ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΚΗΡΥΞΗΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΙΣ ΦΑΣΙΣΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΟΥ ΑΞΟΝΑ, ΣΤΗ ΔΟΜΝΙΣΤΑ

Γράφει η Αθανασία Παν. Κατσικερού

«Όλβιος, όστις της Ιστορίης  έσχεν μάθησιν» (Ευριπίδης)

ΒΑΛΕ ΤΙΣ 2 ΦΩΤΟ ΔΙΠΛΑ ΔΙΠΛΑ ΜΕ ΛΕΖΑΝΤΕΣ

Καλύβι Στεφανή στη Σπερχειάδα

Καλύβι Παπανικολάου στο Κρίκελλο

21 του Μάη του 1942!

 Έξω από τη Σπερχειάδα, στη θέση «Αλώνια», στο καλύβι του Στεφανή, ο Θανάσης Κλάρας που «τον χόρευε ο τόπος να βγει στο κλαρί», ο Φώτης Μαστροκώστας, ο Στέφανος Στεφανής, τ’ αδέρφια Βαγγέλης και Νίκος Λέβας, ο Βασίλης Ξυνοτρούλιας,  μιλούν για δράση και αγώνα με τον Γιώργη Γιαταγάνα, πρωτεργάτη της Αντίστασης στη Ρούμελη, αποφασισμένον  να εφαρμοστεί η εντολή του Κόμματος του ΚΚΕ για επιτυχή οργάνωση του Ξεσηκωμού. Ο Κλάρας, με το ψευδώνυμο «Άρης» και με λίγους συναγωνιστές αποφασίστηκε να φύγουν για την Ευρυτανία. Τράβηξαν κατά τη Γραμμένη Οξυά. Βάδισαν ολόραχα στα Κοκκάλια. Έφτασαν στη Λάσπη. Ζήτησαν από τους μυημένους του Καρπενησίου βοήθεια. Ξαπόστασαν στο καλύβι του Σιαφάκα. Ο Άρης, θωρώντας το επιβλητικό και αδούλωτο Βελούχι, ζήτησε να τον προσφωνούν «Βελουχιώτη». Στην τελευταία σύσκεψη ανακοίνωσε: ‘-Αρχίζουμε απ’ το Κρίκελλο! Να ειδοποιηθεί ο Παπανικολάου!’

Επέλεξε το Κρίκελλο, γιατί γνώριζε πολύ καλά τη γεωμορφολογία της περιοχής, αφού την Άνοιξη είχε ανέβει για εκπαίδευση στη θέση «Φουξυλιά». Ήξερε πως στο Κρίκελλο είχε συσταθεί μια σοβαρή Κομματική Οργάνωση, που θα τον στήριζε. Γνώριζε απ’ τη μάνα του, Αγλαΐα, που καταγόταν απ’ τα Πουγκάκια,  για τη φιλοξενία, την εχεμύθεια, την αγωνιστικότητα των Ευρυτάνων. Είχε τυφλή εμπιστοσύνη στον Δάσκαλο, στον Ιδεολόγο  Μαρξιστή, στον Σύντροφο που δεν τσάκαγε τη μέση του στους Ισχυρούς, που θα ήταν πάντα στο πλευρό του, τον Βασίλη Παπανικολάου. Πράγματι, ο Βασίλης, τη νύχτα της 1ης του Ιούνη, τους συνάντησε, κοντά στο Κρίκελλο, στα «Καννάβια» και τους έκρυψε στο «Τσουγκρί», στο καλυβάκι του πατέρα του. Έξι μερόνυχτα,  μες στις αετοκουρνιές, θωρακισμένοι απ’ τα δασιά ελάτια, τις αιωνόβιες βελανιδιές, τις πυκνές λόχμες και τις πατουκλιές, γράψανε ιστορία με τον ήλιο ν’ ανατέλλει στο ένα μελίγγι του Καπετάνιου και να βασιλεύει στ’ άλλο. Η θέση στρατηγική και αθώρητη από παντού. Ο δάσκαλος έγινε ο ταχυδρόμος τους με τον έξω κόσμο. Τις πρώτες μέρες τούς τροφοδοτούσε με ψωμιά και πίτες,  που ζύμωναν ολονυχτίς οι αδερφές του, Αλέξω και Καλλιρρόη. Κι ύστερις,  τη σκυτάλη πήραν έμπιστοι χωριανοί. Φώλιασαν οι Αντάρτες, στους τέσσερις τοίχους τ’ αχυροκάλυβου,  μοιρόκλωσσαν τα σχέδιά τους, και μαζί τους κουλουριάστηκαν οι έγνοιες, καρφωμένες στο μεσόφρυδό τους. Συσκέψεις επί συσκέψεων, στο μικρό «αλωνάκι του Κρίκελλου». Κάτω απ’ τ’ ασημοδόξαρο του φεγγαριού, αποφάσισαν την Ημέρα Κήρυξης του Αγώνα, ενάντια στις φασιστικές δυνάμεις του Άξονα.

Κυριακή, στις 7 του Ιούνη του 1942!

Ο Άρης ήθελε να γίνει στην πλατεία του Κρικέλλου! Ακούστηκαν φόβοι πως η επανάσταση θα πνιγόταν στο αίμα πριν καν ανατείλει… Οι χωροφύλακες αγρυπνούσαν… Ο δρόμος βατός θα έφερνε γρήγορα τις ενισχύσεις του εχθρού απ’ το Καρπενήσι. Μόνη λύση η Δομνίστα. Ο Πρωτοκαπετάνιος  έκρινε πως έπρεπε να έχουν μια Σημαία. Ο Δάσκαλος, παρά τους ελλοχεύοντες κινδύνους, πήρε τη Σημαία του Δημοτικού Σχολείου Κρικέλλου και συγκινημένος του την παρέδωσε, Φλάμπουρο και Γκόλφι Ιερό της Λευτεριάς! Αχάραγο, την Κυριακή, ορκισμένοι για Ζωή ή Θάνατο, «με το πείσμα δαγκωμένο στα δόντια τους σαν άγουρο γκόρτσι», για να κερδίσουν «μια οργιά ουρανό»,  να τον χαρίσουν στους σκλαβωμένους, αντίκρισαν το γειτονικό χωριό… Αυτές οι μέρες λείπουν απ’ τα επίσημα γραπτά στα  ιστορικά κιτάπια!

Κάθε χρόνο, τέλη του Μάη, «εν χορδαίς, οργάνοις και στεφάνοις», τιμούν το Αντάρτικο, στο Καλύβι του Στεφανή. Μαζεύονται εκπρόσωποι του ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ, του ΚΚΕ, του ΣΥΡΙΖΑ, της Κυβέρνησης, των άλλων Κομμάτων, της Περιφέρειας, των Δήμων και Κοινοτήτων, των Πολιτιστικών Συλλόγων, ρητοροφθέγγονται, πολιτικολιβανίζουν, χειροκροτούν, φωτογραφίζονται, ανεβάζουν κείμενα στο διαδίκτυο, ψηφομετράνε τα σχόλια  και γυρνάνε σελίδα.

Και στο Κρίκελλο;

Το καλύβι του Παπανικολάου

Στον δρόμο προς τη Δομνίστα, μια πινακίδα, αριστερά, στέκει μονάχη:

«Καλύβι Β. Παπανικολάου.

Στο καλύβι του Βασίλη Παπανικολάου, αγωνιστή και μάρτυρα του αντιφασιστικού αγώνα και της αντίστασης,  βρήκαν καταφύγιο για αρκετές ημέρες οι πρώτοι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης 1941-1944, υπό τον Άρη Βελουχιώτη…..», για να θυμίζει στους Ιχνηλατούντες την αλήθεια τα διαδραματισθέντα στο μαρτυρικό Κρίκελλο. Από εκεί  και κάτω όλα σκεπασμένα απ’ τον ιστό της λήθης. Ένας οβολιός πέτρες το καλύβι, στο Τσουγκρί. 79  χρόνια στη Σιωπή! Και το Κρησφύγετο και ο Αγώνας και ο Βασίλης, που δεν βολευόταν παρά μόνο στο δίκιο, που χάριζε απλόχερα την αγάπη του στα παιδιά, που έσωζε μελλοθάνατους στα μαύρα χρόνια του εμφυλίου, χωρίς να εξετάζει σε ποια παράταξη ανήκαν!! Ο Μαχητής, που, στις 19 Αυγούστου του 1949, περικυκλωμένος στ’ Αγκάθι, από τον Εθνικό Στρατό, ζώστηκε την Αξιοπρέπειά του, γύρισε το πιστόλι στον κρόταφο, και φτερούγισε για τη Χώρα του Αχωρήτου, αρνούμενος να ‘ναι υποτακτικός της φτιασιδωμένης ψευτιάς! Έκτοτε, «μοναδικοί σύντροφοι» στο βαθύσκιωτο λόφο, στο Τσουγκρί, τα ζαρκάδια που γέρνουν πάνω στα χνάρια του Ξεσηκωμο,   τα κοτσύφια και τ’ αηδόνια που λιγυφθογγίζουν:-«Ήρωες, άπαρτα βουνά.  Ήρωες με δώδεκα ζωές….».

Από κάτω, στον Κρικελλοπόταμο,  οι ονειροβάτες του Δικαίου, ακούνε και σήμερα, το

ποδοβολητό που θα ‘φερνε τη Χρυσαυγή μιας Λεύτερης Ζωής.

Και οι άνθρωποι της Εξουσίας, τόσα χρόνια!; Στις 7 του Ιούνη του 2021, θα πάρουν πάλι την άγουσα προς Δομνίστα. Ίσως, να δουν την πινακίδα, να κουνήσουν το κεφάλι, ν’ αναρωτηθούν κάποιοι ποιος ήταν ο Βασίλης Παπανικολάου, άλλοι να θυμηθούν λόγια απ’ τον όρκο που έγραψε ο ΄Αρης: «Εγώ παιδί του ελληνικού λαού,  ορκίζομαι ν’ αγωνιστώ πιστά από τις τάξεις του ΕΛΑΣ….. Υπόσχομαι να τιμήσω το όπλο που κρατώ και να  μην το παραδώσω αν δεν ξεσκλαβωθεί η Πατρίδα μου και δε γίνει ο Λαός νοικοκύρης στον τόπο του».  Θα μαζευτούν στην πλατεία της Δομνίστας να μιλήσουν για τους Αγώνες στα Βουνά που ήδη τα έχουν ξεπουλήσει στους τσιμεντάνθρωπους των μεγάλων εταιρειών! Και οι Αντάρτες θα τους κοιτούν απ’ το Μνημείο ανταριασμένοι! Από, κάπου, ο Άρης θ’ ακούει δακρυσμένος «τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα» και θα ονειρεύεται πως τόσος Αγώνας, τόσο Αίμα, τόσα Όνειρα, δεν θα πάνε χαμένα, πως, ίσως, «ένας κούκος», να φέρει, κάποτε, την Άνοιξη  του Λαού!

(Δια το Αληθές των γραφομένων, ας εντρυφήσετε στο ιστορικό πόνημα του Κρικελλιώτη Δάσκαλου, Κωνσταντίνου Γεωρ. Σακαρέλου, «Από το Κρίκελλο στα χνάρια τους….τα χρόνια της Αντίστασης και του Εμφυλίου», στις  625 σελίδες  του οποίου καταγράφεται η ιστορική αλήθεια βασισμένη σε πλούσια βιβλιογραφία και πλείστες μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα (φωτο 2)