Σύμφωνα με την επιστήμη του 21ου αιώνα η ανθρώπινη ιστορία, αλλά και η ύπαρξή μας μέσα στο σύμπαν, δεν είναι γραμμική όπως την αντιλαμβανόμαστε, τα γεγονότα δηλαδή και οι ζωές μας δεν υπάρχουν σε μια λογική ‘αλληλουχίας’ όπως εμείς την καταγράφουμε και την κατανοούμε. Όσο κι αν φαίνεται παράδοξο για τον εγκέφαλό μας, ο χρόνος δεν υπάρχει πραγματικά ή μάλλον ο τρόπος που τον κατανοούμε είναι μια ψευδαίσθηση. Δεν υπάρχει παρελθόν, παρόν και μέλλον, εμείς που ζούμε σήμερα, δεν έχουμε γεννηθεί ακόμα και παράλληλα έχουμε φύγει εδώ και αιώνες από την ζωή. Λίγο δυσνόητα όλα αυτά για μας, αλλά και μόνο που μας δίνουν τη δυνατότητα να φέρουμε σε ενεστώτα χρόνο τους σπουδαίους της Γης, είναι φοβερό.

Έπεσα πρόσφατα στην άγνωστη μεταπολεμική επιστολή του Άλμπερτ Αϊνστάιν προς τον Νίκο Καζαντζάκη,όταν του έστειλε το «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» και την απάντηση του Καζαντζάκη. Ο Αϊνστάιν γράφει στον Καζαντζάκη: «Σας ευχαριστώ πολύ που μου στείλατε τη δουλειά σας μεταφρασμένη στα γερμανικά. Μπορώ να φανταστώ πως η τραγική μοίρα του λαού σας είναι η πηγή της προελεύσεως της. Υπήρξε ανείπωτη συμφορά πυροδοτούμενη πιθανώς στο σύνολό της από πολιτικές κόντρες, που προκλήθηκαν από τις μεγάλες δυνάμεις, τη μία μετά την άλλη, χωρίς να διακρίνεται ένα τέλος στον ορίζοντα. Φαίνεται η αναπόδραστη μοίρα του ανθρώπου είναι να κάνει τη ζωή των άλλων ανυπόφορη».

Ο Καζαντζάκης απάντησε αποκαλώντας ‘Δάσκαλο’: «Είναι με βαθιά συγκίνηση που έλαβα την επιστολή σας. Πάντα μου εμφανιστήκατε ως η συνείδηση, η πιο ψηλή και η πιο φωτεινή του Χρόνου μας… Η ύπαρξή σας σε αυτή τη γη, τόσο ματωμένη και λερωμένη από τους ανθρώπους, πάντα ήταν για μένα μια μεγάλη παρηγοριά. Χάρη σε σας συχνά μπόρεσα να ξεπεράσω την αηδία μου και την απελπισία μου. Και το βιβλίο που σας έστειλα… Δεν πρόκειται για τα βάσανα της σύγχρονης Ελλάδας. Προσπάθησα να ζωντανέψω την προσπάθεια του ανθρώπου να βρει μία Notausgang (έξοδος κινδύνου, στα γερμανικά στην επιστολή) στην απελπισία και την αδικία που μας περικυκλώνουν και μας πνίγουν. Με την ελπίδα ότι θα θελήσετε να διαβάσετε αυτό το έργο, που έπρεπε να είναι αφιερωμένο σε σας, σας παρακαλώ, αγαπητέ Δάσκαλε, να πιστέψετε στον βαθύ μου θαυμασμό και την ευγνωμοσύνη μου».

‘Η επιστολή του Άλμπερτ Αϊνστάιν στον Νίκο Καζαντζάκη είναι δακτυλογραφημένη στα αγγλικά στο Princeton στην Αμερική με τη χειρόγραφη υπογραφή του. Αυτό το γεγονός είναι σημαντικό από μόνο του, αφού αποδεικνύει και τον σεβασμό που υπήρχε μεταξύ τους αλλά και το ενδιαφέρον τους για τα βάσανα που είχαν υποστεί οι λαοί μας λόγω ακραίων καταστάσεων. Διότι ο Άλμπερτ Αϊνστάιν δεν ήταν μόνο ένα Βραβείο Νόμπελ Φυσικής του 1921, ούτε ο Νίκος Καζαντζάκης μόνο το Βραβείο Ειρήνης του 1956. Ήταν και οι δύο άνθρωποι της Ανθρωπότητας που πάλευαν για τους άλλους κι όχι μόνο για το έργο, αφού αυτό δεν μπορούσε να περιοριστεί στο πλαίσιο της ειδικότητας τους. Έτσι ήταν φυσιολογικό ένας συνδετικός κρίκος και σε αυτό το πλαίσιο που είναι ακόμα πιο ανθρώπινο’.

Υπάρχουμε λοιπόν παράλληλα με αυτούς τους σπουδαίους που μέσα από τόσο απλά λόγια, αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει χάσμα μεταξύ υπερβατισμού και επιστήμης, δεν υπάρχει κενός χωροχρόνος μεταξύ των σπουδαίων. Αντίθετα υπάρχει μόνο συνέχεια στα δεινά μας, άχρονα, σαν να μιλούν για το σήμερα. Τι λυπηρό που στο δικό μας κόσμο, του δυισμού, όπου ο χρόνος χωρίζεται από τον χώρο, τον χρόνο καταλαμβάνουν οι σπουδαίοι και τον χώρο οι ασήμαντοι.