(Συνέχεια από το προηγούμενο τεύχος. Απόσπασμα από το βιβλίο του υπογράφοντα “Πόλεμος και κυκλάμινα” 2018, σελ.167-169 από το κεφ.22 – “Συνέχεια της Οδύσσειας των στρατοπέδων και των σκληρών εκπαιδεύσεων. Στρατόπεδα Ελλήνων προσφύγων”):

“…Στους μεγαλύτερους καταυλισμούς λειτουργούσαν γραφεία εξεύρεσης εργασίας. Σ’ αυτά απευθύνονταν οι ενδιαφερόμενοι και πολλοί πρόσφυγες δούλευαν σε εργαστήρια υποδηματοποιίας, ραπτικής, πλεκτικής, ξυλουργικής, σε μηχανουργεία, σε συνεργεία καθαρισμού, σε κουζίνες, σε γραφεία της διοίκησης και αλλού. Αρκετοί εργάζονταν στα σχολεία, στη λέσχη, στον κινηματογράφο του οργανωμένου στρατοπέδου. Σταθερός αριθμός των προσφύγων σε κάθε τέτοιο στρατόπεδο δεν υπήρχε, γιατί όλο και κατέφθαναν μεμονωμένα ή ομαδικά καινούργιοι πρόσφυγες δια μέσω των ελληνικών νησιών και της Τουρκίας. Μέχρι αυτή την εποχή είχαν συγκεντρωθεί μερικές δεκάδες χιλιάδες στην Αίγυπτο και είκοσι πέντε χιλιάδες στη Μέση Ανατολή. Για την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών στα προσφυγικά στρατόπεδα και την συμπεριφορά των Άγγλων στρατοπεδαρχών οι γνώμες και οι απόψεις όσων ασχολήθηκαν κι έγραψαν γι’ αυτή την εποχή διίστανται. Όπως και να είχαν τα πράγματα οι Έλληνες πρόσφυγες με λαχτάρα και καρδιοχτύπια μάθαιναν, αν και οι πληροφορίες δύσκολα έφταναν τόσο μακριά, ζώντας με την ελπίδα της νίκης και της γρήγορης επιστροφής στην πατρίδα.

Στις 22 Μαρτίου 1944 στο στρατόπεδο προσφύγων Νουσεϊράτ της Γάζας εκδηλώθηκαν φασαρίες με ανυπακοή των προσφύγων σε πρόγραμμα μετακίνησης των οικογενειών των αντιστασιακών της Σάμου στο στρατόπεδο των προσφύγων των Πηγών του Μωϋσέως κοντά στο Σουέζ. Επειδή το συγκεκριμένο στρατόπεδο θεωρούνταν το χειρότερο απ’ όλα, οι προτεινόμενοι πρόσφυγες  αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με αυτές τις εντολές. Μια ορισθείσα επιτροπή προσπάθησε να συζητήσει με την αγγλική  διοίκηση και να ματαιώσει την αποστολή, αλλά συνάντησε σκληρή αντίδραση. Ο Άγγλος αξιωματικός στρατοπεδάρχης  δήλωσε ότι ισχύει ο στρατιωτικός νόμος και οι διαταγές των Αρχών εκτελούνται χωρίς αντίρρηση. Στην κινητοποίηση πρωτοστάτησαν γυναίκες πρόσφυγες και συγκεντρώθηκαν διαδηλώνοντας μπροστά στο διοικητήριο. Οι Άγγλοι φρουροί θέλησαν να τις απομακρύνουν αλλά αφοπλίστηκαν απ’ αυτές. Ο Έλληνας σύνδεσμος, υπολοχαγός, που προσπάθησε να παρέμβει εκδιώχτηκε…

…Για τα γεγονότα αυτά διαφορετικές εκτιμήσεις διατυπώνουν, όσοι κατέγραψαν και συνέγραψαν τα στρατιωτικοπολιτικά γεγονότα που συνέβησαν στις τάξεις του Ελληνικού Στρατού της Μέσης Ανατολής. Όπως και μέσα στο στράτευμα, έτσι και μέσα στα στρατόπεδα προσφύγων αναπτύσσονταν πολιτικές τάσεις των αριστερών, φιλελεύθερων και συντηρητικών ιδεολογιών. Η επιρροή των εγχώριων στην υπόδουλη Ελλάδα αντιστασιακών οργανώσεων του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ δεν έπαψε να επηρεάζει τα τεκταινόμενα και τους αξιωματικούς που απέδρασαν αθρόα από την κατεχόμενη χώρα στην Αίγυπτο και την Μέση Ανατολή στο πλευρό των Συμμάχων..”

Τι κι αν πέρασαν 78 χρόνια από τότε, η ιστορία επαναλαμβάνεται. Οι πόλεμοι φέρνουν τον ξεριζωμό και την προσφυγιά. Οι Ελληνικές προσφυγικές ροές τότε ξεκινούσαν από τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου δια μέσω Τουρκίας για την Συρία και την ευρεία Μέση Ανατολή. Τώρα οι Σύριοι (και όχι μόνο) ακολουθούν το ίδιο δρομολόγιο προς την αντίθετη κατεύθυνση, με τελικό προορισμό την Ευρώπη και οι περισσότεροι δυστυχώς δια μέσω της χώρας μας..!

                                                       Κώστας Μπουμπουρής

                                                 Αστυν.Δ/ντής ε.α.-Συγγραφέας

                                                    (k.boubouris@yahoo.gr)