Λειψία 18 Απριλίου 1945. Ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος είχε σχεδόν τελειώσει. Αμερικανοί και Σοβιετικοί στρατιώτες πλησίαζαν το Βερολίνο και έπαιρναν την μια πόλη μετά την άλλη. Αμερικανοί πλησιάζοντας στην Λειψία προσπαθούσαν να διαπραγματευτούν την παράδοση της πόλης. Πολλοί Γερμανοί στρατιώτες παραδόθηκαν, ενώ ορισμένοι παρέμειναν κρυμμένοι σε κτήρια, προκειμένου να χτυπήσουν τους εισβολείς αντιπάλους. Η εμπροσθοφυλακή των Αμερικανών έμπαινε στην πόλη, να αναγνωρίσει κατάλληλες θέσεις σε κτήρια, ώστε να καλύπτουν από τα εχθρικά πυρά τους στρατιώτες που θα ακολουθούσαν πεζοί.
Δυο Αμερικανοί στρατιώτες (ο Ρέιμον Μπόουμαν και ο Κλάρενς Ριτζγουέι) βρήκαν άδειο κτήριο με ένα μπαλκόνι που κοιτούσε μια γέφυρα. Ο πρώτος πυροβολούσε με το πολυβόλο και ο άλλος το τροφοδοτούσε με σφαίρες. Σε μια στιγμή που ο Ριτζγουέι μπήκε στο διαμέρισμα για ανεφοδιασμό, μια φονική σφαίρα από το όπλο Γερμανού ελεύθερου σκοπευτή βρήκε τον Μπόουμαν στο κεφάλι και τον έριξε στο έδαφος. Ο γνωστός Ούγγρος πολεμικός φωτογράφος Ρόμπερτ Κάπα, που ήταν κοντά και είδε το συμβάν, πήδηξε από το παράθυρο του μπαλκονιού μέσα στο διαμέρισμα και φωτογράφισε το νεκρό στρατιώτη, ενώ το αίμα του έτρεχε στο έδαφος. Η ιστορική αυτή φωτογραφία δημοσιεύτηκε τότε στο περιοδικό LIFE με τον τίτλο, “ο τελευταίος στρατιώτης που πεθαίνει”. Δυο χρόνια μετά για την φωτογραφία αυτή ο θρυλικός φωτογράφος δήλωνε : “Ήταν πολύ καθαρός, όμορφος θάνατος και νομίζω αυτό είναι που θυμάμαι περισσότερο από τον πόλεμο”. Άλλη πρότερη χαρακτηριστική φωτογραφία βέβαια του ίδιου φωτογράφου είναι αυτή που απαθανατίζει τον στρατιώτη που πέφτει νεκρός, κρατώντας το όπλο του από τον Ισπανικό εμφύλιο.
Μια τέτοια ιστορική φωτογραφία από τον αγώνα της Εθνικής Αντίστασης, εδώ στην Ελλάδα σε κάποια σύγκρουση Γερμανών και ανταρτών του ΕΛΑΣ στην Ήπειρο τραβήχτηκε από τον φωτογράφο της Αντίστασης, μαχητή του ΕΛΑΣ, αείμνηστο Κώστα Μπαλάφα. Για τη μοναδικότητα αυτής της φωτογραφίας ο ιστορικός φωτογραφίας Άλκης Ξανθάκης θα γράψει: “Όσο κι αν ερεύνησα, δεν κατόρθωσα να βρω φωτογραφίες απ’ την Αντίσταση και τον Εμφύλιο, που να μην είναι στημένες ή καταγραφικές. Μια όμως που γνωρίζω είναι μοναδική κι ανεπανάληπτη. Είναι η στιγμή που ο αντάρτης χτυπημένος απ’ τη σφαίρα ετοιμάζεται να αφήσει το οπλοπολυβόλο του. Ο Κώστας Μπαλάφας ήταν μαζί με την ομάδα των ανταρτών, όταν έπεσε σε ενέδρα. Πρώτος χτυπήθηκε ο πολυβολητής της ομάδας, ενώ γύρω του επικρατούσε χάος. ”Δεν είχα παρά μόνο κλάσματα δευτερολέπτου για να πατήσω το κουμπί της μηχανής και αμέσως να καλυφθώ”, μου είπε ο Μπαλάφας. Η φωτογραφία αυτή δείχνει και λέει πολλά. Και μας κάνει περήφανους και για το μεγάλο και σεμνό φωτογράφο και για το έπος που κατέγραψε”.
Σίγουρα αυτές οι ανεπανάληπτες φωτογραφίες μπορούν να συγκριθούν μεταξύ τους. Ειδικά γι’ αυτή, του Κώστα Μπαλάφα, είμαι υπερήφανος και τυχερός που την κατέχω πρωτότυπη στο αρχείο μου από χειρός του ίδιου του φωτογράφου, του οποίου έχω και την τιμή, να είμαι και ο ταπεινός του βιογράφος με το βιβλίο μου “Ο Κώστας Μπαλάφας και η Ελλάδα του” (2010).
Κώστας Μπουμπουρής
Αστυν.Δ/ντής ε.α.- Συγγραφέας
(k.boubouris@yahoo.gr)
