Γράφει ο Αλέξανδρος Χουλιάρας

Με τον ερχομό του εικοστού αιώνα η δοξασμένη και ανοικονόμητη εθνική μας φουστανέλα είχε πάρει την πρώτη και τιμητική θέση στο Μουσείο της ελληνικής ενδυματολογίας και μαζί της μπήκε στο Μουσείο και ο ελληνοράπτης.

Τα βιομηχανικά υφάσματα, από τα πολυτελή αγγλικά κασμήρια ως τα εργατικά ντρίλια, εκτόπισαν τους καθημερινούς ντουλαμάδες, τις μπουραζάνες και περί το τέλος σταδιακά τα γιορτινά αλλά και καθημερινά δίμιτα κοστούμια. Έτσι εμφανίστηκε ο φραγκοράφτης, ο οποίος άρχισε την ιστορική του πορεία ως μάστορας με τη ραπτομηχανή του και τη τέλειωσε ως εμποροράπτης.

Τα βιομηχανικά υφάσματα εκτός από τον φραγκοράφτη μας έφεραν και τους Αριστερούς. Τότε που τα ανδρικά γενετήσια ήταν στα ζύγια τους -όχι μοιρολέικα ή καλαβρέζικα και άλλα τέτοια- ήθελαν στην επίμαχη θέση του παντελονιού ειδική σακούλα, δεξιά ή αριστερά ανάλογα κατά που έγερναν. Έτσι ο κάθε βαρβάτος ραβόμενος δήλωνε στο φραγκοράφτη του αν ήταν Αριστερός ή Δεξιός.

Εμείς ραβόμασταν στους φραγκοράφτες. Το λέω αυτό για να τιμήσω το ευτελές ντρίλι, που μας ανέβαζε τη γοητεία ως κομψευόμενους εραστές. Προσωπικά ο πρώτος φραγκοράφτης που έζησα και με έραψε ήταν στο χωριό μου ο οποίος, ίσως από τους δεξιούς ραβόμενους, όπως του έλεγαν (ποιος τολμούσε να πει αριστερός!), γρήγορα τρελάθηκε. Επόμενός μου ράφτης ήταν ο καλός κ΄ αγαθός Σιακαβέλλας, που ήταν κάτι μεταξύ ελληνοράπτη και φραγκοράφτη και στο τέλος επιμελείτο την ενδυματολογική μου τελειότητα ο μαίτρ της φραγκοραπτικής ο Βάρας.

Τελευταίοι πελάτες των φραγκοραφτών ήταν οι αστυνομικοί. Η υπηρεσία μέχρι το 1980 –περίπου- τους έδινε ένα άχρηστο ύφασμα και αυτοί διάλεγαν τον εκλεκτό ράφτη, που ήξερε και έραβε στο στυλ του Τσεκλένη και κυκλοφορούσαν σωστά μοντελάκια.

Το πρώτο και τελευταίο κοστούμι, που έραψα σε φραγκοράφτη, ήταν το 1978 με το ύφασμα, που μου χάρισε ένας αστυφύλακας, γιατί δεν ήθελε να με βλέπει με τα άθλια παζαριώτικα χαζοπαντέλονα. Το φόρεσα και στη πρώτη μεγάλη βροχή που έφαγα χωρίς ομπρέλα, μούσκεψε και μάζεψε το παντελόνι μέχρι το γόνα.

Σήμερα με τα unisex έτοιμα παντελόνια, που κυκλοφορούν, οι άντρες όχι μόνο ταλαιπωρούν την ηρωική τους περιοχή, αλλά αποκρύπτουν επιμελώς και την αριστεροβολή τους.

Τώρα, που η Αριστερά έγινε Κυβερνώσα και τα όνειρα στρατιών κολασμένων της γης -ανά τους αιώνες- πήραν εκδίκηση, …δηλωμένο και γνήσιο Αριστερό θα βρει μόνο στους παλαιούς κομμουνιστοφάγους χωροφύλακες.

Τέλος οι ράφτες ήταν εστεγασμένο επάγγελμα με ιδιαίτερη επαγγελματική στέγη, το ραφείο του, που διέθετε οπωσδήποτε έναν μεγάλο πάγκο.  Τα εργαλεία του ράφτη ήταν κατ΄ αρχήν η ακριβή ραπτομηχανή, η οποία μέχρι το 1960 ήταν ποδοκίνητη και μετά έγινε ηλεκτροκίνητη. Επίσης έπρεπε να έχει ένα μεγάλο ψαλίδι μήκους 40 εκ. και ένα βαρύ σίδερο με κάρβουνα και μετά ηλεκτρικό. Φτηνότερα εργαλεία ήταν ο ξύλινος καμπούρης, μια στραβόριγα κι ένας πήχης, μια μεζούρα για να κάνει τα μετρήματά του. Επίσης είχε και τα ήσσονος σημασίας εργαλεία, όπως την καρφιτσέρα, (πιλότα) που τη φορούσε στο χέρι σαν κόσμημα, μασουρίστρες και βέβαια βελόνια και κλωστές διάφορες.

Σήμερα οι βιομηχανίες ετοίμων ενδυμάτων έστειλαν όλα αυτά, μαζί το φραγκοράφτη στο χρονοντούλαπο της ιστορίες και για μας ως καταναλωτές κανένας έμπορος δεν ενδιαφέρεται αν είμαστε αριστεροί ή δεξιοί!