Λευτέρης Θεοδώρου

1945 – 2021

‘‘Αν σταματήσω να ζωγραφίζω, θα πεθάνω’’

Λένε ότι οι άνθρωποι της τέχνης μας βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τους εαυτούς μας και σίγουρα ο Λευτέρης Θεοδώρου μέσα από τα έργα του μας βοηθούσε να γνωρίσουμε καλύτερα την Ευρυτανία. Ο Γρανιτσιώτης λαϊκός ζωγράφος, που αποτύπωσε τη γη, τους ανθρώπους, τα τοπία και τη φύση της Ευρυτανίας, αλλά και τους μύθους της, από χθες δεν βρίσκεται πια κοντά μας. Ένας σπουδαίος γνήσιος ζωγράφος που όπου κι αν ταξίδεψε, η ψυχή του παρέμεινε πάντα στη Γρανίτσα, όπου και γύριζε πάντα. «Επέστρεψα στη Γρανίτσα και το οξυγόνο με ανανέωσε τόσο, που τα περισσότερα από τα προβλήματα τα ξεχνώ. Όποιος θέλει τον Λευτέρη τον Θεοδώρου θα έρχεται εδώ να τον βρίσκει, θα τον φιλοξενώ στο φτωχικό μου κι από δω δεν φεύγω. Εδώ θα πεθάνω…». Πάντα εκεί θα μένει και μαζί με τα έργα του θα μας θυμίζει πάντα πόση δύναμη κρύβει η ψυχή της Ευρυτανίας…

Τα παιδικά χρόνια

Ο Λευτέρης Θεοδώρου γεννήθηκε το 1945, γιος του Στέφανου Θεοδώρου. Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε μέσα στη φτώχεια. Ξεκίνησε να ζωγραφίζει από την ηλικία των 3 χρόνων. Ζωγράφιζε πάνω σε μια πλάκα με κονδύλι. Δεν υπήρχε η οικονομική άνεση για χρώματα και υλικά. Παρακολουθούσε, όπως λέει, το θείο του, το Χρήστο Καγκαρά, τον μεγάλο λαϊκό ζωγράφο.

Η μετέπειτα ζωή του

Στη ζωή του αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες. Μετά τη Γρανίτσα έζησε στην Αθήνα, τη Γερμανία, το Παρίσι. Έκανε όλες τις δουλειές για να ζήσει:  οικοδομή, βοηθός σερβιτόρου σε κέντρα διασκέδασης και καφενεία, έπλυνε πιάτα. Πάντα όμως ζωγράφιζε. Στο Ντίσελντοφ, όπου κατέφυγε κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας μπήκε στη Σχολή Καλών Τεχνών ενώ πούλησε πολλά από τα έργα του. Έπειτα από μια περιπλάνηση ζωής αποφάσισε να ξαναγυρίσει στον τόπο του, τη Γρανίτσα. Απέκτησε τέσσερα παιδιά. Το ισόγειο του σπιτιού του το έχει μετατρέψει σε μουσείο, το «Μουσείο – Εργαστήρι» όπως έγραφε στην πινακίδα που είχε φιλοτεχνήσει ο ίδιο. Όλοι οι τοίχοι του είναι καλυμμένοι από έργα, κειμήλια, δώρα, φωτογραφίες και στο κέντρο βρίσκεται ένα επιβλητικό ξυλόγλυπτο διά χειρός του.

Το έργο του

Γνήσιος λαϊκός ζωγράφος αυτοδίδακτος και ξυλογλύπτης, έχει παρουσιάσει τα έργα του σε μεγάλες εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό με σπουδαίες κριτικές. Αυτοδίδακτος ζωγράφος, πολυσύνθετος, λυρικότατος με πλούσια φαντασία. Γυρίζοντας από το εξωτερικό καταστάλαξε στο χωριό, μέσα στην ησυχία και το άγριο μεγαλείο της φύσης, έχοντας ζωγραφίσει εκτός από τα όμορφα τοπία του χωριού του, και της καθημερινές σκηνές της αγροτικής ζωής, των τοπικών συνηθειών, και άλλα θέματα όπως προσωπογραφίες, νεκρές φύσεις, γυμνά ως και αλληγορικές και ασύγκριτα ονειρικές συνθέσεις, με σουρεαλιστική επίφαση πλημμυρισμένες φως και δύναμη, καθώς αγιογραφίες για τα έρημα ανεμοδαρμένα ξωκλήσια των βουνών της ιδιαίτερης πατρίδας του. Έργα του έχουν πολλοί συλλέκτες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ενώ υπάρχουν και στην Αγροτική Τράπεζα.

Οι εκθέσεις του

Έχει εκθέσει έργα του στη Γερμανία, Αμερική, Αγγλία, Γαλλία, Κοπεγχάγη, Καναδά, Καρπενήσι και Αθήνα.

1980 Αίθουσα Τέχνης «ΑΙΧΜΗ»

1981 Γκαλερί «ΚΡΕΩΝΙΔΗΣ»

1983 Γκαλερί «ΠΛΕΙΑΔΕΣ»

1985 «ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΛΛΑΔΟΣ»

1987 Γκαλερί «ΠΛΕΙΑΔΕΣ»

1991 Αίθουσα Τέχνης «ΜΠΟΥΖΙΑΝΗ» υπό την αιγίδα του Αντώνη Τρίτση Δημάρχου Αθηνών

και σε πολλές ομαδικές μέσου Εθνικής Πινακοθήκης Εκθέσεις με ιδιαίτερη επιτυχία.

Καλλιτεχνική αφίσα για το 5ο Διεθνές χορωδιακό Φεστιβάλ στο Καρπενήσι το 1992

Σκηνογραφίες διαφόρων θεατρικών έργων όπως: «Οι Φοιτηταί» του Γρηγορίου Ξενόπουλου, «Δεν Πουλάμε, δεν πουλάμε» του Νταριό Φω, «Το Σοκάκι που βελάζει» του Στανισλαβ Στρατιέβ. Έχει φιλοτεχνήσει ποιητικές συλλογές διαφόρων Νεοελλήνων ποιητών.

Μίλησαν γι αυτόν…

Σπουδαίοι άνθρωποι της τέχνης και του πνεύματος, θαύμασαν και μίλησαν για το έργο του Λευτέρη Θεοδώρου. Ανάμεσα σ’ αυτούς οι ποιητές: Γιάννης Ρίτσος, Νικηφόρος Βρετάκος, Οδυσέας Ελύτης, Μιχάλης Σταφυλάς, Μιχάλης Αναστασιάδης, Κυριάκος Βαλαβάνης, Αθηνά Κατσαφέδου. Επίσης έγραψαν γι αυτόν οι Τεχνοκριτικοί: Αγγέλα Ταμπάκη Επιμελήτρια Εθν. Πινακοθήκης, Haris Livas της Athens News Agency,  Gristian Zerwos, Yvon M. Daigle Musee Galenie, Ganada. Ακόμα και μεγάλοι ζωγράφοι θαύμασαν το έργο του όπως: ο Γιάννης Τσαρούχη, Δημήτρης Τάλαρανης, Μιχάλης Αγγελικής, Γιάννης Γαϊτες, Σπύρος Βασιλείου, Κοντόπουλος, Άμαντος Σέλλ, Νίκη Καραγάτσι, Σόφη Δεφαλά, Τάσσος, Βλάχου, κ.λ.π. Tέλος πολιτικοί Ανδρέας Παπανδρέου, Μελίνα Μερκούρη, Κώστας Γείτονας, Κώστας Μητσοτάκη, Γεώργιος Γεννηματάς, Πέτρος Μοράλης. Αγαπούσε ιδιαίτερα τον Παύλο Μπακογιάννη, με τον οποίο συνδέονταν από την παραμονή τους την εποχή της δικτατορίας στη Γερμανία. Πίνακες του κοσμούσαν τα γραφεία του Παύλου σε Καρπενήσι και Αθήνα.

Τι είπε ο Γιάννης Ρίτσος για τον Λευτέρη Θεοδώρου:

«Φαίνεται πως είναι το ευκολότερο πράγμα του κόσμου να καθίσεις να γράψεις για τον Λευτέρη Θεοδώρου κι’ ωστόσο είναι δυσκολότερο. Γιατί άνθρωποι και τεχνίτες πλασμένοι από το υλικό που είναι ο Λευτέρης Θεοδώρου, αυτός ο ίσιος, ο τίμιος και ακέραιος, ο πλήρης, ο γεννημένος ζωγράφος, δεν εξαντλούνται με λίγα λόγια. Νομίζεις, πως του έχεις συλλάβει σαν εικαστική παρουσία και ξαφνικά ανακαλύπτεις πως πίσω από τη γραμμή του, πίσω από την πλαστικότητα των μορφών του, υπάρχει ένας πλατύτατος κόσμος, μια θεωρία, του απέραντου κόσμου του ήλιου. Έξω από τις στιγμές του τοπίου και του μύθου, ο Θεοδώρου δεν απίστησε στο σύμβολο της γυναίκας. Ακαταπόνητα γυναικογράφος μπορεί κάθε στιγμή ν’ αλλάξει και να προτείνει νέα προβλήματα και συνάμα τη λύση, που ήταν πάντα η δικιά του λύση. Η απλότητα η ποιητική και λυρική του διάθεση και ή εμμονή του στην αναζήτηση του γεμάτη ανθρωπιά και ρωμιοσύνη, σε μαγεύει.»

Τι είπε η Αγγέλα Ταμβάκη (Επιμελήτρια Εθν. Πινακοθήκης):

«Το έργο του Λευτέρη Θεοδώρου αποτελεί μια ενδιαφέρουσα περίπτωση στο χώρο της δημιουργίας και για την ποικιλία των θεμάτων και για τις αξιόλογες τεχνικές αρετές του Γέννημα – θρέμμα του χωριού Γρανίτσα της Ευρυτανίας που διάλεξε συνειδητά να επιστρέψει και να παλέψει στο ίδιο χώρο έχοντας προηγουμένως αναζητήσει μια καλύτερη τύχη στην Αθήνα και το εξωτερικό, ήταν φυσικό να εντυπωσιαστεί από τις ομορφιές του που έγιναν πηγές έμπνευσης και γι’ άλλους ζωγράφους, λογοτέχνες και ποιητές. Οι ανησυχίες και η αγωνιστική του διάθεση, η ενεργητική συμμετοχή του στην προσπάθεια για μια καλύτερη ζωή έδωσαν στη τέχνη του μιαν άλλη διάσταση που προχωρεί πέρα από τα όρια της ευσυνείδητης καταγραφής βιωμάτων από παραδοσιακές συνήθειες και ασχολίες του χωριό, καθώς και της λυρικής περιγραφής της άγριας φύσης της πατρίδας του…»

Γνήσιος λαϊκός καλλιτέχνης, γνώριμος ανθρώπων του πνεύματος, αφήνει παρακαταθήκη ένα σπουδαίο έργο στον τόπο μας.

Έργα του έχουν παρουσιαστεί σε μεγάλες εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, έχοντας αποσπάσει σπουδαίες κριτικές:

Το «Μουσείο – Εργαστήρι» του στην Γρανίτσα