Θρεπτικά, αρωματικά, θεραπευτικά
Αν κάποιος έχει φάει χορτόπιτα της γιαγιάς σε κάποιο από τα χωριά της Ευρυτανίας, σίγουρα τα έχει δοκιμάσει, ακόμα κι αν δεν τα γνωρίζει. Δίνουν στις πίτες, στις σαλάτες και στα μαγειρευτά φαγητά μοναδική γεύση και άρωμα, αλλά κυρίως προσφέρουν τις πλούσιες θρεπτικές τους ιδιότητες, που κάνουν πολλά απ’ αυτά να θεωρούνται και θεραπευτικά για τον ανθρώπινο οργανισμό. Βγαλμένα από τα ‘παρθένα’ Ευρυτανικά βουνά, αυτά είναι τα πιο δημοφιλή άγρια χόρτα της περιοχής και με την άνοιξη αρχίζει η εποχή τους…
Πικραλίδα
Η πικραλίδα βρίσκεται ριζωμένη συνήθως σε χωράφια ως ζιζάνιο ή σε ακαλλιέργητους τόπους, από τον χειμώνα μέχρι την άνοιξη. Η ρίζα και τα φύλλα της καταπολεμούν την πέτρα στη χολή. Επίσης είναι διουρητική, χωρίς όμως να μειώνει το κάλιο από τον οργανισμό. Στην κουζίνα μας την τρώμε ωμή σε σαλάτες ή βραστά και τα φύλλα της τα βάζουμε και σε λαχανόπιτες.
Πικροράδικα
Τα συναντάμε σχεδόν παντού σε χωράφια αφρόντιστα και ακαλλιέργητα, από το φθινόπωρο με τα πρωτοβρόχια έως το τέλος της άνοιξης. Τα τρώμε βραστά με λαδολέμονο ή μαγειρεμένα με κρέας.
Γλιστρίδα
Φημίζεται για τη βιταμίνη C και το σίδηρο που περιέχει. Ο λαός λέει πως αν βάλεις λίγα φύλλα γλιστρίδας κάτω από τη γλώσσα σου, ξεδιψάς (ίσως έτσι βγήκε και η φράση για τον πολυλογά, επειδή νιώθοντας ανακουφισμένος από δίψα, ξεκινά ασταμάτητο μονόλογο)! Τα βρίσκουμε από αρχές του καλοκαιριού μέχρι το φθινόπωρο. Τρώγεται ωμή σε σαλάτα και μπορεί να αντικαταστήσει τα μαρούλια σαν πράσινο λαχανικό.
Περδικονύχι
Το συναντάμε σε μεγάλη ποσότητα στα ελληνικά βουνά, αλλά και σε χωράφια, από το χειμώνα μέχρι την άνοιξη, προτού ανθίσει. Το περδικονύχι το χρησιμοποιούμε σε ομελέτες και σε διάφορες πίτες.
Καυκαλήθρα
Είναι γνωστή και ως καυκαλίδα, μοσκάκι, αγριοκουτσουνάδα, μερουλήθρα, και μοσχολάχανο. Το άρωμά της είναι έντονο γεμάτο φρεσκάδα. Εποχή: Από το χειμώνα μέχρι την άνοιξη, προτού ανθίσει. Εκτός από τις πίτες, χρησιμοποιείται ως μυρωδικό σε φασολάδες.
Σινάπι – Βρούβες
Το συναντούμε πολύ συχνά, κάτι που δικαιολογεί τη φράση «πάμε για βρούβες»! Οι αλεσμένοι σπόροι του χρησιμεύουν στην Παρασκευή μουστάρδας. Μαζεύονται τα φύλλα το φθινόπωρο έως την άνοιξη.
Αγριοζοχός
Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. Το σχήμα τους και οι διαστάσεις των φύλων του δεν είναι σχεδόν ποτέ το ίδιο. Τα φύλλα του είναι σκουροπράσινα οδοντωτά και μακριά με παχύ κόκκινο μίσχο και κεντρικό νεύρο. Μαζεύεται από το Φθινόπωρο μέχρι το τέλος της άνοιξης. Η γεύση των φύλλων είναι λίγο πικρή, τρώγονται ωμά σε σαλάτες, μαγειρεύονται μόνα τους βραστά με μπόλικο λεμόνι ή σε συνδυασμό με αρνί ή κατσίκι. Τέλος χρησιμοποιούνται και σε χορτόπιτες.
Ζοχός
Τον συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. Τα φύλλα του είναι ανοιχτοπράσινα οδοντωτά και περιέχουν γαλακτώδη χυμό. Μαζεύεται από τις αρχές του φθινοπώρου μέχρι το τέλος της άνοιξης. Η γεύση τους είναι λίγο γλυκιά και τρώγονται βραστά με μπόλικο λεμόνι και μπαίνουν και σε χορτόπιτες μαζί με άλλα χόρτα και μυρωδικά.
Άγριο Καρότο
Τα φύλλα και τα βλαστάρια του βράζονται και τρώγονται μόνα τους ή με άλλα χόρτα, όπως και του ήμερου (είναι και αντικαρκινικά). Χρησιμοποιούνται ακόμα σε χορτόπιτες για να δώσουν άρωμα(μυρίζουν περίπου σαν τον μαϊντανό). Τρώγεται και η ρίζα του, αλλά είναι πιο σκληρή και μικρή από του ήρεμου καρότου.
Λάπαθο
Έχει γύρω στα 5 είδη πολύ διαδεδομένα στην Ελλάδα. Τα φύλλα του είναι σκουροπράσινα και έχουν μια ελαφριά ξινή γεύση. Μαζεύεται από τις αρχές του φθινοπώρου μέχρι το τέλος την άνοιξη. Μαγειρεύονται βραστά μόνα τους ή με κρέας και χρησιμοποιούνται για χορτόπιτες.
Μάραθος
Πολυετές φυτό που φτάνει τα δύο μέτρα. Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους. Μαζεύονται τα φρέσκα φύλλα από το χειμώνα έως το τέλος της άνοιξης. Το χρησιμοποιούμε σε λαχανόπιτες αλλά και σαν μυρωδικό σε φρέσκιες σαλάτες και σάλτσες.
Μυρώνι
Μαζεύονται τα φύλλα από το χειμώνα έως την άνοιξη που ανθίζει. Το χρησιμοποιούμε κυρίως σε πίτες αλλά και σαν μυρωδικό σε φρέσκιες σαλάτες και σάλτσες.
Παπαρούνα
Τη συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους. Τα φύλλα της είναι ανοιχτοπράσινα Μαζεύεται ολόκληρη από το χειμώνα έως την άνοιξη πριν ανθίσει. Τα φύλλα και οι βλαστοί βράζονται και τρώγονται σκέτα ή με άλλα χόρτα. Τι χρησιμοποιούμε ακόμα σε χορτόπιτες μαζί με άλλα μυρωδικά.
Σέσκουλο
Τα φύλλα τους είναι σκουροπράσινα γυαλιστερά και το νεύρο τους λευκό και χοντρό. Καλλιεργείτε και γι αυτό μαζεύεται, άνοιξη και φθινόπωρο. Η γεύση τους είναι γλυκιά και τα τρυφερά φρέσκα φύλλα τους τρώγονται σαλάτα (σαν μαρούλι) μαζί με κρεμμυδάκι ή πράσο, λάδι και ξύδι. Μαγειρεύονται κοκκινιστά μαζί με μυρωδικά και λαχανικά, μαζί με ρύζι (γίνονται σαν το σπανακόρυζο), και ντολμαδάκια. Φυσικά χρησιμοποιούνται και σε χορτόπιτες μαζί με άλλα χόρτα και μυρωδικά.
Τσουκνίδα
Μαζεύονται τα νέα φρέσκα φύλλα από το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη πριν ανθίσει. Τα φρέσκα φύλλα της τρώγονται βραστά σαλάτα ή τσιγαριστά με άλλα μυρωδικά. Με τα φύλλα της και άλλα μυρωδικά φτιάχνονται καταπληκτικές τσουκνιδόπιτες
Σπαράγγια άγρια
Τα τρυφερά πρώιμα βλαστάρια τρώγονται και ωμά σαν σαλάτα. Μαγειρεύονται ελαφρώς βρασμένα με λάδι και ξύδι για ορεκτικό και το ζουμί τους πίνεται και είναι διουρητικό. Με τα σπαράγγια γίνονται καταπληκτικές ομελέτες και σάλτσες για μακαρονάδα.
Πληροφορίες: www.epiviosi.com
