Όπως ανέδειξε σε προηγούμενο ρεπορτάζ ο Ευρυτανικός Παλμός, η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, με στόχο την ανάπτυξη του νευραλγικού κλάδου της Μελισσοκομίας στο Νομό Ευρυτανίας, συνεργάστηκε με τρεις επιστημονικούς φορείς, το ΕΛΓΟ Δήμητρα, το Τμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης εκπονώντας ένα πρότυπο σχέδιο δράσεων για την «ανάπτυξη της Μελισσοκομίας του Νομού Ευρυτανίας και ταυτοποίησης του παραγόμενου μελιού». Η χρηματοδότηση του έργου, προϋπολογισμού 65.423,00 € έγινε από το τεχνικό πρόγραμμα της Περιφέρειας και τα αποτελέσματά του είναι ελεύθερα προς χρήση από τους ενδιαφερόμενους. 

Το έργο αυτό μετά από τρία χρόνια παρατηρήσεων και ερευνών, τόσο στο πεδίο με την συνεργασία μελισσοκομιών αναφοράς, όσο και με την χρήση επιστημονικών μεθόδων και εργαστηριακών αναλύσεων και ερευνών, παρουσίασε τα αποτελέσματά του, την Δευτέρα 06 Μαρτίου 2023 στις 5:00 μ.μ στο κατάμεστο Συνεδριακό Κέντρο Καρπενησίου σε μία ανοικτή εκδήλωση, η οποία παρείχε τη δυνατότητα για διαδικτυακή απομακρυσμένη παρακολούθηση και συμμετοχή. Στην εκδήλωση συμμετείχε και ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας, Φάνης Σπανός καθώς και πολλοί άλλοι φορείς, ενώ το κοινό παρακολούθησε με εξαιρετικό ενδιαφέρον τα αποτελέσματα της έρευνας.

Ο χάρτης Μελισσοκομίας της Ευρυτανίας

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥπΑΑ&Τ στην περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας υπάρχουν 2.500 μελισσοκομικές μονάδες, το 14% του συνόλου της χώρας, με 200.000 μελισσοσμήνη. Η ετήσια παραγωγή μελιού κυμαίνεται μεταξύ 2.000-3.000 κιλών και αποτελεί το 16% της συνολικής παραγωγής.

Το μέλι που παράγεται κυρίως είναι μέλι μελιτώματος ελάτης, και ανθόμελο ποικίλης ανθοφορίας (ερείκης, κουμαριάς, ανοιξιάτικο). Το συγκριτικό πλεονέκτημα του Νομού Ευρυτανίας, όσον αφορά στη Μελισσοκομία, είναι ακριβώς το «μειονέκτημά του», ο ορεινός χαρακτήρας του. Εδώ είναι συγκεντρωμένοι ορεινοί όγκοι, Τυμφρηστός, Άγραφα, οι οποίοι διαδραματίζουν ιδιαίτερο ρόλο στην Ελληνική Μελισσοκομία, καθώς σ’ αυτούς παράγεται το ιδιαίτερο μέλι ελάτης, και μάλιστα από το ελληνικό έλατο (κεφαλληνιακή ελάτη, που απαντάται μόνο στη νότια Ελλάδα και πουθενά αλλού στον κόσμο). Το μέλι ελάτης αποτελεί μία από τις πιο χαρακτηριστικές κατηγορίες αμιγούς ελληνικού μελιού, με ιδιαίτερη γεύση και υψηλή θρεπτική αξία και βιολογική δράση.

Το κομμάτι της έρευνας των χημικών και εργαστηριακών αναλύσεων της ποιότητας και των ιδιοτήτων του μελιού έχει αναλάβει το ΕΛΓΟ Δήμητρα και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το Τμήμα Δασοπονίας στο Καρπενήσι του Γεωπονικού Πανεπιστημίου έχει προχωρήσει στο κομμάτι της μελέτης που περιλαμβάνει δυο σκέλη, την συλλογή κλαδιών ελάτου και την μελέτη των κόμπων τους στο εργαστήριο για την παρατήρηση της ενεργοποίησης τους που δίνει το μέλι και την καταγραφή των φυτικών ειδών που υπάρχουν γύρω από μελίσσια και πιθανές θέσεις που μπορούν να τοποθετηθούν οι κυψέλες. Όταν ολοκληρωθούν τα αποτελέσματα της έρευνας η επιστημονική ομάδα θα είναι σε θέση να ενημερώνει έγκαιρα τους μελισσοκόμους για την δράση των εντόμων και άρα την συνολική ποιότητα και ποσότητα του μελιού ελάτης. Παράλληλα, καταγράφει τη χλωρίδα, τα φυτά δηλαδή, που βρίσκονται γύρω από μελισσοκομεία προκειμένου να γίνει αντιστοίχηση με τη γύρη που εντόπισαν στις εργαστηριακές έρευνες οι άλλοι δύο φορείς.

Παρόλο που η έρευνα ολοκληρώθηκε αφού πέρασαν τα τρία χρόνια προθεσμίας ολοκλήρωσης του έργου, το Τμήμα Δασοπονίας στο Καρπενήσι θα συνεχίσει τις έρευνες γιατί η μελισσοκομία στην Ευρυτανία είναι ένας σημαντικός τομέας ενδιαφέροντος.

Ο Δρ Γεώργιος Φωτιάδης υπεύθυνος του προγράμματος για το Τμήμα Δασοπονίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, δήλωσε στον Ευρυτανικό Παλμό:

«Η Ευρυτανία αποτελεί ένα πλούσιο τόπο για τη φύση και τη χλωρίδα της, που συμβάλλει στην παραγωγή πολλών ειδών μελιού. Από αυτά, το ελατόμελο απαιτεί ειδικές συνθήκες για την παραγωγή του και έχει προστιθέμενη αξία λόγω του απομακρυσμένου της περιοχής παραγωγής. Το Τμήμα Δασολογία και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος, του ΓΠΑ, συμμετείχε ενεργά σε πρόγραμμα της Περιφέρειας για το Ευρυτανικό μέλι και θα συνεχίσει την προσπάθεια για την προώθησή του».

Στόχοι του προγράμματος

Θυμίζουμε ότι το πρότυπο σχέδιο δράσεων έχει ως στόχους:  

  • Την αύξηση της παραγωγής μελιού του Νομού Ευρυτανίας, με ταυτόχρονη διατήρηση και βελτίωση των ποιοτικών του χαρακτηριστικών, μέσω της χρήσης μεθόδων ακριβείας.
  • Την αύξηση της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων του μελισσιού που παράγονται στον Νομό, μέσω της μοντελοποίησης και καθετοποίησης της παραγωγής, όπως και της ταυτοποίησής τους. 
  • Την ενίσχυση του κλάδου της Μελισσοκομίας με συνεπακόλουθο στόχο την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των απασχολούμενων και των οικογενειών τους
  • Την διοχέτευση γνώσης και την ανάπτυξη δεξιοτήτων στους παραγωγούς – μελισσοκόμους με στόχο την παραγωγή υψηλής βιολογικής αξίας προϊόντων, ανταγωνιστικά στην αγορά.  
  • Την εξοικείωση των παραγωγών σε νέες τεχνικές παρακολούθησης και μοντελοποίησης της παραγωγής, με στόχο την μείωση του κόστους παραγωγής και της καλύτερης αντιμετώπισης των δυσμενών κλιματολογικών συνθηκών
  • Την καθιέρωση των προϊόντων της μέλισσας
  • Την ταυτοποίηση του  μελιού της Ευρυτανίας και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του

Σε δήλωση του ο Αντιπεριφερειάρχης Ευρυτανίας Αριστείδης Τασιός, ανέφερε τα εξής: «Μέσα από την συνεργασία με τρείς επιστημονικούς φορείς, εμπλουτίζουμε με έρευνα και τεχνογνωσία ένα από τα σημαντικότερα Ευρυτανικά προϊόντα, το μέλι, το οποίο απασχολεί αρκετό εργατικό δυναμικό και είναι από τα προϊόντα τα οποία κερδίζουν την θέση τους στο ράφι του καταναλωτή. Με το συγκριμένο έργο στοχεύουμε στην αύξηση της παραγωγής μελιού του Νομού Ευρυτανίας, με ταυτόχρονη διατήρηση και βελτίωση των ποιοτικών του χαρακτηριστικών, μέσω της χρήσης μεθόδων ακριβείας, καθώς και στην αύξηση της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων του μελισσιού που παράγονται στον Νομό, μέσω της μοντελοποίησης και καθετοποίησης της παραγωγής, όπως και της ταυτοποίησής τους. Αποτελεί στρατηγική επιλογή της Περιφέρειας η επένδυση στον Πρωτογενή τομέα ο οποίος δημιουργεί βιώσιμες θέσεις εργασίας. Σας περιμένουμε στο Συνεδριακό Κέντρο για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων και την περεταίρω αξιοποίησή τους».