Γράφει ο Θεοφάνης Παναγιωτόπουλος
Με αφορμή – και όχι μόνο- την Διεθνή Ημέρα μνήμης – 27 Ιανουαρίου- για τα θύματα του Ολοκαυτώματος από τους Ναζί κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο – με σκοπό την αφύπνιση της κοινωνίας ώστε να μην επαναληφθούν ξανά όσα βίωσε η ανθρωπότητα την περίοδο του Ναζισμού, επέλεξα να σας προτείνω το βιβλίο του Ιταλοεβραϊκής καταγωγής συγγραφέα Primo Levi με τιτλό: ΕΑΝ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ, σε μετάφραση της Χαράς Σαρλικιώτη.
Πρόκειται για ένα από τα καλύτερα βιβλία με θέμα τα γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Στα Ιταλικά σχολεία μάλιστα διδάσκεται. Ένα αριστούργημα της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας. Μια εξαιρετική και βαθιά προσωπική αφήγηση/μαρτυρία για τα γεγονότα που έλαβαν μέρος στο Άουσβιτς από έναν επιζώντα, ο οποίος κατορθώνει να παραμένει αντικειμενικός και περιγραφικός χωρίς να φτάνει σε μελοδραματισμούς. Ο αναγνώστης χρειάζεται γερό στομάχι κι αντοχή για να αντέξει τα όσα θα διαβάσει για την σκληρή καθημερινότητα που έζησαν οι κρατούμενοι. Η ιστορία του Ολοκαυτώματος μέσα από μια προσωπική αφήγηση και το -αναπάντητο;- ερώτημα, ένα τελικά αυτό είναι ο άνθρωπος;
Οπισθόφυλλο:
Στις 22 Φεβρουαρίου 1944, 650 άνθρωποι στάλθηκαν στο Άουσβιτς στοιβαγμένοι σε δώδεκα τρένα για εμπορεύματα. Μόνο ο Πρίμο Λέβι και δύο άλλοι επέζησαν, έπειτα από παραμονή ενός έτους, πριν την απελευθέρωσή τους από τον ρωσικό στρατό τον Ιανουάριο του 1945. Στο στρατόπεδο ο Λέβι παρατηρεί τα πάντα, θα θυμηθεί τα πάντα, θα αφηγηθεί τα πάντα: το στρίμωγμα στους κοιτώνες τους συντρόφους που ανακάλυπταν το πρωί νεκρούς από την πείνα και το κρύο τους εξευτελισμούς και την καθημερινή εργασία, κάτω απ’ τα χτυπήματα των «Κάπος» τις περιοδικές «επιλογές» όπου ξεχώριζαν τους αρρώστους από τους υγιείς, για να τους στείλουν στο θάνατο τους απαγχονισμούς για παραδειγματισμό τα τρένα γεμάτα Εβραίους και τσιγγάνους, που οδηγούνταν με την άφιξή τους στα κρεματόρια… […]
“Μέσα από τη λάσπη, τα χτυπήματα αντιμετωπίζονται χωρίς οργή, μέσα από τη τη μοναδική ταπείνωση Ο Λέβι δημιούργησε ένα ασύγκριτο έργο τέχνης” (PAUL BAILEY)
“Ένας από τους καλύτερους Ιταλούς συγγραφείς… Ένας από τους λίγους που επέζησαν από το Ολοκαύτωμα και μιλάει για τις εμπειρίες του με ήπια φωνή” (Guardian)
Στο βιβλίο σας δεν εκφράζεται μίσος εναντίον των Γερμανών ούτε μνησικακία ούτε επιθυμία εκδίκησης. Τους έχετε συγχωρέσει;
Δεν ανήκω στους ανθρώπους που κλίνουν προς το μίσος. Γιατί το θεωρώ ένα αίσθημα πρωτόγονο, που προσιδιάζει περισσότερο στα ζώα. Προτιμώ οι σκέψεις και οι πράξεις μου, στα όρια του δυνατού, να πηγάζουν από τη λογική για το λόγο αυτό, δεν καλλιέργησα μέσα μου ποτέ το μίσος σαν επιθυμία εκδίκησης ή επιβολής τιμωρίας στον πραγματικό ή υποτιθέμενο εχθρό μου. […] Δεν θα ήθελα, παρ’ όλα αυτά, η απουσία καταδικαστικής κρίσης εκ μέρους μου να ερμηνευθεί σαν γενική άφεση αμαρτιών.
(απόσπασμα από το επίμετρο)
