Ανέκαθεν ο ξένος παράγοντας έπαιζε άσχημα παιχνίδια στην μακραίωνη πορεία της χώρας μας. Ειδικά στην Νεώτερη Ελληνική Ιστορία μας εκτός από το γνήσιο ρεύμα του φιλελληνισμού που αναπτύχθηκε στις δύσκολες στιγμές της οι ξένες, οι λεγόμενες προστάτιδες Δυνάμεις διαδραμάτισαν ρόλο αμφίβολο και ύπουλο. Οι ξενόφερτοι έμμισθοι Άγγλοι και Γάλλοι Στρατηγοί κατά τη διάρκεια της Ελληνικής επανάστασης ελάχιστα αποδεικνύονταν χρήσιμοι στην όλη υπόθεση και περισσότερο αρνητικοί και εσωστρεφείς απέναντι των Ελλήνων οπλαρχηγών και ιδιαίτερα στον Στρατάρχη Γεώργιο Καραϊσκάκη. Ακόμη και ο θανάσιμος τραυματισμός του τελευταίου δεν έχει ξεκαθαριστεί αν προήλθε από σφαίρα εχθρική ή από εκτελεστικά όργανα των Άγγλων Τζώρτς, Κόχραν σε συνεργασία με τον ανεκδιήγητο Μαυροκορδάτο. Οι δυο Άγγλοι αξιωματούχοι εξυπηρετούσαν τα καταχθόνια συμφέροντα της χώρας τους, με το να καταπνιγεί η επανάσταση στη Ρούμελη και τον περιορισμό του απελευθερωτικού κινήματος στο Μοριά. Έτσι θα δημιουργούνταν κάτω από τον απόλυτο έλεγχό τους ένα μικρό, αδύναμο και μισοανεξάρτητο ναυτικό κράτος. Τέλος η σύναψη των “αγγλικών” δανείων που μεσολάβησαν ανίκανοι και αργυρώνυμοι Έλληνες διαπραγματευτές έγιναν με επαχθείς και τοκογλυφικούς όρους για το νεοσύστατο Ελληνικό κράτος.
Ο ρόλος των Άγγλων κατά την διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου πολέμου και του φοβερού Ελληνικού εμφύλιου και πάλι ήταν σκοτεινός σε βάρος του Ελληνικού λαού.
Εκεί όμως που φάνηκε ξεκάθαρα η απάνθρωπη κατοχική συμπεριφορά των Άγγλων ήταν κατά την δεκαετία του ’60 εναντίον του Ελληνοκυπριακού λαού. Η Κύπρος ήταν προ πολλού αποικία των Βρετανών. Στις 1-4-1955 οι Κύπριοι ξεσηκώθηκαν να αποτινάξουν τον Βρετανικό ζυγό με στόχο την “Ένωση” με την μητέρα πατρίδα Ελλάδα. Το αίτημα αυτό είχε έλθει δυναμικά στο προσκήνιο με το δημοψήφισμα της 15-1-1950 του οποίου το αποτέλεσμα ήταν κατά κράτος ΝΑΙ (95,50 %). Ήταν η εποχή που η αποικιοκρατία έπνεε τα λοίσθια και η μια μετά την άλλη οι κατακτημένες χώρες επιζητούσαν δυναμικά την ανεξαρτησία τους. Πρωτεργάτης της εξέγερσης ήταν ο απόστρατος Συν/ρχης Γεώργιος “Διγενής” Γρίβας και ίδρυσε την Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ) με πολιτικό αρχηγό τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, τον μετέπειτα Πρόεδρο Δημοκρατίας Κύπρου. Η ΕΟΚΑ είναι το μοναδικό απελευθερωτικό κίνημα που σε τεράστιο βαθμό βασίστηκε σε μαθητές Λυκείου και φοιτητές.
Η αντίδραση των Άγγλων ήταν εκδικητική και απάνθρωπη. Οι βασανισμοί και ο απαγχονισμός νεαρών αγωνιστών δεν κλόνισε όμως το φρόνημα των Ελληνοκυπρίων. Τότε ήταν που η Αγγλία για αντιπερισπασμό έβαλε στο παιχνίδι και τους Τουρκοκύπριους και από τότε άρχισαν οι σοβαρές αξιώσεις τους με τα γνωστά αποτελέσματα. Ο θάνατος δι’ απαγχονισμού του Ανδρέα Ζάκου (25 ετών), Ιάκωβου Πατάτση (22), Χαρίλαου Μιχαήλ (21) την 2-7-1956 και του Χαράλαμπου Μούσκου (24) στις 15-12-1956 έχουν μείνει ως παραδείγματα ηρωισμού και αυτοθυσίας αφού και μπρος από την αγχόνη τραγουδούσαν τον εθνικό ύμνο. Η βαρβαρότητα των αποικιοκρατών στο έπακρον. Τελικά η θυσία δεκάδων αγωνιστών είχε αποτέλεσμα. Με τις Συμφωνίες Λονδίνου-Ζυρίχης (19-2-1959) η Κύπρος κηρύχτηκε ανεξάρτητο κράτος. Και όμως μέχρι και σήμερα εκείνοι οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ χαρακτηρίζονται και αναγράφονται στο Πολεμικό Μουσείο Λονδίνου ως τρομοκράτες..!
Κώστας Μπουμπουρής
Αστυν.Δ/ντης ε.α.-Συγγραφέας (k.boubouris@yahoo.gr)
