Στις 2 Μαΐου 2022 έφυγε σε ηλικία 92 ετών από τη ζωή ο Παναγιώτης (Τάκης) Αθ. Μπαλτάς που γεννήθηκε και έμενε στο θρυλικό Χάνι Μπαλτά του Προυσού. Τεχνικός του ΟΤΕ, πέρασε μια ολόκληρη ζωή και δημιούργησε την οικογένειά του στο σπίτι του στα Μπαλταίϊκα, με τα τρεχούμενα δροσερά νερά και τις ψηλές καρυδιές.
Με καταγωγή από την Καστανιά, απόγονος μιας οικογένειας με ιστορία αιώνων, είχε πάντα να αφηγηθεί ατελείωτες ιστορίες στη σφαίρα του θρύλου από πρόσωπα, γεγονότα και αναμνήσεις βγαλμένες από μια άλλη εποχή. Στο αφιέρωμα του ‘Ευρυτάνα της εβδομάδας’ που είχε φιλοξενηθεί, μια απλή συνομιλία μαζί του, αρκούσε για να πλημμυρήσεις από εικόνες βγαλμένες από το παρελθόν…
Περήφανος ΄φρουρός΄ της φατριάς, του κερνάει τους επισκέπτες κρύο νερό από την πηγή των Μπαλταίϊκων κάτω από τις πανέμορφες καρυδιές, που ανεβάζει με το παγούρι με τον αυτοσχέδιο μηχανισμό που έφτιαξε. Φιλόξενος, με ζωηρό βλέμμα, γρήγορο μυαλό και γλώσσα, δείχνει πρώτα, πρώτα το γενεαλογικό δέντρο της οικογένειάς του που ‘καμαρώνει’ στον τοίχο του σαλονιού. Μιλάει με υπερηφάνεια για τους προγόνους του, την ιστορία που ΄έγραψε’ το χάνι μέσα στους αιώνες και τον αδερφό του Γιάννη Μπαλτά που το ανέλαβε από τον πατέρα τους, το δέντρο στην αυλή που ακούμπησαν με θρήνο, προσκυνώντας το άψυχο σώμα του Μάρκου Μπότσαρη, διανυκτερεύοντας στο χάνι τα πρωτοπαλίκαρα του, παίρνοντας το δρόμο από το Κεφαλόβρυσο προς το Μεσολόγγι, μέσω του Προυσού.
‘‘Γεννήθηκα στο Χάνι μέχρι που έφτασα 40 χρονών και έφτιαξα το δικό μου σπίτι. Εγώ ζω εδώ μόνιμα με την γυναίκα μου και έρχονται συχνά τα δυο μας παιδιά και τα τρία μας εγγόνια.’’, εξιστορούσε με χαρά για μια γεμάτη ζωή.
Τα Μπαλταίϊκα και το θρυλικό “Χάνι του Μπαλτά” του 1860
Το Χάνι βρίσκεται νότια από το Καρπενήσι, στον παλιό δρόμο για το Αγρίνιο και κοντά στο μοναστήρι του Προυσού και λειτούργησε παραπάνω από 150 χρόνια. Τα Μπαλταίϊκα με το Χάνι του Μπαλτά, που μέχρι πρόσφατα λειτουργούσε εξυπηρετώντας τους προσκυνητές της μονής του Προυσού και τους οδοιπόρους της ευρύτερης περιοχής. Ο αδερφός του κ. Παναγιώτη Μπαλτά, Γιάννης, γεννημένος το 1929, ήταν αυτός που κράτησε σε λειτουργία το θρυλικό Χάνι των Μπαλταίων έως το 2016 όταν και έφυγε από την ζωή. Το χάνι είχε ανοίξει ο παππούς τους Ιωάννης Μπαλτάς με τη σύζυγό του Ιλιάδα γύρω στα 1860 και το συνέχισε ο πατέρας τους Αθανάσιος Μπαλτάς. Μετά την κατοχή επισκευάστηκε από την οικογένεια, γιατί καταστράφηκε από βομβαρδισμό. Μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του 80′ περνούσε από κει το παλιό μονοπάτι και μετέπειτα ο οδικός δρόμος για τα χωριά του Προυσού και το χάνι είχε ζωή, φιλοξενώντας προσκυνητές του Προυσού, επισκέπτες και περαστικούς. Έκτοτε έγινε παράκαμψη, συντόμευση του δρόμου και σταδιακά μειώθηκε η κίνησή του, ποτέ όμως δεν χάθηκε ο θρύλος που το συνόδευε μέσα στο πέρασμα των αιώνων.
*Οι φωτογραφίες ανήκουν στον συγγενή της οικογένειας κ. Ζαχαρία Ζηνέλη από την Καστανιά Προυσού
Το θρυλικό Χάνι των Μπαλταίων
