Χειρόγραφα
Γράφει ο Θεοφάνης Λ. Παναγιωτόπουλος
Συγγραφέας, Αρθρογράφος & Ραδιοφωνικός Παραγωγός, theofanhspap@outlook.com
‘‘Με την πεποίθηση ότι, μέσα σ’ αυτή την καταιγίδα, δεν θα αφήσουμε την ελπίδα και την ανθρωπιά μας να δύσουν.’’
Τον Σεπτέμβριου του 2020 κυκλοφόρησε το βιβλίο «ΜΕ ΒΛΕΠΕΙΣ;» της καθηγήτριας ψυχολογίας και συγγραφέως Φωτεινής Τσαλίκογλου και της συγγραφέως Τασούλας Επτακοίλη από τις εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ. Πρόκειται για ένα συγγραφικό έργο βασισμένο στις επιστολές των δύο προσώπων τον διάστημα του πρώτου εγκλεισμού.
«Τι χρώμα έχει ο εγκλεισμός;
Μέσα από την αλληλογραφία μας, που κράτησε δύο μήνες, συναντήθηκα με αλλόκοτα και, κάποιες φορές, τρελά χρώματα. Δεν μιλώ μόνο για το λευκό της ερημιάς, ο γκρίζο της θλίψης, το μαύρο της απελπισίας. Μιλώ για το πρασινογάλαζο, το σκούρο σμαραγδί, το πορτοκαλί, το καφέ της σκουριάς. Το βαθύ μπλε. Όλα τα χρώματα του βυθού. Γιατί αυτούς τους δύο μήνες, μεταξύ των άλλων, η Τασούλα κι εγώ γίναμε και βουτηχτές. Δοκιμάσαμε βουτιές στο μέσα μας.» Φ. Τ.
«Είναι όμορφο να σε βλέπουν οι άνθρωποι που αγαπάς. Αλλά αργά ή γρήγορα έρχεται η ώρα που θα προτιμούσες να ήσουν αόρατος. Να μην μπορεί να δει κανείς τις αδυναμίες σου, τα λάθη και τις διαψεύσεις σου, τις πληγές και τις ρυτίδες σου, πόσο ανεπαρκής νιώθεις, πόσο πονάς, πόσο λυπάσαι, πόσο φοβάσαι. Κυρίως οι άνθρωποι που αγαπάς. Για εκείνους το κάνεις. Θέλεις να τους προστατεύσεις, να μην τους διαπεράσει το ρίγος της θλίψης σου.» Τ. Ε.
Ένα βιβλίο επίκαιρο, που δεν λείπει η στιγμή της συγκίνησης, του επαναπροσδιορισμού, του φιλοσοφικού στοχασμού, μέσα από τις λέξεις και τις επιστολές ο αναγνώστης κατορθώνει να «σκύψει μέσα του» για να δει πιο καθαρά. Ο Ρίτσος γράφει: «Πολύ σκύψαμε μέσα μας;» «Πολύ καθαρά βλέπουμε και μες στα σκοτεινά;» Οι δύο συγγραφείς εμβαθύνουν πάνω στα ερωτήματα και τους στίχους του ποιητή.
«Σου έχω μιλήσει για την κυρία Φι; (Οι παράξενες ιστορίες της κυρίας Φι, Καστανιώτης, 2019.) Στα δύσκολα πάντα την αναζητώ. Προστρέχω στη συμπόνια και τη λοξή ματιά της. Είναι η οδηγός μου. Γνωρίζει για τα όνειρα και τους ανθρώπους. Και για όλα όσα μεταξύ γης και ουρανού επιμένουν να μας παραξενεύουν. Στην πραγματικότητα όμως δεν γνωρίζει. Αναρωτιέται, απορεί, εκπλήσσεται. Γι’ αυτό είναι ο άνθρωπος μου. Ειδικά σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Της μίλησα για τα φοβιστικά όνειρα της καραντίνας.[…] «Ο φόβος είναι αναγκαίος. Ενώνει τους ανθρώπους. Του φέρνει μαζί». Φ.Τ.
«Ποτέ δεν μου άρεσε η ανατολή του ηλίου, Φωτεινή. Το συνειδητοποίησα από παιδί: με αγχώνει, μου υπενθυμίζει όλα όσα έχω να κάνω. Θα τα προλάβω; Θα μου φτάσει η μέρα; Ούτε η δύση μου αρέσει. Κανένα ρομαντικό συναίσθημα δεν μου προκαλεί. Αντιθέτως, με θλίβει: τις περισσότερες φορές μου υπενθυμίζει ότι πράγματι δεν πρόλαβα. Ότι ο χαμένος χρόνος ήταν περισσότερος από τον κερδισμένο». Τ.Ε.
Στο βιβλίο υπάρχει και φωτογραφικό υλικό όπου προβάλλεται διαδοχικά ανέμεσα στις επιστολές. Κάποιες από τις λεζάντες: «Η ερημωμένη Αθήνα της καραντίνας και η σχεδόν ανατριχιαστική… ευρυχωρία της». «Ένας ηλικιωμένος ασθενής και ο γιατρός του στο φως του ηλιοβασιλέματος, στην πόλη Γουχάν της Κίνας».
Δύο φωνές που προσπαθούν να κατανοήσουν τα όσα πρωτόγνωρα συμβαίνουν γύρω μας. Μια συγγραφική κραυγή για την μνήμη, την ομορφιά, την απλότητα, το απρόσμενο και την απώλεια.
