Σε Άγραφα, Ναυπακτία, Θέρμο και Καρπενήσι αναζητείται οι θέση τους
Τις φωτογραφίες από δυο αταύτιστα πέτρινα, τοξωτά γεφύρια που χρονολογούνται από τον 19ο αιώνα, δημοσίευσε ο ερευνητής και μελετητής κ. Σπύρος Μαντάς στο arhiogefirionipirotikon.blogspot.gr. Σύμφωνα με τις υποθέσεις του τα γεφύρια αυτά είναι πιθανόν να βρίσκονταν στην Ευρυτανία και ο στόχος της δημοσίευσης είναι η πιθανή αναγνώριση της τοποθεσίας στην οποία βρίσκονταν. Σύμφωνα με τον κ. Μαντά το ένα απ΄αυτά το πιο πιθανό είναι να βρίσκονταν στα Άγραφα, το λεγόμενο Μέγα Γεφύρι, το σύμφωνα με τον ερευνητή δεν υπάρχει πια.
Οι πρωτότυπες φωτογραφίες βρίσκονται στο Μουσείο Nicholson, το παλαιότερο πανεπιστημιακό μουσείο της Αυστραλίας. Συγκεκριμένα η δημοσίευση αναφέρει: ‘Προέρχονται από το αρχείο του Γουίλιαμ Τζον Γουντχάους (William J. Woodhouse), ενός Άγγλου ελληνιστή, καθηγητή στο University College of North Wales, του University of St Andrews στη Σκωτία και από το 1901 καθηγητή Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϋ. Από το 1890 έως το 1935 έζησε κατά περιόδους στην Ελλάδα και ασχολήθηκε με αρχαιολογικές έρευνες στην Αιτωλία. Από εκεί ταξίδεψε σε πολλές περιοχές, και στο νομό Ευρυτανίας τότε Αιτωλίας, όπου τράβηξε πολλές φωτογραφίες, μεταξύ των οποίων και γεφύρια. Από τα τελευταία, αναγνωρίστηκαν όλα, εκτός από τα εικονιζόμενα στις δύο εδώ αναρτημένες φωτογραφίες -φωτογραφήθηκαν την τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα. Τότε ο καθηγητής έγραψε και δημοσίευσε το περίφημο βιβλίο του «Aetolia: Its Geography, Topography, and Antiquities, Oxford 1897».
Το πιο πιθανόν είναι τα συγκεκριμένα δύο γεφύρια να έχουν πια καταστραφεί. Ωστόσο είναι δυνατόν με βάση τον περιβάλλοντα χώρο να αναγνωριστούν. Γίνεται έκκληση στους φίλους να βοηθήσουν, ειδικά αν έχουν ζήσει και γνωρίζουν τις περιοχές Κράβαρα (Ορεινή Ναυπακτία), ορεινός Θέρμος, Άγραφα και περιοχή Καρπενησιού, Από αυτά τα μέρη, το πιθανότερο, προέρχονται οι δύο φωτογραφίες των γεφυριών.
Στη συνέχεια παρατίθεται πίνακας με δέκα γκρεμισμένα σήμερα μονότοξα γεφύρια. Ας εστιαστεί εκεί η προσοχή, ειδικά στο υπ’ αριθμ. 5 γεφύρι.
ΚΡΑΒΑΡΑ (Ορεινή Ναυπακτία)
- Η λεγόμενη Παλιοκαμάρα κάτω από το χωριό Αράχωβα, όπου γεφύρωνε τον Εύηνο. Έπεσε από κατεβασιά του ποταμού στις 14 Σεπτεμβρίου του 1897, ανήμερα του Σταυρού, και το τελευταίο απομεινάρι της βυθίστηκε τη δεκαετία του 1990 μέσα στην σχηματισθείσα εκεί τεχνητή λίμνη.
- Το λεγόμενο γεφυρι της Γριάς, (όχι το νεότερο Τρικουπικό), που βρισκόταν κάτω από το χωριό Ανθόφυτο (Γρανίτσα). Έπεσε το 1905.
ΟΡΕΙΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΘΕΡΜΟΥ (παλιό Απόκουρο)
- Η Καμάρα στα Φιδάκια, στον παλαιό δρόμο Θέρμου – Κόνισκας, κοντά στο χωριό Μάντρα. Εκεί γεφύρωνε το ποτάμι Φιδάκια, που καταλήγει στον μεγάλο Φίδαρη (Εύηνος). Γκρεμίστηκε κατά την επισκευή τού νέου δρόμου, γύρω στο 2001.
- Το γεφύρι στο Μελισσάκι ή στις Λογγιές, βρισκόταν κοντά στο χωριό Κόνισκα, φεύγοντας για τη Μελίγκοβα. Γεφύρωνε το ποτάμι Γιδομανδρίτης. Γκρεμίστηκε από φοβερή κατολίσθηση στα τέλη της δεκαετίας του 1950.
ΑΓΡΑΦΑ
- Το λεγόμενο Μέγα Γεφύρι, κάτω απ’ το χωριό Νεράιδα (Σπινάσα) της Ευρυτανίας -απ’ το 1977 προσαρτημένο στο νομό Καρδίτσας (Θεσσαλία). Γεφύρωνε, μέχρι το 1949 που ανατινάχτηκε, τον Μέγδοβα ποταμό, ανάμεσα στις τοποθεσίες Αφορεσμένο και Ξερολάγκαδο.
- Το γεφύρι στου Λογγά Παρθένη, λίγο βόρεια απ’ το χωριό Τρίδεντρο (Μπελισδόνι), γεφύρωνε τον Αγραφιώτη έως ότου κόπηκε προπολεμικά.
- Το λεγόμενο γεφύρι του Καρβασαρά, κάτω από το χωριό Μάραθος (Μύριση) και συγκεκριμένα στο συνοικισμό του Καρβασαρά. Εκεί κοντά γεφύρωνε το Μυρισιώτικο ρέμα λίγο πριν τη συμβολή του στον Αγραφιώτη. Σίγουρα υπήρχε το 1910 αφού σημειώνεται στους τότε χάρτες.
8.Το λεγόμενο γεφύρι της Μεγάλης Πέτρας, κάτω από το χωριό Κέδρα (Χωρίγκοβο), στο δρόμο για τα Βραγκιανά, επικοινωνώντας τα Θεσσαλικά με τα Ευρυτανικά Άγραφα. Πρέπει να γκρεμίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα ή στις αρχές του 20ού
ΝΟΤΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ
- Το γεφύρι στη θέση Κιρκιλεσέικα κάτω απ’ τον Προυσό. Παρασύρθηκε τον χειμώνα του 1971.
- Το γεφύρι στη θέση Στριμινέικα κάτω απ’ τον Προυσσό. Έπεσε το 1970’
