστηκαν σε σπίτι του Μεγάλου Χωριού και αφού εξάντλησαν τα πυρομαχικά τους προτίμησαν να καούν ζωντανοί παρά να παραδοθούν.

2. Ιστορικά στοιχεία για την Καστανιά: Η Καστανιά είναι ένα ορεινό πανέμορφο χωριό, με βαριά πολιτισμική κληρονομιά, από τα λίγα που επλήγησαν αλά επέζησαν του μεγάλου μεταναστευτικού ρεύματος των προηγούμενων δεκαετιών. Βρίσκεται σε υψόμ. 910μ. χτισμένο στην πλαγιά του Παναιτωλικού και έχει 307 κατοίκους που όμως το χειμώνα είναι αισθητά λιγότεροι. Απέχει 45 χλμ. από την πρωτεύουσα του Νομού, το Καρπενήσι.

Αναγνωρίστηκε αρχικά ως κοινότητα στις 31-8-1912 (ΦΕΚ Α. 216/1912). Στα βυζαντινά χρόνια βρισκόταν σε οροπέδιο στα Λακκώματα, κοντά στα εξωκλήσια Άγιος Δημήτριος και Προφήτης Ηλίας και έτσι ονομάζονταν Άγιος Δημήτριος. Αναφέρεται στην “Ιερά Διήγηση” της Μονής Προυσού (9ο αιώνας), που λέει για τον μοναδικό δρόμο της περιοχής της Αιτωλίας με την υπόλοιπη Ελλάδα “ήτο εκ του γειτονεύοντος χωρίου του Αγίου Δημητρίου”.

Γενέτειρα του Αγιορείτη πνευματικού Ιερομόναχου Κυρίλλου Καστανοφύλλη, που το 1815, μετά από τις εκκλήσεις των προεστών του Καρπενησίου και του επισκόπου Λιτζάς και Αγράφων, θα εγκατασταθεί στη μονή Προυσού και θα της προσδώσει την αρχαία αίγλη.

Οικισμοί της Καστανιάς

Οι οικισμοί της Καστανιάς από βορά προς νότο είναι:

Το Λιναράκι με τις Λογγιές στα ριζά της Καλιακούδας. Απέναντι η Καστανούλα που την χωρίζει από το Λιναράκι ο Κρικελλοπόταμος.Ανατολικά το Παλιοχώρι με τους Κήπους και νότια, το Κακαβάκι, η Παλιόστανη, οι Άνω και Κάτω  Γούρνες, τα Αμπελάκια και η Σκαγκαριά. Το τοπωνύμιο Σκαγκαριά, προέρχεται από τη φράση «Στου Συκά την καριά». Από εδώ μπορείτε να επισκεφτείτε και την “Αποκλείστρα”, το καταφύγιο των κατοίκων κατά τα χρόνια της επανάστασης. Ένας ευρυτανικός παράδεισος και μια καλή βάση για περιήγηση στη γύρο περιοχή.

Περισσότερα στοιχεία για την Καστανιά Ευρυτανίας, θα βρείτε πιο κάτω:

http://www.kastanea.net/…/KastaneaEvritanias_KBaltas.pdf