Γράφει ο Αλέξανδρος Χουλιάρας

Οι άνθρωποι στην καθημερινότητά τους μπορεί να κυκλοφορούσαν ευτελώς και πλημμελώς ενδεδυμένοι, όμως στο σεντούκι τους ή στην τέμπλα του οντά, περίμεναν τα γιορτινά ρούχα, για μικρούς και μεγάλους, ώστε να μπορούν να ξεντροπιαστούν σε μια γιορτή σ΄ ένα γάμο, αλλά και στον κυριακάτικο εκκλησιασμό. Αυτά ήταν τα αλλιώς λεγόμενα «καλά ρούχα» που φόραγαν, όπου ένας – ένας χωριστά αλλά και όλη η εκκλησία μοσχομύριζε μούσχο και νυχάκι.

Τα γιορτινά ρούχα, όπως και όλα τα ρούχα, επί χιλιετηρίδες ήταν έργα του αργαλειού του νοικοκυριού, ραμμένα από την ίδια τη νοικοκυρά ή τον τοπικό καποράφτη. 

Από τον 18ο αιώνα και δώθε με τη βιομηχανική αγγλική επανάσταση, ο παραδοσιακός χειροκίνητος αργαλειός αντικαταστάθηκε από τον μηχανοκίνητο, ο οποίος διεμβόλισε και τελικά, στα μέσα του 20ου αιώνα αφάνισε τον παραδοσιακό αργαλειό.

Πρώτα – πρώτα έφερε το χασέ βαμβακερό ύφασμα για τις φουστανέλες και επιλεκτικώς για τα βρακιά γυναικείων τε και ανδρικών και για τα πουκάμισα. Έτσι γιορτινά ρούχα δίμιτα από τον αργαλειό μεταπολεμικά φορούσαν μόνο οι γέροι και απολυτό του αργαλειού οι ηλικιωμένες γυναίκες. Πριν απ΄ όλα με βιομηχανικά αντικαταστάθηκαν τα υφάσματα των παιδικών ρούχων. Όμως στα παιδιά αφθονούσαν τα καθημερινά κουρελιασμένα ρούχα.

Αυτά τα υφάσματα έφεραν τις μοδίστρες για τις γυναίκες και τους φραγκοράφτες για τους άντρες.

Το κοριτσάκι της φωτογραφίας είναι συνομήλικό μου (τούτο ενδεικτικά φανερώνει η μεταλλική βρύση, που γεμίζει το γκιούμι του). Αυτό το κοριτσάκι είναι μια φίλη μου γειτονοπούλα, που μοιραζόμασταν τη φτώχεια και την αθλιότητα. Χειρότερα δε γίνεται!

Όμως στο μπαούλο σίγουρα την περίμενε μια αλλαξιά ρούχα φτηνή μεν αλλά καθαρή και ίσως μπαλωμένη. Κάθε Κυριακή γινόταν  δεκτή στο νυμφώνα του Κυρίου διότι –κατά τεκμήριον- ήταν ενδεδυμένη τη λαμπρή στολή της ψυχής.

Μια ξώπετση αντίληψη λέει ότι αυτά τα πάμπτωχα κοριτσάκια τα καταπίνει ο Μολώχ της πορνείας. Όχι! Αν η κοινωνία μας είναι ακόμα όρθια, το χρωστάει σ΄ αυτά, που στη συνέχεια ως εργάτριες στις φάμπρικες, ως ερωμένες κι αρραβωνιαστικιές και αργότερα ως σύζυγοι και μητέρες και σήμερα ως γιαγιές, κρατάνε ψηλά τη σημαία των αξιών και της προσφοράς.

Σήμερα τα γιορτινά ρούχα εμεγαλύνθησαν και επληθύνθησαν και όλα είναι υπό την αιγίδα και την προσταγή της θεάς μόδας, που έχει πιστούς όλο τον γυναικείο πληθυσμό, χωρίς να εξαιρείται και ο αντρικός.

Υπάρχουν κατ΄ αρχήν γιορτινά για κάθε εποχή και παραπέρα ειδικά γιορτινά για κάθε μεγαλογιορτή (Χριστούγεννα, Πάσχα κ.λπ. ) και για κάθε σημαντική εκδήλωση (γάμοι κ. ά.) Όλη τούτη η ποικιλία διεμβόλισε και τα λαϊκά γιορτινά και γενικώς τα καλά ρούχα, με αποτέλεσμα όλοι σχεδόν να έχουμε στις ντουλάπες μας πολύ περισσότερα ρούχα απ΄ όσα χρειαζόμαστε.