Το βιβλίο «Άκου Ανθρωπάκο» είναι ένα ανθρωπιστικό και όχι επιστημονικό πόνημα, το οποίο δεν γράφτηκε με σκοπό να δημοσιευθεί στο ευρύ κοινό. Περισσότερο πρόκειται για θυελλώδεις σκέψεις και συγκρούσεις του Βίλχελμ Ράιχ σε μια εποχή (1945) που ο κόσμος μαστίζεται από τη συγκινησιακή πανούκλα, μια κατάσταση κατά την οποία ο νευρωτικός άνθρωπος δεν περιορίζεται στο να βασανίζεται ο ίδιος αλλά επιδιώκει να στερήσει την ευτυχία και των γύρω του. Στα πλαίσια της παρατήρησης των ανθρώπων της διανόησης, όπως καλλιτέχνες, εφευρέτες και επιστήμονες που έπεσαν θύματα της νόσου, αλλά και της προσωπικής του ενδοσκόπησης, ο Ράιχ καταθέτει τις σκέψεις του σε σχέση με το πώς ο άνθρωπος μεταχειρίζεται τον εαυτό του και καταλήγει να γίνεται Ανθρωπάκος.

Το άρρωστο άτομο ή ο Ανθρωπάκος αποδίδει στους ανθρώπους τα χαρακτηριστικά των δικών του σκέψεων και πράξεων. Πιστεύει πως οι υπόλοιποι λένε ψέματα, διαπράττουν απάτες, κλέβουν και διψούν για εξουσία. Φοβάται τον Μεγάλο Άνθρωπο, τη γνώση του και την αγάπη του για τη ζωή. Αφήνει τους ανθρώπους της εξουσίας να αναλάβουν πρωτοβουλία για το καλό του. Μα αυτός μένει σιωπηλός και πολύ αργά ανακαλύπτει ότι πάντα είναι το κορόιδο. Στο άμεσο περιβάλλον του είναι δύσκολη η σκέψη και ο στοχασμός. Ό,τι γράφεται το πιστεύει, ανεξάρτητα από το αν το καταλαβαίνει ή όχι. Ακούει τις διαφημίσεις στο ραδιόφωνο, μα δεν μπορεί να ακούσει τη μουσική της προπαγάνδας. Φοβάται, μωρολογεί, εχθρεύεται τους Εβραίους, χωρίς να μπορεί να ορίσει τι σημαίνει Εβραίος. Ουρλιάζει «Ζήτω ο Σωτήρας μας», μα αυτή η κραυγή νεκρώνει το προσωπικό του πνεύμα και τη δημιουργική του φύση. Ο Χίτλερ ανέβηκε στην εξουσία, επειδή ο Ανθρωπάκος είναι άκαμπτος και θωρακισμένος, χαρακτηρίζεται από σωματική ακαμψία και ψυχική δυσκοιλιότητα. Δεν μπορεί να προσφέρει, δεν μπορεί να απολαύσει. Δεν έχει παγκόσμια συνείδηση, αδυνατεί να καταλάβει πως κάθε του πράξη είναι πράξη Κοινωνικής Ευθύνης.

Η αγάπη, η δουλειά και η γνώση δεν έχουν πατρίδα, δεν έχουν τελωνειακούς σταθμούς και δεν φοράνε στρατιωτικές στολές. Είναι διεθνείς και αγκαλιάζουν όλη την ανθρωπότητα. Όλοι προερχόμαστε από την κοσμική ύλη, είμαστε πολιτισμικά και βιολογικά μιγάδες, το πνευματικό και σωματικό αποτέλεσμα όλων των τάξεων, φυλών και εθνών. Το μέλλον χτίζεται με την εργασία και τα επιτεύγματα, όχι με την αντικατάσταση ενός τυράννου από τον επόμενο χειρότερο. Ο πολιτισμός δεν στυλώνεται πάνω σε έναν πεινασμένο λαό αλλά απαιτεί πρόοδο σε όλες τις συνθήκες ζωής. Η ζωή δεν αποζητά καμία εξουσία, παρά τη δίκαιη χρήση της. Για να γίνει αυτό, τρία συστατικά χρειάζονται: έρωτας, εργασία και γνώση.

Ο σπουδαίος άνθρωπος ήταν κάποτε ένας Ανθρωπάκος. Κατάφερε, όμως, να καταλάβει πότε ήταν μικρός στις σκέψεις και τις πράξεις του. Άρχισε να διαισθάνεται την απειλή της μικρότητάς του για τον ίδιο και τους γύρω του. Ο Ανθρωπάκος δεν ξέρει ότι είναι μικρός και φοβάται να το μάθει…

Μαίρη Μπαζιώνη,

Φιλόλογος – Γλωσσολόγος