Το καθάριο ριζιμιό του Νίκου Καζαντζάκη (1883-1957) από την Κρήτη, η ασκητική του συγγραφή, η ενασχόληση με το θείο δράμα και με τον άνθρωπο, τον ανακήρυξε έναν απ’ τους αγαπημένους συγγραφείς στην Ελλάδα και από τους πιο αναγνωρίσιμους στο εξωτερικό. Δεν πήρε ποτέ το βραβείο Νόμπελ, παρότι προτάθηκε 9 φορές. Η Σουηδική Ακαδημία του γύρισε την πλάτη, αλλά ο κόσμος τον αγκάλιασε. Κινδύνευσε να αφοριστεί από την Εκκλησία για αθεϊσμό. Δεν έκανε ποτέ πίσω, δε λύγισε ποτέ, δεν κουράστηκε να διατυμπανίζει τις ιδέες του, όσο κι αν ενοχλούσαν τους στενόμυαλους της εποχής του. Πάντα επίκαιρος και πάντα Έλληνας ταξιδευτής σαν τον Οδυσσέα. Τα λόγια του θα μπορούσαν να λέγονται μέχρι και σήμερα για την Ελλάδα και τους Έλληνες : “…Η Ελλάδα ήταν πάντα το παιχνιδάκι των Μεγάλων Δυνάμεων. Υποφέραμε πολύ κάτω από τον βάρβαρο τουρκικό ζυγό. Υποφέραμε πολύ και υποφέρουμε ακόμη από τον υποκριτικό ζυγό αυτών των Μεγάλων Δυνάμεων. Ο ελληνικός λαός είναι ένας λαός μάρτυρας, που η ανάγκη για ελευθερία είναι διαχρονικά επιτακτική και απαραίτητη. Το ελληνικό θαύμα δεν ονομάζεται ομορφιά, ονομάζεται ελευθερία…’’
Προσωπικά, είναι ο αγαπημένος μου συγγραφέας, κοινωνός όλων των βιβλίων του. Τούτες τις μέρες κάθε χρόνο δεν παραλείπω να ξεφυλλίζω με βουλιμία τα δυο αγαπημένα μου βιβλία του, ‘’Ο Χριστός ξανασταυρώνεται’’ και το αριστούργημα ‘’Αλέξης Ζορμπάς’’. Σαν αντίλογο όλων των αίολων και άδικων κατηγοριών του για αθεϊσμό παραθέτω ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο του ‘’Ο Χριστός ξανασταυρώνεται’’. Από το στόμα του παπά-Φώτη απευθύνεται στη Μητέρα όλων, την Παναγία, θωρώντας την κι αυτή ως μάνα προστατευτική, φιλεύσπλαχνη κι ως γυναίκα υπομονετική κι όλο αγάπη. Τα λόγια του, ύμνοι για την αειπάρθενο και τη μάνα, λόγια ικετευτικά και παρακλητικά για το γένος των ανθρώπων:
«…Σε μια πέτρινη γούβα γεμάτη εφτακάθαρο νερό, ο παπάς σταμάτησε.
-Εδώ, είπε, θα χτίσουμε την πόρτα της Παναγιάς, της Προστάτισσας του γένους των ανθρώπων! Βάλτε σημάδι!
Άπλωσε τα χέρια στη γης : -Παρθένα Μάνα, φώναξε, Ρόδο αμάραντο, Αγράμπελη ανθισμένη που αγκαλιάζεις τον άγριο Δρυ, τον Θεό, καλοί ανθρώποι είμαστε, κατατρεγμένοι, άκουσε τη φωνή μας! Κάθεσαι εσύ εδώ στη γης, κοντά μας, κι είναι η ποδιά σου μια ζεστή φωλιά γεμάτη ανθρώπους. Είσαι μάνα και κατέχεις τι θα πει στεναγμός και πείνα και θάνατος, είσαι γυναίκα και κατέχεις τι θα πει υπομονή κι αγάπη. Σκύψε κυρά μου, απάνω από το χωριό μας τούτο, δώσε υπομονή κι αγάπη στις γυναίκες, ν’ αντέχουν στον καθημερινό αγώνα και να παλεύουν χωρίς να βαρυγκωμούν τον άντρα και το παιδί και τις έννοιες του σπιτιού! Δώσε δύναμη στους άντρες να δουλεύουν και να μην απελπίζονται, να πεθαίνουν και ν’ αφήνουν πίσω τους την αυλή τους γεμάτη παιδιά κι αγγόνια! Δώσε Κυρά μου, καλά χριστιανικά τέλη και στους γερόντους και στις γερόντισσες. Τούτη ‘ναι η πόρτα σου, Κυρά μου Πορταϊτισσα, έμπα!…»
Χριστός Ανέστη και χρόνια πολλά σε όλους.
