Γεμάτες σκουπίδια οι πλευρές κατά μήκος όλου του οδικού δικτύου

Αυτοψία με φωτορεπορτάζ του Ευρυτανικού Παλμού

Υπερηφανευόμαστε συχνά οι Ευρυτάνες ότι ο τόπος μας είναι η «Ελβετία» της Ελλάδας και ότι η Ευρυτανία είναι ο πιο καθαρός νομός της Ευρώπης. Στον πρόσφατο μάλιστα απολογισμό της περιφερειακής αρχής και πιο ιδιαίτερα στην απολογιστική έκθεση της ΠΕ Ευρυτανίας, διαβάζουμε για κονδύλια και έργα που δόθηκαν κατά την περασμένη χρονιά για το περιβάλλον, τον καθαρισμό υδατορεμάτων, περιβαλλοντικούς ελέγχους κλπ.

Συγκεκριμένα, αναφέρει ο απολογισμός της ΠΕ Ευρυτανίας ότι στο θεματικό πεδίο του Περιβάλλοντος έχουν αξιολογηθεί και εκδοθεί οι απαραίτητες περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις για 35 ιδιωτικά και δημόσια έργα, έχει εκδοθεί μια απόφαση για την τήρηση των όρων προστατευμένων περιοχών του δικτύου Natura 2000, και διεξήχθησαν 7 περιβαλλοντικοί έλεγχοι. Συνεχίζοντας η απολογιστική έκθεση αναφέρει ότι υλοποιήθηκε ο στρατηγικός σχεδιασμός, ο οποίος εμπεριέχει τρείς βασικές προτεραιότητες:

Α. Έργα – Υποδομές που έχουν να κάνουν με την άρση της απομόνωσης της περιοχής

Β. Έργα – Υποδομές που έχουν να κάνουν με την αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Ευρυτανίας

Γ. Έργα – Υποδομές που έχουν να κάνουμε με την συντήρηση των υποδομών και με την καθημερινότητα των πολιτών

Στο πλαίσιο αυτό και το 2020 υλοποιήθηκε μεταξύ άλλων και το έργο της συντήρησης και του καθαρισμού των υδατορεμάτων, προϋπολογισμού 800 χιλιάδων €.

Σε μία απλή και μόνο διαδρομή από τη Λαμία μέχρι το Καρπενήσι, από το Καρπενήσι μέχρι τον Προυσό ή και μέχρι τα χωριά των Αγράφων, ακολουθώντας πάντα τον κεντρικό οδικό άξονα, τα σκουπίδια που είναι πεταμένα κατά μήκος του δρόμου μαρτυρούν μια άλλη εικόνα, από αυτή που φαίνεται στον απολογισμό.

Σκουπίδια κάθε είδους βρίσκονται στις άκρες των δρόμων, αλλά και σε σημεία που εγκυμονούν μεγαλύτερους υγειονομικούς κινδύνους, όπως είναι μάσκες μιας χρήσης και άλλα σκουπίδια ακόμη και μέσα στα ποτάμια και τα ρέματα, σημεία που βλέπουν όλοι όσοι θα θελήσουν να επισκεφτούν την Ευρυτανία το αμέσως επόμενο διάστημα, μετά την καραντίνα.

Ο Ευρυτανικός Παλμός έκανε το ρεπορτάζ για τον ποιο τρόπο θα υποδεχτούμε τους επισκέπτες στον πιο καθαρό –κατά τα άλλα- νομό της χώρας.

Άξονας Λαμία – Καρπενήσι

Στην Επαρχιακή Οδό Λαμίας – Καρπενησίου, η εικόνα παραπλεύρως του οδικού δικτύου, ιδιαίτερα στην καινούρια ευθεία μέχρι Μακρακώμη και σε όλη τη διαδρομή μέχρι τη σήραγγα ‘Παύλος Μπακογιάννης’ τα σκουπίδια των διερχόμενων οδηγών θυμίζουν σκουπιδότοπο. Η εικόνα των πεταμένων σκουπιδιών κυριαρχεί σε ολόκληρη τη διαδρομή, με εξαίρεση τους δρόμους μέσα στα χωριά της Φθιώτιδας που περνάμε για να πάμε στην Ευρυτανία. Πολλά και ποικίλα είναι τα σκουπίδια που συναντούμε λίγο πριν τη σήραγγα.

Άξονας Καρπενήσι – Προυσός

Στον πιο πολυταξιδεμένο δρόμο της Ευρυτανίας, στο δρόμο από την πόλη του Καρπενησίου προς τον Προυσό, που αποτελεί τον πιο διάσημο προορισμό σε ένα ταξίδι στην Ευρυτανία και τα τουριστικά χωριά της Ποταμιάς, η εικόνα είναι αποκαρδιωτική. Πλαστικά μπουκάλια νερού, ποτήρια μιας χρήσης και μάσκες που χρησιμοποιούνται για την προστασία κατά του κορωνοϊού βρίσκονται πεταμένα σε όλο το μήκος του δρόμου. Μεγάλος όγκος σκουπιδιών βρίσκεται στο άνοιγμα του δρόμου πριν τη θέση ‘Πατήματα’, όπου υπάρχει πρόσβαση προς τον Καρπενησιώτη ποταμό, γνωστό σημείο στάσης και ξεκούρασης των επισκεπτών. Η φωτογραφία στο σημείο  με σακούλες σκουπιδιών μέσα στο ποτάμι, δείχνει τη σοβαρότητα του θέματος.

Άξονας Καρπενήσι – Άγραφα

Από την αρχή κιόλας της διαδρομής από την πόλη του Καρπενησίου προς τα χωριά του Δήμου Αγράφων, η εικόνα των βουνών και των πυκνών ελατοδασών, αμαυρώνεται από τα διάσπαρτα σε όλη τη διαδρομή σκουπίδια. Κυρίως απορρίμματα από καφέδες, μπουκάλια νερού, πλαστικές σακούλες με χαρτιά από φαγητό και κουτιά από μπίρες συναντούμε από τα Ξενοδοχεία στην άκρη της πόλης μέχρι και το Μπαγασάκι. Ενώ σποραδικά συναντώνται τέτοιου τύπου σκουπίδια μέχρι και το Ραπτόπουλο και τα άλλα χωριά στα σύνορα του νομού. Με βασικό πρόβλημα τα πεταμένα σκουπίδια στα ρέματα ακόμη και κοντά ή μέσα σε οικισμούς.

Πού καταλήγουν τα σκουπίδια;

Πέρα από το αυτονόητο πρόβλημα δημιουργίας αποκρουστικής προς τον επισκέπτη και τον πολίτη εικόνας μιας βρώμικης και παραμελημένης περιοχής, τα πεταμένα σκουπίδια στο οδικό δίκτυο, στα ποτάμια και στα ρέματα αποτελούν σοβαρή πηγή μόλυνσης του περιβάλλοντος και των υδάτων. Γιατί θα πρέπει να αναρωτηθούμε που πηγαίνουν τα σκουπίδια που πετάμε; Τα σκουπίδια που συναντούμε εδώ και πολλούς μήνες μέχρι το Ζηλευτό, μεγάλο μέρος τους πιθανά καταλήγει στο Σπερχειό ποταμό και τελικά στο Μαλιακό Κόλπο. Τα σκουπίδια στα ρέματα και στα ποτάμια της Ευρυτανίας κατά μεγάλο τμήμα τους καταλήγουν στη Λίμνη Κρεμαστών. Άρα η ζημιά που συντελείται είναι πολύ μεγαλύτερη από όσο φανταζόμαστε.

Ένα από αυτά είναι ο κίνδυνος για τα νέα άτομα φώκιας, που ζουν στις περιοχές του Μαλιακού και  του Β.  Ευβοϊκού, εδώ και αρκετά χρόνια τα οποία εμφανίζονται και στα Λιχαδονήσια απέναντι από τα Καμένα Βούρλα.

Πρόκειται για την Μεσογειακή φώκια (Monachus monachus), που αποτελεί ένα από τα δύο εναπομείναντα είδη φώκιας της οικογένειας των φωκιδών. Κάποτε ήταν εξαπλωμένη σε όλες τις ακτές της Μεσογείου, της Μαύρης Θάλασσας και του ανατολικού Ατλαντικού. Σήμερα, με αριθμό μικρότερο από 600 ζώα, συγκαταλέγεται στα σπανιότερα και πλέον απειλούμενα ζωικά είδη του πλανήτη και χαρακτηρίζεται ως κρισίμως κινδυνεύον με αφανισμό από την Διεθνή Ένωση Προστασίας της Φύσης. Ο μισός περίπου πληθυσμός, γύρω στα 250-300 άτομα, ζει στην Ελλάδα. Φανταζόμαστε λοιπόν, πόσο απειλείται η ζωή του από τα κομμάτια πλαστικού και άλλων απορριμμάτων στον Μαλιακό. Άλλωστε η εμφάνιση του συγκεκριμένου ζώου στα νερά αποδεικνύει και το πόσο καθαρά είναι μέχρι στιγμής.

Οι ευθύνες

Η πρωταρχική ευθύνη σίγουρα βαραίνει τον ίδιο τον πολίτη που ρυπαίνει με τόσο ασυνείδητο τρόπο το περιβάλλον στο οποίο ζει ή επισκέπτεται. Αμέσως μετά όμως έρχεται η ευθύνη της πολιτείας που δεν διατηρεί καθαρό τουλάχιστον τον κεντρικό οδικό άξονα. Η ευθύνη καθαρισμού του επαρχιακού οδικού δικτύου βαραίνει την Περιφέρεια, η οποία ενώ έχει αρμόδια υπηρεσία καθαριότητας δεν έχει τα αντανακλαστικά να διατηρεί καθαρό το περιβάλλον στις περιοχές ευθύνης της. Δεν καταφέραμε να επικοινωνήσουμε με τη Διευθύντρια Τεχνικών Έργων Στερεάς Ελλάδας, η οποία είναι υπεύθυνη, μιλώντας όμως με το Δήμαρχο Καρπενησίου κ. Νίκο Σουλιώτη μας δήλωσε για θέμα:

«Σε μία επιφάνεια 1.000 τετραγωνικών μέτρων που είναι ο Δήμος δεν υπάρχει δυνατότητα αστυνόμευσης όλων των περιοχών. Προφανώς πρέπει ο κάθε πολίτης να καταλάβει την ευθύνη του απέναντι στο περιβάλλον, μία ευθύνη που δεν πρέπει να πετάμε τα σκουπίδια στα ρέματα. Δεν έχει σημασία ποιος είναι υπεύθυνος για την καθαριότητα εμείς ως Δήμος ή το Δασαρχείο. Σημασία έχει ότι δεν πρέπει να πετάμε τα σκουπίδια μας οπουδήποτε. Από εκεί και πέρα κατά καιρούς ο Δήμος κάνει κάποιες δράσεις που συγκεντρώνουμε σκουπίδια και καθαρίζουμε τα δάση και τα ρέματα, κυρίως όμως αυτό ούτε να αστυνομευτεί μπορεί, ούτε να τρέχουμε και να καθαρίζουμε. Θα κάνουμε όμως μια αυτοψία για να δούμε το πρόβλημα που υπάρχει και να βάλουμε εργάτες να καθαρίσουν». Αντίστοιχα, ο Δήμαρχος Αγράφων κ. Καρδαμπίκης Αλέξης κάνει μια προσπάθεια για τον καθαρισμό των χωριών και των ρεμάτων.

Όταν οι πολίτες αναλαμβάνουν τον ρόλο της ‘πολιτείας’.
Δεκάδες χρησιμοποιημένες μάσκες ανάμεσα στα απορρίμματα στις άκρες των δρόμων.
Τα μικρά κομματάκια από τη διάβρωση των πλαστικών μπουκαλιών, καταλήγει στα στομάχια πουλιών, ψαριών και θηλαστικών της θάλασσας, σύμφωνα με τις Περιβαλλοντικές Οργανώσεις.
Πολλά από τα σκουπίδια της εθνικής οδού θα καταλήξουν στο θαλάσσιο ‘σπίτι’ του προστατευόμενου είδους φώκιας που ζει στο Μαλιακό κόλπο.