‘’ …Που πας παλικάρι, πομπές ξεκινάνε
κι οι σκλάβες σου ουρλιάζουν στο βωμό
ουρλιάζουν τα πλήθη, καμπάνες ηχούνε
κι ο ύμνος σου τραντάζει το ναό…’’
(Απόσπασμα του ομώνυμου τραγουδιού, από την συλλογή ‘’Το περιβόλι του τρελού’’ του Διονύση Σαββόπουλου, 1968).
Το Μάη του ’68 ο μουσικοσυνθέτης Διονύσης Σαββόπουλος (ο γνωστός Νιόνιος) βρισκόταν στο Παρίσι, κυνηγημένος από τη Χούντα των Συνταγματαρχών στην Ελλάδα. Ήταν η εποχή του ‘’Γαλλικού Μάη’’ του ’68 με τις μεγάλες φοιτητικές διαδηλώσεις και τις κοινωνικές αναταραχές που συγκλόνιζαν την Γαλλία. Μια κοινωνική εξέγερση εναντίον της υφιστάμενης τάξης πραγμάτων, που δημιούργησε μια πολιτική ριζοσπαστικοποίηση σε πολλούς τομείς της κοινωνίας.
Το τραγούδι ήταν εμπνευσμένο από τον Τσε Γκεβάρα, από την υπέροχη αφίσα, όταν είδε ένα όμορφο νέο, με την επανάσταση στα μάτια του, που ήταν χαμογελαστός και είχε ένα πούρο, (η γνωστή εμβληματική αφίσα του Τσε). Η αφίσα σε υψωμένα πλακάτ πλημμύριζε ανάμεσα στις πολυπληθείς πορείες και διαδηλώσεις. Ο Σαββόπουλος χωρίς να αναφέρει πουθενά το όνομά του, ούτε κανένα άλλο όνομα, παρά μόνο στον τίτλο αναφέρεται ο Καραϊσκάκης. Αν αναφερόταν το όνομα του μεγάλου επαναστάτη που είχε τότε πρόσφατα δολοφονηθεί, θα λογοκρινόταν από τη Χούντα, σίγουρα θα απαγορευόταν, αν όχι και με χειρότερες συνέπειες για τον μουσικοσυνθέτη. Ο Καραϊσκάκης δεν θα ενοχλούσε κανένα, αντίθετα ακουγόταν σαν ένας ύμνος για τον ηρωισμό και τη θυσία του Στρατάρχη της Ρούμελης. Ο ίδιος ο δημιουργός θα πει αργότερα σε δηλώσεις του για το συγκεκριμένο: «…Ο Τσε ένας επαναστάτης, τον οποίο κυνήγησαν οι αστικοί στρατοί των ΗΠΑ και όλων των κρατών της Λατινικής Αμερικής. Το τραγούδι γράφτηκε στην περίοδο της Χούντας και συγκαταλέγεται στα επαναστατικά. Η χρήση όμως του ονόματος του Γ. Καραϊσκάκη δεν ήταν τυχαία, αφού μαζί με τον Ανδρούτσο ήταν οι μοναδικοί πολιτικοποιημένοι του 1821…»
Μέχρι την επίσημη δήλωση του Σαββόπουλου σε ποιον αναφέρεται το τραγούδι, υπήρχαν διάφορες εκδοχές για τούτο. Όπως, ότι γράφτηκε για τον Αλέκο Παναγούλη, την εμβληματική μορφή του Αντιδικτατορικού αγώνα. Άλλη εκδοχή ήταν, πως γράφτηκε για τον Κερκυραίο φοιτητή Κώστα Γεωργάκη, που αυτοπυρπολήθηκε στη Γένοβα της Ιταλίας σε ένδειξη διαμαρτυρίας κατά της Χούντας. Για όποιον απ’ αυτούς και να γράφτηκε, άξιζε την τιμή και τον κόπο, αν και ο μόνος που αποφασίζει είναι ο δημιουργός.
Οι στίχοι του (20 συνολικά), κάθε φορά σε κάνουν να ανατριχιάζεις, ενώ σε γυμνάσια και λύκεια σε όλη τη χώρα σήμερα τραγουδούν την ‘’Ωδή στον Καραϊσκάκη’’. Εξαιρετικοί στίχοι, που διαβάζονται πάντα με την αίσθηση , ότι αφορούν απόλυτα το σύγχρονο Έλληνα, όπως τα περισσότερα τραγούδια του Σαββόπουλου αποτυπώνουν τους κοινωνικούς αγώνες και την ιστορία του τόπου μας. Τελευταία βέβαια ο Νιόνιος έχει κατηγορηθεί με τα διάφορα καλλιτεχνικά-πολιτικά του αλλόκοτα ‘’ντερτίπια’’, δρόμο τον οποίο δεν θα ακολουθούσε ένας Μάνος Λοΐζος!
Κώστας Μπουμπουρής
Αστυν.Δ/ντής ε.α.-Συγγραφέας
(k.boubouris@yahoo.gr)
