Ο Ιούνιος ή Γιούνης -κατά τον Τσαρούχη- πήρε τ΄ όνομά του από τη Ήρα, τη σύζυγο του άρχοντα των θεών, που στα λατινικά ονομαζόταν juno. Αν οι άρχοντες –Ρωμαίοι και Έλληνες- εκτιμούσαν λίγο τις βάναυσες χειρωνακτικές εργασίες δεν θα έδιναν το όνομα στον Ιούνιο από την στριμμένη και ζηλιάρα γυναίκα του άρχοντα Δία. Αν δεν είχαν κανέναν άνθρωπο της δουλειάς να τιμήσουν, που δεν είχαν γιατί τέτοιοι ήταν μόνο οι δούλες και οι δούλοι, ας τον έλεγαν Θεριστή, όπως τον είπε ο λαός, ο οποίος ξέρει να τιμά τους ανθρώπους που δουλεύουν, για να παράγουν το ψωμί, που τρώνε αυτοί και οι αφεντάδες.
Στο θέρισμα κυριαρχούσε η γυναικεία φυσιογνωμία. Αυτές, με το τσεμπέρι στο κεφάλι και το δρεπάνι στο χέρι, έκοβαν σε χερόβολα και συνέλλεγαν τα ευλογημένα στάχυα. Τα έδεναν σκλήδες και δεμάτια, τα φόρτωναν στα φορτιάρικα και τα μετέφεραν στ΄ αλώνι. Το κάθε φόρτωμα αποτελούνταν από οχτώ έως δώδεκα δεμάτια αν ήταν στάρι, που το φόρτωναν με τα στάχυα προς τα κάτω ή αν ήταν βρίζα από δυο μεγάλα βριζοδέματα για τις μεριές του φορτώματος, που τις έδεναν στο σαμάρι, όπως ακριβώς τις αντίστοιχες των καυσοξύλων κι ένα μικρό για πανωγόμι.
Ο θέρος μπορεί να ήταν η κορυφαία δραστηριότητα του μήνα, αλλά δεν ήταν μόνη. Ο Γιούνης, όπως σωστά τον λέει ο Τσαρούχης στους πίνακές του, ήταν ο μήνας με τις περισσότερες δουλειές και τις πιο ενδιαφέρουσες προκλήσεις.
Οι γεωργικές δουλειές για σκαλίσματα, ποτίσματα και λοιπά συγκομίσματα δεν είχαν τελειωμό. Η συγκομιδή των χορταροτρέφυλων για ξηρή χειμωνιάτικη ζωοτροφή ήταν στο φόρτε της, γιατί τα λιοπύρια του Γιούλη και του Αυγούστου, έρχονταν απειλητικά για να ξηράνουν τη χορτολιβαδική βλάστηση.
Οι ήρωες εργασίας αυτόν τον μήνα ήταν τα φορτιάρικα. Ήδη οι πληθωρικοί γάιδαροι είχαν ξεχάσει τις γαϊδάρες, τα ανοργασμικά μουλάρια είχαν κατεβάσει τ΄ αυτιά από την αποσταμάρα κι οι φαρδυκάπουλες φοράδες υπέστειλαν κι αυτές την πασαρελική τους οίηση.
Οι προκλήσεις κι αυτές βρίσκονταν σε διατεταγμένη υπηρεσία. Το Γιούνη άρχιζε το ελεγχόμενο γκάστρωμα όλων των θηλαστικών με εννεάμηνη κύηση, μηδέ και των γυναικών εξαιρουμένων. Τα ταυριά βρίσκονταν επί ποδός ερωτικού πολέμου.
Στα άγρια ζώα η τροφική αφθονία του μήνα και η κυνηγετική ανακωχή, από τους ενήλικες κυνηγούς, τους επέτρεπε να ασχοληθούν κι αυτά με τους έρωτές τους και την διαιώνισή τους. Ήταν η εποχή που αρσενικοί τραγουδιστές του είδους υμνούσαν τις χάρες των αγαπημένων τους.
Οι αγροτόπαιδες ήταν ανεβάσταγοι χειρότερα από τους μαγιάτικους γαϊδάρους. Η ροπή τους για διάφορες «ασωτίες» έπαιρνε πολλές φορές εκρηκτικές διαστάσεις και όλοι οι ηθοφύλακες, χωροφύλακες και παιδονόμοι σήκωναν τα χέρια ψηλά. Και βρισκόμασταν ακόμα στην αρχή, οι πιο δύσκολοι μήνες, ο Γιούλης κι ο Αύγουστος, ήτανε ακόμα πίσω.
Γενικά η φύση, ως παραγωγικό εργαστήρι πάσης φύσεως, βρισκόταν στην καλύτερή της ώρα.
