Μια από τις πιο αιματοβαμμένες μέρες της Ιταλογερμανικής κατοχής στη χώρα μας είναι η Δευτέρα 15 Δεκέμβρη 1943, με τη σφαγή στα Καλάβρυτα. Την τελευταία χρονιά της παραμονής των ναζί στην Ελλάδα συνέβησαν οι μεγαλύτερες θηριωδίες. Οι σχέσεις με τους Ιταλούς φασίστες συμμάχους τους είχαν διαρραγεί. Το αντάρτικο των ελληνικών αντιστασιακών δυνάμεων βρίσκονταν σε έξαρση κι έτσι τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής προέβαιναν σε ομαδικές σφαγές και αντίποινα κατά του άμαχου πληθυσμού, για να κάμψουν το ηθικό των υπόδουλων. Τα ολοκαυτώματα στις Λιγκιάδες Ιωαννίνων, στο Χορτιάτη Χαλκιδικής, στο Κομμένο Άρτας, στο Δίστομο, έγιναν αυτή την περίοδο. Περί το τέλος του 1943 στα Καλάβρυτα έμελε να διαδραματιστεί η μεγαλύτερη ναζιστική θηριωδία κατά την διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου στη χώρα μας.

Η τύχη των Καλαβρύτων φάνηκε να προδιαγράφεται μετά την ήττα των Γερμανών στη μάχη της Κερπινής στις 20 του Οκτώβρη 1943, όπου σκοτώθηκαν δεκάδες Γερμανοί και αιχμαλωτίστηκαν 78. Το ολέθριο σφάλμα των ανταρτών του ΕΛΑΣ  να εκτελέσουν τους αιχμαλώτους αποδείχτηκε δυστυχώς καθοριστικό. Η “Επιχείρηση Καλάβρυτα”, από τον σκληρό Διοικητή της 17ης Μεραρχίας, Υποστράτηγο Καρλ Φον Λε Ζουίρ, που έδρευε στην Πελοπόννησο μπήκε σε εφαρμογή. Ως αντίποινα διέταξε και επέτρεψε στους στρατιώτες του να λάβουν τα πιο σκληρά μέτρα σε βάρος και του άμαχου πληθυσμού. Στις 4 Δεκέμβρη άρχισαν να συρρέουν από  Πάτρα, Πύργο και Αίγιο γερμανικές δυνάμεις και σκότωναν άοπλους μέχρι και μοναχούς μοναστηριών. Στις 9 Δεκέμβρη έφτασαν στα Καλάβρυτα δημιουργώντας έναν ασφυκτικό κλοιό  γύρω από την πόλη. Καθησύχαζαν τους κατοίκους, πως σκοπός τους ήταν η εξόντωση και διωγμός των αντάρτικων ομάδων της περιοχής. Χάραζε Δευτέρα, την αποφράδα εκείνη ημέρα, όταν οι καμπάνες στα Καλάβρυτα άρχιζαν να κτυπούν εκκωφαντικά και οι ντελάληδες ειδοποιούσαν τον κόσμο να συγκεντρωθεί στο σχολείο. “Όλοι στο σχολείο, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, όποιος κρυφτεί θα τουφεκίζεται” ήταν η εντολή. Όταν συγκεντρώθηκε ο πληθυσμός, ξεχώρισαν τις γυναίκες και τα παιδιά κάτω των 14 ετών και τους έκλεισαν στο σχολείο. Τους άνδρες τους οδήγησαν σε πορεία στην τοποθεσία “Ράχη του Κατή”. Ολόγυρά τους ασφυκτικά οπλισμένοι με αυτόματα Γερμανοί και ταγματασφαλίτες τους φρουρούσαν. Πριν φτάσει το μεσημέρι άρχισε να καίγεται από παντού η πόλη. Έβαλαν φωτιά και στο σχολείο με τα γυναικόπαιδα. Τα περισσότερα βέβαια σώθηκαν από  την μεγαλοψυχία ενός Αυστριακού στρατιώτη, φρουρού, που άνοιξε τις πόρτες. Στο τέλος όμως εκτελέστηκε από τους Γερμανούς για την πράξη του. Επικράτησε πανικός και χαλασμός. Δώδεκα το μεσημέρι οι δήμιοι κατακτητές ξετυλίγουν το φρικιαστικό τους σχέδιο και θερίζουν με τα αυτόματα σαν στάχυα τις ανδρικές ανθρώπινες ψυχές που ήσαν αιχμαλωτισμένοι στη “Ράχη του Κατή”. 800 συνολικά άνθρωποι έχασαν αυτή τη μέρα τη ζωή τους στα Καλάβρυτα, από τη φωτιά και τα γερμανικά όπλα, άνδρες γυναίκες και παιδιά. Οι χαριστικές βολές στους βαριά τραυματισμένους ήταν ο απόηχος της βάρβαρης κτηνωδίας. Από τους 800 σώθηκαν μόνο 13 κάτω από τα ματωμένα πτώματα των σκοτωμένων. Την ίδια μέρα και την προηγούμενη, άλλους 300 ανθρώπους αδιακρίτως φύλου και ηλικίας σκότωσαν και στα γύρω χωριά. Γι’ αυτό το ολοκαύτωμα, αν και η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας το αναγνώρισε, καμία καταβολή αποζημίωσης δεν δόθηκε στους συγγενείς των θυμάτων. Μια απαίτηση για εθνική δικαίωση και δικαίωση των θυμάτων με τους απογόνους τους, που συνεχίζουν να περιμένουν. Αλλά μήπως πλήρωσε και κάποιος άλλος, γι΄αυτή τη θηριωδία; Ασφαλώς όχι !

                                                                                                       Κώστας Μπουμπουρής

                                                                                                Αστυν.Δ/ντής ε.α.- Συγγραφέας

                                                                                                       (k.boubouris@yahoo.gr)