Κάθε χρόνο την ημέρα της Παναγιάς ολόκληρη η χριστιανοσύνη γιορτάζει μια
από τις μεγαλύτερες γιορτές της. Όχι όμως και στο Κομμένο της Άρτας, που οι
κάτοικοι ετοιμάζονται για την επέτειο μνήμης την επομένη, της γερμανικής
θηριωδίας σε βάρος του άμαχου πληθυσμού. Η σφαγή σ’ αυτό το μαρτυρικό
χωριό, είναι από τις μεγαλύτερες σφαγές αμάχων στην ιστορία της Γερμανικής
κατοχής και είναι ισοδύναμη με αυτές των Καλαβρύτων και του Διστόμου. 317
νεκροί με τα φονικά πολυβόλα, τουφέκια, χειροβομβίδες και μαζικοί φόνοι από
εμπρησμό από τους αφηνιασμένους ναζί στρατιώτες.
Η αφορμή για την ανείπωτη θηριωδία φτηνή και αδικαιολόγητη. Ανήμερα της
Παναγιάς στα 1943 ένα γερμανικό τζίπ με δυο γερμανούς στρατιώτες
περιπολούσε στα χωριά πέριξ του Άραχθου. Έξω από το Κομμένο της Άρτας το
στρατιωτικό όχημα εξετράπη και έπεσε μέσα σε αγρό με αποτέλεσμα τον ελαφρύ
τραυματισμό των επιβαινόντων. Με την βοήθεια των κατοίκων που προσέτρεξαν,
το αυτοκίνητο επανήλθε στην κανονική του θέση και επέστρεψε στη Φιλιππιάδα.
Εκεί οι δυο στρατιώτες, προφανώς να δικαιολογήσουν το ατύχημα δήλωσαν
πως, “…Μέσα στο χωράφι είδαν έναν ένοπλο αντάρτη και τρόμαξαν με
αποτέλεσμα να χάσουν τον έλεγχο του οχήματος…”
Ο επικεφαλής της Στρατιωτικής μονάδας Φιλιππιάδας, Ταγματάρχης Φάλνερ,
αναφέροντας ιεραρχικά το περιστατικό, έλαβε διαταγή από τον Στρατηγό
Χούμπερτ Λάνς των Ιωαννίνων, “να εξαφανίσει το συγκεκριμένο χωριό από τον
χάρτη”, ότι δήθεν ήταν κρησφύγετο ανταρτών του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ. Η
εκτέλεση της εντολής ανατέθηκε στη μονάδα της Φιλιππιάδας με επικεφαλής τον
Υπολοχαγό Κόβιακ. Το τι επακολούθησε ξημερώματα της επομένης δεν το
συλλαμβάνει ανθρώπου νους.
Ο Κώστας Μπαλάφας, στο βιβλίο του ΤΟ ΑΝΤΑΡΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ
περιγράφει παραστατικά τα φρικιαστικά γεγονότα από μαρτυρίες επιζώντων:
“…Ακούγαμε κι εμείς τουφεκιές, πολυβόλα, εκρήξεις, φωνές, γίνονταν χαλασμός!
Θάταν μεσημέρι, όταν κόπασε το κακό και αποφασίσαμε να γυρίσουμε στο
χωριό. Φτάνοντας στα πρώτα σπίτια, μας έπιασε ανατριχίλα. Ο παπάς πεσμένος
στα σκαλιά της εκκλησιάς, μ’ αγκαλιά το ευαγγέλιο και τ’ άμφια γεμάτα αίματα.
Τον σκότωσαν την ώρα που τα γύριζε στην εκκλησιά μετά το γάμο (σημ. οι γάμοι
εκείνο τον καιρό γίνονταν στο σπίτι της νύφης). Παρακάτω ο άλλος παπάς, ο
Παπαζώης, σφαγμένος με μαχαίρι και βγαλμένα τα μάτια του. Όπου να κοίταζες,
σκοτωμένοι στο δρόμο, στην πλατεία, στις αυλές των σπιτιών, παντού.
…Σα φτάσαμε κοντά, το σπίτι ακόμα κάπνιζε. Απ’ έξω δε μπορούσαμε να
περάσουμε απ’ τους σκοτωμένους. Δεν είχες που να πατήσεις. Δρασκελίσαμε
πάνω απ’ τα πτώματα και αντίκρυσα τον πατέρα μου μ’ ένα μικρό παιδί μέσα στα
αίματα. Έσκυψα τον αγκάλιασα και λιποθύμησα απ’ το αίμα. Οι άλλοι μέσα ήταν
όλοι καμένοι…”
Τι θα μπορούσε να πει κανείς! Καμιά δικαίωση από τους φονιάδες στα θύματά
τους. Τουλάχιστον ποτέ πια φασισμός, ποτέ πια πόλεμος !

Κώστας Μπουμπουρής
Αστυν.Δ/ντής ε.α.-Συγγραφέας
( k. boubouris@yahoo.gr)

Xαροκαμένες γυναίκες στο Κομμένο Άρτας (φωτο Κ.Μπαλάφα)