Οι πρώτες φωτογραφίες μετά τα έργα συντήρησης
Εντυπωσιακές είναι οι πρώτες εικόνες από το εσωτερικό του ιστορικού Ι.Ν.
Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στην Ανατολική Φραγκίστα, μετά τις εργασίες συντήρησης
και αποκατάσταση από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Φθιώτιδος και Ευρυτανίας. Οι εργασίες
έγιναν στο πλαίσιο της συνεργασίας της με τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και
Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, την Ιερά Μητρόπολη
Καρπενησίου και την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Ο ναός άνοιξε ξανά τις πύλες του στις 6
Αυγούστου 2020, για τον εορτασμό του Ιερού Ναού Μεταμορφώσεως Σωτήρος, με αφορμή
την ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης του ναού και συντήρησης των
τοιχογραφιών του, αλλά δυστυχώς εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων, δεν μπόρεσαν οι
εκατοντάδες πιστοί που τιμούσαν με την παρουσία τους τη γιορτή κάθε χρόνο, να
θαυμάσουν από κοντά το αποτέλεσμα της προσπάθειας ανάδειξης των μοναδικών
τοιχογραφιών στο εσωτερικό του ναού που προκαλεί κατάνυξη.
Ο ναός χρονολογείται από το 1725 και η τοιχογράφηση του τοποθετείται το 1732. Η
κτητορική επιγραφή που υπάρχει στο ναό αναφέρει τα εξής: «Εν έτη 1725 της κατά σάρκαν
οικονομίας του Χριστού ανεκαινίσθη εκ θεμελίων ο θείος και ιερός ναός του
μεταμορφωθέντος Σωτήρος Χριστού δι΄ επιτροπής και συνδρομών του Πανασιωτότου
Ιερομονάχου Παπακυρίλλου εκ κώμης Βούλπης και δι΄ εξόδων του κυρ Χατζηπαναγιώτου εκ
κώμης Κεράσοβον, αρχιερατεύοντος του Θεοφιλέστατου Διονυσίου εκ της νήσου Χίου και
εν έτει 1732, ιστορήθη δια συνδρομής και εξόδων των άνωθεν γεγγραμένων
αρχιερατεύοντος του Θεοφιλέστατου επισκόπου Διονυσίου τον εξ Ιωαννίνων».
Ο Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος έχει χαρακτηριστεί ως Ιστορικό διατηρητέο
μνημείο του κράτους. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό κτίσμα το οποίο ανήκει
στον τύπο του μονόχωρου τρίκογχου με τρουλοκάμαρα. Στα δυτικά του ναού υπάρχει
κεραμοσκέπαστος νάρθηκας ο οποίος καλύπτεται με μονόριχτη στέγη. Το εσωτερικό του
ναού φέρει αρκετές τοιχογραφίες. Οι εικόνες που κυριαρχούν στο ναό είναι σκηνές από το
Δωδεκάορτο, προτομές αποστόλων και άλλες ιερές μορφές. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του
ναού φιλοτεχνήθηκε γύρω στο 1731 και είναι εξαίρετης τέχνης. Ιδιαίτερης τέχνης είναι
επίσης και ο σταυρός που βρίσκεται στο πάνω μέρος και στα δύο βημόθυρα της Ωραίας
πύλης τα οποία φυλάσσονται στην κειμηλιοθήκη της ενορίας μαζί με το επιτραχήλιο του
ηγούμενου Παπακυρίλλου. Αριστούργημα ξυλόγλυπτης τέχνης θεωρείται και ο πολυέλαιος
του ναού, όπως και το σμαλτοκέντητο ψαλτήρι.
Πηγές: Εφορεία Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας και Ευρυτανίας, Σύλλογος Ανατολικής Φραγκίστας
“Οι Δώδεκα Απόστολοι”
